196. Jabłonna Lacka i okolice przed i w czasach najazdu bolszewickiego 1920 - Bogusław Niemirka

Wszechnica.org.pl - Historia

Rozmowa z Bogusławem Niemirką, Fundacja Wspomagania Wsi [18 sierpnia 2020]

Wieś Jabłonna Lacka i jej okolice, historycznie należąca do Podlasia, to miejsce silnie związane z historią pierwszej Rzeczpospolitej, powstaniami narodowymi i wojną polsko-bolszewicką w 1920 roku. O dziejach tej ziemi w rozmowie z Piotrem Szczepańskim z Fundacji Wspomagania Wsi opowiada Bogusław Niemirka, który sam pochodzi z tych okolic. Gość Wszechnicy badał dokumenty dotyczące Jabłonny Lackiej. Wiele opowieści na temat jej przeszłości usłyszał również od swojej babci.

Historia i dzieje przetaczają się przez wsie i regiony. Zostawiają groby, krzyże, pamiątki kultury materialnej, dokumenty i przekazy o tym, co się działo i jak wpłynęło na dzieje wsi, gminy czy regionu. Tak też było z okolicami Jabłonny Lackiej, których dotyczy ta rozmowa. Były to terytoria Wielkiego Księstwa Litewskiego, potem pierwszej Rzeczpospolitej i zaboru rosyjskiego. Historycznie były to obszary „pod Lachami”, czyli Podlasia. Gość Wszechnicy, Bogusław Niemirka stąd pochodzi, zajmuje się dziejami tych terenów, przeczytał wiele dokumentów i co najważniejsze usłyszał historię okolic od swojej babci. To babcia zainspirowała go do zajęcia się historią, choć z wykształcenia jest prawnikiem.

W rozmowie jest mowa o mieszkańcach tych okolic, drobnej szlachcie, która sama uprawiała ziemię, ale pamiętała o tym, że jej przodkowie wybierali króla. O jej przywiązaniu do wolności i Polski oraz cenie, jaką za to płaciła. Dowiadujemy się o dziejach tych okolic w czasach powstań, o ks. Brzósce, który tu się ukrywał i tu został aresztowany. O represjach jakie spotykały mieszkańców tych okolic ze strony zaborcy, o czasach odzyskiwania niepodległości i o wojnie 1920 roku, która przeszła przez Jabłonnę Lacką zostawiając groby młodych żołnierzy, którzy w niej walczyli.