421. Przestrzeń Marka Rothki. Kuba Sienkiewicz w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk

Wszechnica.org.pl - Historia

Jakie mechanizmy neurologiczne odpowiadają za emocje odczuwane wobec obrazu? Kolejna rozmowa w ramach cyklu „Przestrzeń Marka Rothki. Wieczorne rozmowy”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 4 lipca 2013 r. [1h02min]

W pierwszej części spotkania Kuba Sienkiewicz – neurolog, piosenkarz, autor tekstów, lider zespołu Elektryczne Gitary, skupił się na narzędziu wzroku oraz znaczeniu poszczególnych odruchów gałki ocznej. Wyjaśnił czym jest odruch przedsionkowo oczny (VOR, czyli utrzymywanie obrazu podczas krótkotrwałych ruchów głowy), reakcje optokinetyczne (utrzymywanie obrazu podczas przedłużającego się ruchu głowy), ruchy nadążne (wodzenie, czyli utrzymywanie obrazu poruszających się obiektów), szybka faza oczopląsu (nastawienie na dołek środkowy kolejnych obrazów otoczenia podczas obrotu ciała, przestawienie położenia oczu do środka podczas przedłużającego się obrotu), sakady (ruch skoczkowy, czyli nastawienie obiektów zainteresowania na dołek środkowy), odruch wpatrywania (utrzymywanie wyraźnego obrazu nieruchomych obiektów), ruch zbieżny (fuzyjny i akomodacyjny, czyli ruch oczu w przeciwne strony w celu jednakowego umieszczenia wyraźnego obrazu obiektu na siatkówce). Przedstawił także narzędzia mierzące ruch gałek ocznych oraz zastosowanie tych pomiarów w wojsku, lotnictwie, kryminalistyce.

Które ze zjawisk neurofizjologicznych towarzyszą oglądaniu obrazów Marka Rothki? Co dalej dzieje się z obrazem przekazywanym przez nasze oczy? Odbiór danego obrazu zależy od wielu indywidualnych cech: nastroju odbiorcy, osobistych doświadczeń, skojarzeń. Percepcja dzieł sztuki związana jest z tzw. uczuciowością wyższą (do której zaliczmy podziw, wzruszenie, zachwyt i inne).

Mark Rothko malował na wielkich przestrzeniach proste formy, często prostokąty w intensywnych, nałożonych na siebie barwach, z niewielką ilością szczegółów. Zalecał, by jego obrazy oglądać w odległości ok 40 centymetrów. Czy przytłumione barwy używane przez niego pod koniec życia odzwierciedlały depresję, na którą chorował?

***

W Muzeum Narodowym w Warszawie od 7 czerwca do 1 września 2013 r. trwać będzie wystawa „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie”. Jest to pierwsza w Polsce monograficzna prezentacja znakomitego współtwórcy szkoły nowojorskiej, znanego przede wszystkim z wielkoformatowych abstrakcji określanych jako „malarstwo pól koloru”. Wystawa tego wielkiego mistrza sztuki XX wieku zamyka Rok Jubileuszowy 150-lecia Muzeum Narodowego w Warszawie pod Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego.

Mark Rothko – urodzony jako Marcus Rothkowicz 25 września 1903 roku w Dźwińsku w Rosji (dawniej Dyneburg, obecnie Daugavpils na Łotwie), w 1913 roku wyemigrował z rodziną do Ameryki. Tam ukończył szkołę w Portland, w stanie Oregon, następnie studiował w Yale, aż w końcu osiadł w Nowym Jorku czasów wielkiego kryzysu. Należał do pokolenia, które stworzyło wielką sztukę amerykańską, interesował się filozofią, muzyką i teorią sztuki, był również stałym bywalcem świetnych muzeów nowojorskich. Otacza go legenda mrocznego mistrza – Rembrandta swoich czasów, a jego obrazy biją dziś rekordy cenowe na międzynarodowych rynkach sztuki, jednak w Polsce pozostaje dotąd niemal nieznany.

Znajdź nas:
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/