Dużo dyskutujemy o stanie partycypacji w Polsce, badamyproces wdrażania narzędzi typu konsultacje społeczne czy inicjatywa lokalna przez JST. Ale dane liczbowe niewiele mówią o jakości relacji we wspólnotach lokalnych, nie tłumaczą, dlaczego tak słabe jest zaangażowanie różnych aktorów sceny codziennej demokracji. Alicja Zaczek-Żmijewska rozmawia z…

Minął prawie miesiąc od wyborów do Parlamentu Europejskiego. Wiemy też już, kto będzie zajmował najwyższe stanowiska w UE. Jesteśmy kilka dni po formalnym otwarciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą, Mołdawią. Wydarzenia te komentuje w rozmowie z Krzysztofem Izdebskim prof. Danuta Hübner, posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kadencji, …

Wybory do Parlamentu Europejskiego zakończyły serię wyborów w Polsce. To dobry moment, by zastanowić się, czy aktualne przepisy wyborcze odpowiadają na rozmaite wyzwania. Częściowo tę pracę wykonały organizacje społeczne. Zaprezentowały niedawno społeczne propozycje zmian w prawie wyborczym. O nich rozmawia Krzysztof Izdebski z profesorem Jackiem H…

Niedawne wybory samorządowe to dobry moment, aby zastanowić się, na ile gminy otwierają mieszkańcom drzwi do współpracy i na ile mieszkańcy z tego korzystają. Rozmowa Alicji Zaczek-Żmijewskiej z dr Anną Dąbrowską(Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego) i dr. hab. Adamem Gendźwiłłem, politologiem, socjologiem i geografem…

Z badań sondażowych wynika, że absolutnie najważniejszą kwestią dla wyborców w Polsce jest szeroko rozumiane bezpieczeństwo. Czy jest ono kluczowe także dla wyborców w innych państwach Unii Europejskiej? Jakie inne tematy poruszane są w Europie na finiszu kampanii do Parlamentu Europejskiego? Rozmowa dr. Pawła Marczewskiego z Aleksandrem Smolarem, …

Już 9 czerwca wybory do Parlamentu Europejskiego. Wydaje się, że stosunkowo mało wiemy o tej instytucji. Jaka jest jego rola w unijnym procesie legislacyjnym, na jakie sprawy może mieć wpływ, a co jest poza jego kompetencjami? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Renatą Mieńkowską-Norkiene z Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych…

Do wyborów do Parlamentu Europejskiego zostało ok. 3 tygodni. Kampania ruszyła pełną parą, ale można odnieść wrażenie, że to kolejna odsłona wojny polsko-polskiej. Z tego naszego wewnętrznego konfliktu wydestylować można jednak przekazy, które bezpośrednio odwołują się do kontekstu UE. Co politycy i liderzy opinii mówią o Unii Europejskiej i jakie …

Rozmowa o wielkich społecznych zmianach związanych z kwestią rewolucji awansu klasowego w socjalistycznej Polsce. Dr Paweł Marczewski rozmawia z dr Magdą Szcześniak, autorką książki nominowanej do tegorocznej Nagrody imienia Marcina Króla: „Poruszeni. Awans i emocje w socjalistycznej Polsce”.

Nominowana do Nagrody im. Marcina Króla książka „Moja ukochana i ja” (Wydawnictwo Literackie) to esej autobiograficzny, który wpisuje osobiste, jednostkowe doświadczenie osoby „nienormatywnej” tożsamościowo w lokalny kontekst ostatniego półwiecza. Jest to chwytająca za serce historia miłości, ale zarazem opowieść o hierarchiach, wykluczeniach i zdo…

„Transnaród. Polacy w poszukiwaniu politycznej formy” to opowieść o najnowszej historii Polski, ostatnich trzech dekadach: począwszy od roku 1989 przez pierwsze rządyPlatformy Obywatelskiej, zwycięstwa wyborcze Prawa i Sprawiedliwości, okreskryzysu tożsamości partii i czas pandemii, w którym odbyły się protesty przeciwko orzeczeniu Trybunału Konsty…

„W cieniu katastrofy. "Encounter", Kongres Wolności Kultury i pamięć XX wieku” autorstwa Jana Tokarskiego, to jedna z pięciu książek-finalistek Nagrody im. Marcina Króla 2024. Czy ramy w jakich funkcjonowali ówcześni autorzy Kongresu Wolności Kultury przypominajądzisiejsze czasy? Na ile obecna radykalna prawica jest zakorzeniona w tej z lat sześćdz…

Fundacja im. Stefana Batorego rozpoczyna publikację cyklu raportów analizujących wyniki badań ilościowych i jakościowych polskiego społeczeństwa w trakcie kampanii wyborczych. Jakie kwestie są najbardziej istotne dla polskiego społeczeństwa przed wyborami samorządowymi i do Parlamentu Europejskiego? Rozmawia Alicja Zaczek-Żmijewska z dr. Pawłem Mar…

Czym jest mowa nienawiści i jak na nią reagować? Czy grozi nam zalew ksenofobicznego dyskursu? O narracjach obecnych w kampanii wyborczej w 2023 roku oraz przed zbliżającymi się wyborami samorządowymi i do Parlamentu Europejskiego rozmawia Krzysztof Izdebski z Adą Tymińską (Helsińska Fundacja Praw Człowieka), współautorką raportu „Ksenofobia w nata…

Jakie pytania zadać kandydatom w wyborach samorządowych, aby przekonać się, czy nie mamy do czynienia z samorządowymi populistami? Dlaczego warto pytać o rolę jednostek pomocniczych w gminie, np. o sołectwo? Czym zajmuje się gmina, powiat a czym województwo? Jak zagłosować poza miejscem zameldowania i dlaczego warto zainteresować się tym tematem pr…

Według badań tylko 5% polskich internautów sięga do serwisów fact-checkingowych w celu weryfikacji informacji. Kto jest najbardziej narażony na działania dezinformacyjne w okresie kampanii wyborczej? Dlaczego krytyczne myślenie i kontrola własnych emocji są kluczowe, aby chronić się przed tym zjawiskiem? Alicja Zaczek-Żmijewska rozmawia z Martą Bia…

Odpolitycznienie spółek Skarbu Państwa wybrzmiało w programach prawie wszystkich komitetów wyborczych, które startowały w październikowych wyborach. Czy są jakieś widoki na zmiany, a jeśli tak, to jak one powinny wyglądać? Rozmawia Krzysztof Izdebski z Grażyną Kopińską, b. dyrektorką Programu Przeciw Korupcji Fundacji Batorego i Stefanem Sękowskim,…

Jaki jest stan korpusu służby cywilnej po 8 latach rządów Zjednoczonej Prawicy oraz jaki jest wpływ urzędników na sprawność państwa? Czy są pomysły na poprawienie jakości służby cywilnej w Polsce? Rozmawia Krzysztof Izdebski z prof. Jolantą Itrich-Drabarek (Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego) oraz dr hab…

Pod koniec 2023 r. Parlament Europejski i Rada przyjęły porozumienie polityczne w sprawie paktu o migracji i azylu. Z czego się składa, kiedy stanie się obowiązującym prawem w UE oraz co oznacza on dla Polski? Jakie są opinie organizacji społecznych w Polsce na ten temat? Paweł Marczewski rozmawia z dr Martą Pachocką (Szkoła Główna Handlowa).…

Czy media publiczne realizują swoją misję? Czy to, co się obecnie z nimi dzieje daje nadzieję, że w najbliższym czasie będą one ją wypełniały? Jakie są wizje mediów publicznych i czy są one w ogóle możliwe do spełnienia? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr Dominiką Bychawską-Siniarską oraz Janem Dworakiem, byłym prezesem TVP (2004–06) oraz byłym sz…

Rząd ogłosił przyspieszone prace nad wdrożeniem dyrektywy, której celem jest ochrona osób określanych mianem sygnalistów. Zaproponowany projekt niewiele różni się od szeroko krytykowanego projektu przygotowanego jeszcze przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Po apelach wielu środowisk wydaje się, że obecny rząd zrobił krok do tyłu i nie tylko da więce…

Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik zostali zatrzymani idoprowadzeni do aresztu 9 stycznia wieczorem. Wtedy jeszcze Prezydent zarzekał się, że jego akt łaski z 2015 r. został wydany zgodnie z konstytucją, mimo to 11 stycznia zdecydował o wszczęciu nowej procedury w sprawie ułaskawienia obu polityków. Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z prof. Moniką Florcz…

O roli ludobójczego Wielkiego Głodu w kształtowaniu pamięci i tożsamości Ukraińców, obecnych nastrojach oraz perspektywach na przyszłość rozmawia dr Łukasz Pawłowski z Edwinem Bendykiem, prezesem Fundacji Batorego oraz publicystą tygodnika „Polityka”.

15 października byliśmy świadkami ogromnej energii społecznej, której efektem była najwyższa frekwencja wyborcza w historii III RP. Jak zagospodarować tę energię? Rozmawia Alicja Zaczek-Żmijewska z dr Katarzyną Sztop-Rutkowską, inicjatorką fundacji Soclab i współautorką raportu "Generatory Społecznej Energii": https://hub.oees.pl/wp-content/uploads…

O działaniach policji i prokuratury w czasach „dobrej zmiany” oraz propozycjach poprawienia ich funkcjonowania rozmawia Krzysztof Izdebski z prokurator Katarzyną Kwiatkowską, prezeską stowarzyszenia Lex Super Omnia, oraz gen. Adamem Rapackim,byłym wiceszefem policji i byłym wiceministrem spraw wewnętrznych.…

Jakie zmiany instytucjonalne czekają Unię Europejską wobec planów rozszerzenia i jak wobec propozycji tych zmian powinna ustosunkować się Polska? Na ile realne są wewnętrzne reformy UE oraz jakich obszarów dotyczą? Łukasz Pawłowski rozmawia z dr hab. Moniką Sus oraz ambasadorem Janem Truszczyńskim.

W umowie koalicyjnej strony porozumienia napisały, że będąprowadzić przyjazny dialog, by wypracować wspólne stanowiska i projekty aktów prawnych a dialog ten będzie prowadzony z szerokim uwzględnieniem głosu społecznego. Dlaczego udział obywateli w procesie stanowienia prawa jest ważny? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z Grażyną Kopińską, założycielk…

Powołanie nowego rządu jest tylko kwestią czasu. Stoi przed nim dużo wyzwań również w obszarze budowania odporności państwa na nadużycia i korupcję. A i tu jest z czego wybierać i należałoby zastanowić się jakie wyznaczyć priorytety. Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Grzegorzem Makowskim ze Szkoły Głównej Handlowej i Fundacji Batorego, który…

Od wielu lat organizacje społeczne pracowały nad pomysłami,jak przywrócić praworządność w Polsce. Będzie to kluczowe zadanie dla nowego rządu. Od czego należy zacząć ten proces i jakie generalne zasady powinny temu towarzyszyć? O bezpieczeństwie prawnym obywateli oraz ich głosie w dyskusji na temat przywracania praworządności rozmawia Krzysztof Izd…

Czemu polaryzacja i negatywna kampania w wykonaniu Prawa i Sprawiedliwości nie powiodły się i nie przyniosły trzeciej kadencji Zjednoczonej Prawicy? Który moment kampanii wyborczej okazał się decydujący? Rozmowa Łukasza Pawłowskiego z Edwinem Bendykiem, prezesem Fundacji Batorego oraz Szymonem Gutkowskim, członkiem Zarządu Fundacji Batorego.…

Protesty, które wybuchły po ogłoszeniu 22 października 2020 roku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zaostrzającego pra­wo antyaborcyjne, wyróżniały się powszechnym zaangażowaniem osób młodych, w szczególności kobiet. O zbiorze tekstówpoświęconych protestom oraz pamięci protestu, rozmawia Alicja Zaczek-Żmijewska z dr hab. Elżbietą Korolczuk, socjo…

Mniej niż połowa młodych Polek deklaruje, że weźmie udziałw wyborach parlamentarnych. Większość, choć wie jakiej Polski chce dla siebie i swoich bliskich, nie korzysta z prawa wyborczego, bo nie wierzy, że ich głos się liczy. Dlaczego spośród wszystkich osób uprawnionych do wyborów to właśnie młode kobiety mogę zdecydować o wyniku wyborów parlament…

Z raportu „Indeks samorządności. Druga edycja 2023” wynika, że w 2022 r. nastąpiło dalsze ograniczenie autonomii gmin i miast na prawach powiatu. Opracowany przez ekspertów Fundacji Batorego system wskaźników – Indeks Samorządności – spadł z 55,74 w 2021 do 51,91 w 2022. Dla porównania, Indeks Samorządności dla roku 2014 wynosił 73,6. O samorządnoś…

Na ile kluczowe instytucje polskiego państwa (rząd i służba cywilna, sejm i senat, sądownictwo, prokuratura) oraz obywatele i organizacje społeczne potrafią zapobiegać i przeciwdziałać nadużyciom i korupcji? Na ten temat rozmawia Krzysztof Izdebski z dr hab. Grzegorzem Makowskim, ekspertem forumIdei Fundacji Batorego oraz współautorem raportu „Ocen…

Kto uzyska większość w Sejmie po zaplanowanych na 15 października wyborach parlamentarnych? Sondaże nie dają odpowiedzi na to pytanie. Trudno przewidywać nawet to, która partia zwycięży. Wiemy jednak, że o ostatecznym wyniku zadecydują wyborcy „niezdecydowani”. Jak duża jest to grupa, z kogo się składa i co jest dla tych ludzi ważne? Na temat wnios…

O podejściu Polek i Polaków do partii politycznych, roli wroga i kompromisu w polskiej polityce, instrumentalizacji idei referendum oraz o głosowaniu przez Internet, rozmawia Krzysztof Izdebski z prof. Magdaleną Musiał - Karg z Zakładu Systemów Politycznych na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu…

O równości szans w finansowaniu kampanii wyborczej, dostępie do mediów publicznych, używaniu zasobów publicznych w okresie kampanii, okręgach wyborczych oraz misji obserwacyjnej OBWE w Polsce, rozmawia Krzysztof Izdebski z dr Darią Paprocką, współpracowniczką European Centre for Electoral Support, OBWE oraz Rady Europy.…

Wybory to nie tylko dzień głosowania - warto przyglądać się całemu procesowi wyborczemu. Jakie sytuacje w kampanii wyborczej powinny wzbudzić czujność wyborców? Na czym polega monitorowanie nadużywania zasobów publicznych w wyborach parlamentarnych? Jakzaangażować się w społeczną obserwację wyborów? Rozmowa Alicji Zaczek-Żmijewskiej z Zofią Lutkiew…

Jaki wpływ na przyszłość polskiej demokracji będą miały najbliższewybory? Jak powinno zachować się społeczeństwo obywatelskie wobec planowanego referendum? Jak ocenić uczciwość wyborów? Rozmowa dr. Pawła Marczewskiego z prof. Andrzej Rychardem, przewodniczącym Rady Fundacji Batorego.

Z jednej strony Ukraińcy wyzwolili już więcej terytorium niż Rosja zdobyła podczas wielomiesięcznej ofensywy, ale z drugiej strony te postępy są wolniejsze niż zakładane. A jak Ukraińcy patrzą na sytuację na froncie? Czy nadal wierzą w zwycięstwo? Czy mają zaufanie do państwa? I czy mogą być podatni na próby Kremla, który próbuje skłócić Ukraińców …

W ostatnich latach doświadczaliśmy wielu zdarzeń i procesów,które w znacznym stopniu wpłynęły na sytuację oraz strukturę demograficznąPolski. Począwszy od fali emigracji zarobkowych Polaków, poprzez wewnętrzne migracjemieszkańców mniejszych miejscowości do miast, po niespotykaną od II wojnyświatowej liczbę zgonów w wyniku pandemii COVID-19 czy też …

Dlaczego połączenie referendum w sprawie migrantów z wyborami parlamentarnymi nie jest zgodne z obowiązującym prawem, łamie ciszę legislacyjną i jest ingerencją w proces wyborczy? Jakie konsekwencje dla finansowania kampanii wyborczej miałoby połączenie referendum z wyborami parlamentarnymi? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Krzysztofem Urba…

W jakim miejscu jest przedsiębiorczość społeczna w Polsce?Jaki ma potencjał? I jakie wyzwania może pomóc rozwiązać? Rozmowa AlicjiZaczek-Żmijewskiej z Mariuszem Andrukiewiczem, prezesem Fundacji RozwojuPrzedsiębiorczości Społecznej “Być razem”.

Pomimo bezpodstawnych zarzutów Donalda Trumpa wobec uczciwości amerykańskich wyborów prezydenckich oraz kolejnych kłopotów z wymiarem sprawiedliwości byłego prezydenta, wciąż ma on poważne szanse, aby powrócić do Białego Domu. O uczciwości procesu wyborczego oraz rosnącej polaryzacji w Stanach Zjednoczonych rozmawia Łukasz Pawłowski z Konradem Mzyk…

Sejm przyjął w ekspresowym tempie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy - Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Jest to kolejna próba zmniejszania samodzielności szkół oraz ograniczania rodzicom praw do wpływu na edukację swoich dzieci. Niepokój budzą przede wszystkim przepisy …

Jakie zmiany w samorządzie są potrzebne, aby potencjał wspólnot samorządowych został odpowiednio wykorzystany, a państwo było silniejsze? Dlaczego przywrócenie równowagi w relacjach pomiędzy rządowym centrum a władzami samorządowymi jest najpilniejszym zadaniem po wyborach? Co by się zmieniło dla społeczności lokalnej, gdyby wprowadzić w życie prop…

Czy powstanie Gdyni było oczywiste? O blaskach i cieniach przedwojennej Gdyni rozmawia Łukasz Pawłowski z Grzegorzem Piątkiem, autorem książki „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939”, jednej z nominowanych książek do Nagrody im. Marcina Króla.

Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z Konstantym Gebertem, autorem książki „Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło” oraz laureatem Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą opublikowaną w 2022 roku polską książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii i myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą. Usta…

Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 roku zmieniła współpracę terytorialną Polski i Ukrainy. Czym jest dyplomacja samorządowa? Jaki jest stan polsko-ukraińskiej dyplomacji samorządowej? I czy Polska jest dobrym przykładem, od którego Ukraina ma się uczyć samorządności? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. Igorem Kseniczem, autorem…

Rozmowa o niezgodzie na determinizm kulturowy, korzeniach populizmu oraz miejscu kultury w polityce populistycznej. Czy w oparciu o hasła narodowo-religijne można odbudować wspólnotę? Paweł Marczewski rozmawia z historykiem idei prof. Leszkiem Koczanowiczem.

O tym, jak nie poddać się fatalistycznym wizjom przyszłości, myśleć o niej konstruktywnie i przełożyć te myśli na działania; o tym, jak projektować działania protopijne, czyli stopniowo ulepszające rzeczywistość oraz o przykładach protopii w polskich miastach – z Joanną Erbel, autorką nominowanej do finału Nagrody im. Marcina Króla 2023 książki „Wy…