W tym dwuczęściowym odcinku kontynuuję badania rozpoczęte w poprzednim. Śledzę obecność pewnego pojęcia u Marka Aureliusza, objaśniam dwa fragmenty z jego Rozmyślań, sięgając przy tej okazji do Seneki i Chryzypa. Wszystko to w celu pokazania języka antycznych stoików, który wyraża przekonanie o głębokim zakorzenieniu struktur naszego umysłu w natur…

W tytule tego odcinka, znajduje się zagadkowy grecki termin, na który natknąłem się próbując lepiej zrozumieć pewien interesujący fragment z Epikteta. Czytając zarówno polskie, jak i angielskie tłumaczenia tego fragmentu spodziewałem się innego terminu w tym miejscu, mianowicie logos (rozum) lub nous (umysł), tymczasem napotkałem parakolouthetike. …

Zapraszam do wysłuchania mojego osobistego komentarza do XIII listu z „Listów moralnych do Lucyliusza” Seneki. W mojej ocenie jest to list bardzo mocno nasycony interesującymi, ważnymi, a nawet zaskakującymi wątkami. Zalecane jest zapoznanie się z listem przed odsłuchaniem odcinka, ale bez tego słuchanie też jest możliwe – list w całości odczytują,…

W samym sercu praktyki stoickiej znajduje się podział rzeczy na zależne i niezależne. Podział ten wydaje się prosty, a jednak nastręcza poważnych problemów interpretacyjnych, a na przestrzeni wieków rozmaicie go interpretowana. W dzisiejszym odcinku prezentuję trzy różne ujęcia tego rozróżnienia. Przy tej okazji objaśniam też koncepcję stoicyzmu po…

Zapraszam do wysłuchania drugiej części spotkania z Davidem Hume’m. W tej części doprecyzuję wyjaśnienie istoty jego odkrycia filozoficznego. Podaję też przykład osobistego stoickiego zastosowania wymogu Hume’a. Wspominam też oryginalną teorię moralną tego filozofa. Zapraszam do słuchania. Artykuł #131 – David Hume i stoicyzm, cz. 2. pochodzi z ser…

Co głosił David Hume? Dlaczego jest to jeden z najważniejszych nowożytnych filozofów? Co zawdzięczamy temu brytyjskiemu myślicielowi? Komu bliżej do stoików: Hume’owi czy Kartezjuszowi? Czy osoba praktykująca stoicyzm może czerpać z filozofii Hume’a? To tylko niektóre pytania, na które odpowiadam w dwuczęściowym cyklu poświęconym Hume’owi. Zaprasza…

Zapraszam do wysłuchania drugiej części stoickiego spotkania z francuskim filozofem Rene Descartem. Kontynuuję moją odpowiedź na istotne pytania, takie jak: Co właściwie głosił? Dlaczego historia obeszła się z nimi niesprawiedliwie? Jakie ważne i wciąż aktualne pytania postawił? Czego możemy się dzisiaj od niego nauczyć? Co łączy go ze stoicyzmem? …

Zapraszam do wysłuchania pierwszego odcinka poświęconego francuskiemu filozofowi Kartezjuszowi. Co właściwie głosił? Dlaczego historia obeszła się z nimi niesprawiedliwie? Jakie ważne i wciąż aktualne pytania postawił? Czego możemy się dzisiaj od niego nauczyć? Co łączy go ze stoicyzmem? I wreszcie: dlaczego przyczynił się poważnie do problemów ze …

Stoicyzm obiecuje spełnienie, które uzyskuje się całkowicie autonomicznie względem wszelkich okoliczności zewnętrznych. Jednocześnie stoicyzm głosi, że człowiek jest z natury istotą społeczną – dąży do relacji. Jednak relacje międzyludzkie są okolicznością zewnętrzną. Jaki model relacji międzyludzkich proponuje zatem stoicyzm? Artykuł #127 – Jak ut…

Stoicyzm obiecuje spełnienie, które uzyskuje się całkowicie autonomicznie względem wszelkich okoliczności zewnętrznych. Jednocześnie stoicyzm głosi, że człowiek jest z natury istotą społeczną – dąży do relacji. Jednak relacje międzyludzkie są okolicznością zewnętrzną. Jaki model relacji międzyludzkich proponuje zatem stoicyzm? Artykuł #126 – Duchow…

Stoicyzm obiecuje spełnienie, które uzyskuje się całkowicie autonomicznie względem wszelkich okoliczności zewnętrznych. Jednocześnie stoicyzm głosi, że człowiek jest z natury istotą społeczną – dąży do relacji. Jednak relacje międzyludzkie są okolicznością zewnętrzną. Jaki model relacji międzyludzkich proponuje zatem stoicyzm? Artykuł #125 – Proble…

W dzisiejszym odcinku zaprosiłem do rozmowy jednego ze słuchaczy podcastu, który dzięki zastosowaniu konkretnych technik stoickich odniósł w swoim życiu osobistym znaczący sukces. W odpowiedzi na moje zaproszenie Mateusz zgodził się o swoim sukcesie opowiedzieć. Zapraszam wysłuchania jego opowieści. Artykuł #124 – Historia sukcesu stoickiego pochod…

Co widzi współczesny człowiek patrząc w rozgwieżdżone niebo? Dający otuchy ład, rozum, bezpieczeństwo, czy raczej wzbudzający uczucie niepokoju i zagubienia nieskończony, zimny, pusty ogrom? Stoicy mówią o logosie i opatrzności. Perspektywa kosmiczna ma nas na to doświadczenie naprowadzić. Ale czy współczesny człowiek potrafi pójść tym tropem? Czy …

W tym odcinku kontynuuję poszerzanie pakietu dostępnych ćwiczeń stoickich. Proponuję ćwiczenie preameditatio bonum. Jak sama nazwa wskazuje konstrukcja tego ćwiczenia wyraźnie nawiązuje do innego bardzo znanego ćwiczenia, mianowicie preameditatio malorum. To ćwiczenie zaproponował mi jeden ze słuchaczy Pan Mateusz – rozwinąłem nieco jego propozycję…

Zgodnie z obietnicami z poprzednich odcinków kontynuuję ofertę nowych ćwiczeń stoickich. Tym razem jest to ćwiczenie o nazwie mojego autorstwa: horme kataru. Nazwa i pewne elementy struktury są nowe, jednak sama idea jest mocno osadzona w tradycji antycznej. Zapraszam do zapoznania się z tym ćwiczenie i oczywiście do przetestowania go Artykuł #121 …

Stoicyzm znany jest z ćwiczeń duchowych. Wiele z nich powstało w starożytności, niektóre później. Wiele innych w starożytności praktykowano, choć nie doczekały się ani osobnej nazwy, ani osobnego ujęcia. Zapraszam do zapoznania się z jednym z takich ćwiczeń, nieznanych współcześnie, choć prawdopodobnie powszechnie praktykowanych w starożytności. Je…

Z różnych stron wciąż powraca do mnie pytanie o stoicyzm dla początkujących? Od czego zacząć? Jakie zasady wdrażać w pierwszej kolejności? Jak ewentualnie rozmawiać o stoicyzmie z nie stoikami, żeby ich nie zanudzić, ale w krótki sposób wprowadzić i może zaintrygować? W dzisiejszym odcinku wracam do tej tematyki. Zapraszam do słuchania. Artykuł #11…

W dzisiejszym odcinku kontynuuję stoickie rozważania na temat roli silnych emocji w naszym codziennym doświadczeniu, a w szczególności w komunikacji międzyludzkiej. Podejmuję się przy tym odpowiedzi na ważne pytanie, co jest też formą rozprawienia się z uporczywym współczesnym pytaniem. To pytanie o to, czy z emocjami się dyskutuje. Zapraszam do sł…

Komunikacja międzyludzka często odbywa się podług schematów i stereotypów. Część z nich dotyczy emocji i ich roli w naszym życiu. W dzisiejszym odcinku podejmuję się zbadania stereotypu, zgodnie z którym z emocjami się nie dyskutuje. Co to znaczy? Czy zawsze i ze wszystkimi emocjami się nie dyskutuje? Przy tej okazji przypominam stoicką teorię emoc…

Co to znaczy wysilać się? Czy wysiłek, sam w sobie, bez względu na to do czego prowadzi, jest czymś dobrym, złym, czy neutralnym? Czy jeżeli moglibyście do jakiegoś ważnego celu w waszym życiu dotrzeć na dwa sposoby, przy czym tylko jeden z nich wymagałby wysiłku, to czy racjonalne jest wybranie tego drugiego? Zapraszam do wysłuchania […] Artykuł #…

Zapraszam do wysłuchania odcinka poświęconego nudzie. Co to jest nuda? Ile jest jej rodzajów? Czy nuda jest czymś złym czy dobrym? Czy stoik może doświadczać nudy? Na te pytania odpowiadam w dzisiejszym odcinku podcastu. Zapraszam do słuchania. Artykuł #115 – Bardzo nudny odcinek pochodzi z serwisu Ze stoickim spokojem.…

Współczesność często opisana jest z perspektywy deficytu czasu. Z jednej strony mamy coraz więcej narzędzi oszczędzających czas, z drugiej zaś strony coraz więcej ludzi narzeka na brak czasu, używając tego osobliwego neologizmu „niedoczas”, a nawet wulgaryzmu „kultura zap***dolu”. Skąd się to bierze? Jak sobie z tym radzić po stoicku? Czy brak czas…

Wszyscy odczuwamy…, ale co właściwie? Pragnienia? Potrzeby? Chęci? Jak odróżnić jedne od drugich. Współczesność nauczyła nas myśleć o sobie w kategoriach pewnego zbioru potrzeb, od zaspokojenia których zależy uczucie spełnienia i dobrostanu. Pod tym względem bardzo się różnimy od stoickiego sposobu myślenia od świecie. W dzisiejszym odcinku wyjaśni…

Zapraszam do kontynuacji stoickiej podróży po świecie Platona. W tym odcinku poznacie moją wykładnię platońskiej koncepcji miłości, owoc mojego wieloletniego obcowania z tym filozofem i jego „Ucztą”. Na pewno znajdziecie tu wiele zaskakujących was twierdzeń, bo prawdziwy Platon odbiega od wielu podręcznikowych wykładni. Zapraszam do słuchania. Arty…

W dzisiejszym odcinku zapraszam słuchaczy i słuchaczki w podróż. Wyruszamy poza obszar filozofii stoickiej, po której się zazwyczaj poruszam i odwiedzamy świat Platona, a w tym świecie region o nazwie miłość. Na wyprawę zabieramy oczywiście ze sobą mistrzów stoickich, którzy nam będą po drodze objaśniać podobieństwa i różnice między filozofią Plato…