W 48. odcinku podcastu Reorient gościem Ewy Górskiej jest prof. Beata Kowalska - socjolożka, feministka i działaczka równościowa z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prof. Kowalska, specjalizująca się w genderowym wymiarze obywatelstwa i aktywizmu społecznego, była rzeczniczką praw i wartości akademickich na UJ oraz przedstawicielką uczelni w sieci Scho…

Wymiana oznacza, że dwie osoby wymieniają się czymś. Np. jedna osoba ma jabłko a druga ma gruszkę. Wymiana oznacza, że się zamienią tymi owocami. Wymiana kolumbijska to wymiana pomiędzy kontynentami. Europa, Azja i Afryka są położone blisko siebie i od dawna ludzie wymieniali się różnymi rzeczami. Np. przewozili zwierzęta z jednego kontynentu na dr…

Czy wiecie jaka jest historia chrześcijaństwa? Jak powstała ta religia oraz dlaczego się podzieliła? Dlaczego dzisiaj jest tak wiele religii chrześcijańskich? Ten odcinek zawiera uproszczoną wersję historii chrześcijaństwa w Europie. Musicie też pamiętać o tym, że dzisiaj w wielu krajach istnieje tolerancja religijna. To znaczy, że wyznawcy różnych…

Released on the occasion of the International Day of Solidarity with the Palestinian People, this episode of Reorient podcast brings a conversation about global activism and the ongoing struggle for Palestinian rights. Host Ewa Górska is joined by Baha Hilo, a Palestinian educator and activist, and Rafał Szajchutdinow-Piotrowski, a Polish philosoph…

W tym odcinku podcastu Reorient gości dr Magdalena Nazimek – doktorka nauk prawnych, filozofka, ekspertka ds. rzecznictwa w Konsorcjum Migracyjnym, wcześniej prezeska i koordynatorka zespołu prawniczego Stowarzyszenia Nomada we Wrocławiu, gościni odc. 29 Reorient (listopad 2022), w którym mówiła o tzw. procedurach uchodźczych w Polsce. W tym odcink…

Gościnią w tym odcinku podcastu Reorient jest dr Małgorzata Andrzejczak-Świątek (na mediach społecznościowych znana jako Pani od Praw Człowieka) – pracuje w Instytucie Nauk Prawnych Wydziału Bezpieczeństwa i Nauk Prawnych Akademii Policji w Szczytnie, niezależna konsultantka ds. ochrony praw człowieka. 🔹 Najnowszy odcinek podcastu zagłębia się w ak…

Westerplatte jest związane z początkiem II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku bronili się tam Polacy. Czy jednak wiecie, gdzie leży Westerplatte? Wisła to najdłuższa rzeka w Polsce. Kiedyś wpadała ona do morza właśnie w Gdańsku. Były jednak powodzie i dzisiaj Wisła wpada do morza na wschód od Gdańska. To stare koryto rzeki nazwano właśnie Martw…

🔹 Czym jest kolonializm osadniczy? 🔹 Czym kolonializm osadniczy różni się od kolonializmu? 🔹 Jakie znamy przykłady kolonializmów osadniczych z historii? 🔹 Jak wygląda kolonializm osadniczy w praktyce, na przykładzie Izraela – jak przejmowana jest przestrzeń, jaki ma związek z militaryzmem i jakie są efekty? Na te pytania odpowiada w podcaście Reori…

Na wojnie ludzie stosują różne rodzaje broni, np. pistolety, karabiny, armaty, czołgi czy tzw. broń białą jak szable, miecze, bagnety. Żołnierze używają tej broni podczas wojny. Jest jednak broń, która zabija także po wojnie. Tą bronią są miny. Dlaczego tak się dzieje? Karabinu używa żołnierz. Gdy wojna się kończy żołnierze o tym wiedzą i przestają…

Dziś będziemy mówić o chorobie, której kiedyś bali się wszyscy. Dzisiaj wielu ludzi nawet nie zna nazwy tej choroby. Dlaczego? Dlatego, że ludzie ją pokonali. Tą chorobą był tyfus. Tym który pokonał tą zarazę był Rudolf Weigl. Zanim jednak powiemy o nim coś więcej przypomnijmy jak straszna to była choroba. W 1492 roku Hiszpanie zdobyli Granadę. Kat…

Dra Karolina Rak (UJ), autorka projektu Niswiyya, opowiada o znaczeniach hidżabu i o podejściu do niego z różnych perspektyw, w tym z perspektywy muzułmańskich feministek. 🔹 Czy hidżab to tylko chusta na głowie muzułmanki? 🔹 Czy hidżab to narzędzie patriarchalnej opresji wobec kobiet? 🔹 Dlaczego w świecie Zachodu tak bardzo boimy się właśnie hidżab…

W styczniu światło dzienne ujrzy książka Ewy Górskiej i Anny Juzaszek “Islam w polskim sądzie”. W tej rozmowie autorki rozmawiają o części wyników badań – narracjach o islamie wyrażanych w polskich sądach. 🔹 W jakich rodzajach spraw sądowych najczęściej rozmawia się o islamie? 🔹 W jakich sytuacjach i okolicznościach sędziowie najczęściej powtarzają…

Instytut Dyskursu i Dialogu (INDID) przez dwa lata prowadził monitoring treści dotyczących islamu, muzułmanek i muzułmanów w polskich mediach, a okazjonalnie także w mediach społecznościowych. Filip A. Gołebiewski, prezes INDiD, opowiada w tym odcinku o głównych wnioskach z tych analiz. 🔹 Jak generalnie pisze i mówi się o muzułmanach i muzułmankach…

Ta rozmowa poświęcona jest przestępczości z nienawiści w Polsce, szczególnie tej skierowanej wobec osób wyznających islam. Anna Juzaszek i dr Ewa Górska rozmawiają o wynikach swoich badań, które prowadziły w polskich sądach, analizując akta w sądach karnych. W rozmowie poruszane są wątki takie jak: 🔹 Czym są przestępstwa z nienawiści? 🔹 Jakie grupy…

W tym odcinku gościnią jest dr hab. Monika Bobako, prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Rozmawiamy o tym, dlaczego wydarzenia w Palestynie/Izraelu powodują wzrost ksenofobii, antysemityzmu i islamofobii w Europie. 🔹 Czy antysemityzm i islamofobia są ze sobą w jakiś sposób sprzeczne, czy to dwie strony tej samej monety? 🔹 Jakie wizje Europy stoją z…

W tym odcinku gości prof. Anna Odrowąż-Coates z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Rozmawiamy o uczniach muzułmańskich w polskich szkołach i o podejściu nauczycieli do tematów związanych z islamem: 🔹 Kiedy uczniowie wyznający islam trafiają do polskich placówek edukacyjnych, jakie wyzwania ich czekają? 🔹 Zadaniem nauczycieli …

W tym odcinku podcastu rozmawiamy z dr hab. Katarzyną Górak-Sosnowską, prof. SGH, dr hab. Joanną Modrzejewską-Leśniewską, prof. SGH oraz mgr Aleksandrą Tołczyk o ich najnowszej książce „Islam i muzułmanie w podręcznikach szkolnych”. Autorki badały w niej, jakie wizerunki islamu i muzułmanów pojawiają się w polskich podręcznikach do edukacji dla bez…

W tym odcinku rozmawiamy o tym, jak prawo reaguje wobec nienawiści, poruszając się w szerokim spektrum – od mowy nienawiści po eksterminację ludności jako skrajną jej formę. W odcinku usłyszycie m.in.: – o piramidzie nienawiści; – o przestępstwach z nienawiści: czym są, jak działa mechanizm tego rodzaju przestępczości, i dlaczego tak ważne jest, ab…

Islam to druga największa religia na świecie. 30% ludzi wyznaje religie chrześcijańskie, a 25% islam. 30% to oznacza, że mniej więcej co trzeci człowiek na świecie jest chrześcijaninem. Z kolei 25% znaczy, że co czwarty człowiek wyznaje islam. Jak nazywa się wyznawców tej religii? Wyznawcy chrześcijaństwa to chrześcijanie. To proste, ale wyznawcy i…

Rozmowa została nagrana dla podcastu Instytutu Badań nad Turcją "W szpilkach dookoła świata" i poprowadziła ją dr Karolina Wanda Olszowska. W tym odcinku Karolina pyta, a Ewa odpowiada i rozmawiamy o: - historii Strefy Gazy - sytuacji humanitarnej w Gazie przed obecnym atakiem odwetowym Izraela - okupacji i o reżimie prawa międzynarodowego w sytuac…

In this episode, Ewa Gorska sits down with Professor Irus Braverman from the University at Buffalo (USA), to delve into her latest book, "Settling Nature: The Conservation Regime in Palestine/Israel”. While settler colonialism is often examined through a political and social lens, Professor Braverman sheds light on the role of nature and other-than…

6 maja 2023 roku zostanie koronowany Karol III Windsor na króla. Należy on do dynastii Windsor, ale co to jest dynastia? Dynastia to jest jakby nazwisko królów, ale jakie dynastie panowały w Anglii? W Anglii panowali władcy z takich rodzin jak Tudor czy Stuart. Teraz panuje rodzina Windsor. Dlatego o nowym królu mówi się, że to Karol III Windsor. P…

Łucja, Zuzia i Tadeusz mieszkają w Warszawie. Postanowiliśmy więc razem omówić historię tego miasta. Będziemy mówić o tym skąd się wzięło to miasto i dlaczego stało się takie ważne. Zanim jednak przejdziemy do historii tego miasta to poznajmy legendę dotyczącą jego powstania. Jedna z legend mówi o rybaku, który miał na imię Wars i syrence, która mi…

Welcome to the first episode of the Reorient.pl Podcast recorded entirely in English! In this episode, Dr. Ewa Górska, the host of the show, sits down with a special guest, Professor Maurits Berger from Leiden University. Together, they dive into Professor Berger's fascinating life story, exploring how a Dutchman came to study law and Arabic, and h…

Dzisiejszy odcinek poświęcimy pani, która była żoną dwóch polskich królów. Przyjechała do Polski z Francji, a była najbogatszą kobietą w tamtych czasach. Wprowadziła też w Polsce dużo zmian. Zacznijmy jednak od władców Polski. Zwykle dzieli się ich na trzy grupy. W Polsce rządzili najpierw Piastowie. Oznaczało to, że rządzili królowie z dynastii, c…

W tym odcinku dr Ewa Górska rozmawia z dr. Michałem Łyszczarzem, który od wielu lat prowadzi badania wśród Tatarów w Polsce. 🔹 Kim są polscy Tatarzy? 🔹 Jak i jakie podtrzymują tradycje? 🔹Jak społeczności mogą wykorzystać Orientalizowanie na swoją korzyść? Dr Michał Łyszczarz – socjolog, adiunkt w Katedrze Socjologii na Uniwersytecie Warmińsko-Mazur…

Dzisiaj będziemy mówić o szyfrach, kodach i tajnych językach. Będziemy też oczywiście mówić także o łamaniu takich szyfrów. Jak pewnie się domyślacie z tytułu tego odcinka, najwięcej czasu poświęcimy Enigmie. Zacznijmy jednak od tego co to jest szyfrowanie? Od najdawniejszych czasów ludzie wysyłali do siebie wiadomości w postaci listów. Jednak po d…

Dr Ewa Górska rozmawia z dr. hab. Agnieszką Kościańską, prof. UW o rasizmie systemowym w Polsce. Rozmowa toczy się wokół eseistyczno-reporterskiej książki autorstwa Agnieszki i Michała Petryka “Odejdź. Rzecz o polskim rasizmie”, wydanej niedawno przez wydawnictwo Krytyka Polityczna. Mówimy między innymi o tym: -> skąd się wzięło przekonanie o odmie…

W tym odcinku dr Ewa Górska rozmawia z dr hab. Katarzyną Górak-Sosnowską, profesorką SGH o tym: -> czym jest i jaka jest islamofobia w Polsce? -> czy można w Polsce mówić o „islamofobii bez muzułmanów”? -> czy nauka w Polsce powinna bić się w pierś? -> czy badanie takich uprzedzeń w Polsce coś nam może dać? Ten odcinek powstał w ramach projektu Emp…

Wydarzenia na świecie niestety sprzyjają wzrostowi liczby migrantów i uchodźców. Nasze media używają, często błędnie, pojęć z języka prawnego, można pogubić się w “specustawach” i wyrażeniach. 🔹 Jak powinna wyglądać “procedura uchodźcza” wg. przepisów prawa w Polsce? 🔹 Dlaczego nie zawsze wygląda tak, jak powinna? 🔹 Jak wyglądają realia Strzeżonych…

Ten odcinek ukazał się jednocześnie w podcaście Reorient i podcaście Prawo Przyszłości. Nagrany został w ramach podcastu PP, który zazwyczaj prowadzony jest przez dr Ewę Górską. W tym odcinku Ewa zasiadła jednak na miejscu gościni, a podcast poprowadził nieoceniony Piotr Urbańczyk z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na UJ. Ewa Górska opo…

Pierwszy etap napływu uchodźców w Ukrainy do Polski w lutym i marcu 2022 r. pokazał romofobiczne postawy w Polsce. Z jednej strony pojawiały się memy o Romach ukraińskich kradnących czołgi (nawiązujące do stereotypu o skłonności Romów do kradzieży). Z drugiej strony szybko okazało się, że o ile Polacy i instytucje polskie otwierają domy dla uchodźc…

Dzisiaj kolejny odcinek o zapamiętywaniu. Poprzednie odcinki poświęcone temu tematowi to odcinek 50 oraz odcinki 100 i 101. Zapamiętywanie dat to jedna z najnudniejszych rzeczy w nauce historii. Sam tego bardzo nie lubiłem. Można sobie jednak pomóc. W odcinku 50 mówiłem o tworzeniu słów z cyfr roku. Dzisiaj inna technika, zamiany cyfry na przedmiot…

W tym odcinku rozmawiam z Maćkiem Grześkowiakiem, specjalistą ds. międzynarodowego reżimu ochrony uchodźców, o sytuacji uchodźców syryjskich i o ich perspektywach powrotu do Syrii. Poruszamy takie tematy jak: 🔹 Konflikt, który zmusił Syryjczyków do opuszczenia domów; 🔹 Miejsca, gdzie przebywają Syryjscy uchodźcy; 🔹 Warunki, w jakich warunkach miesz…

Dziś będziemy mówić o Joannie Żubr i Księstwie Warszawskim. Najpierw jednak chciałbym zapytać czy wiecie jak długo trwały zabory? Jak długo nie było Polski na mapie Europy? To prawda Polska była pod zaborami przez 123 lata. Jednak był wtedy, był podczas zaborów okres, kiedy przynajmniej część Polski była wolna i niepodległa. Jak się nazywał kraj, k…

Odcinek o historii Ukrainy. Oczywiście nie da się 1000 lat historii omówić dokładnie w 15 minut. Tak więc jest to skrótowa historia dla dzieci. Jest tutaj dużo skrótów myślowych i uproszczeń. Prawdopodobnie wiecie, że 24 lutego 2022 roku Rosja napadła na Ukrainę. Prezydent Rosji Władimir Władimirowicz Putin twierdzi, że Ukraina powinna należeć do R…

W związku z agresją Rosji na Ukrainę wiele mówi i pisze się o kwestiach sprawiedliwości i odpowiedzialności międzynarodowej za zbrodnie wojenne i inne naruszenia norm w czasie konfliktu. Wiemy, że cały czas zbierane są dowody, które mogą być wykorzystywane w przyszłości w czasie procesów. Mówi się o możliwości wykorzystania różnego rodzaju trybunał…

Będziemy mówić o żołnierzach, którzy są nazywani wyklętymi bądź niezłomnymi. Co oznacza ta nazwa? Wyklęci to coś w rodzaju przeklęci. Komuniści chcieli aby ludzie o nich zapomnieli albo myśleli same złe rzeczy. Było ich naprawdę wielu tak więc w tej audycji skupimy się głównie na Zygmuncie Szendzielarzu, który był znany pod pseudonimem: “Łupaszko”.…

Uwaga: ten odcinek został nagrany kilka tygodni temu, kiedy nie myśleliśmy nawet, że Rosja może naprawdę zaatakować Ukrainę. W obecnej sytuacji ta rozmowa jest bardzo aktualna, ale pamiętajcie, że była nagrana w innych realiach. A z odcinka dowiecie się m.in: Co ma dorsz do akulturacji? Co ma prawo do akulturacji? Czy asymilacja migrantów powinna b…

Dzisiaj będziemy kontynuować historię ubrania. Zaczęliśmy w odcinku 112. Dzisiaj będziemy mówić o kilku częściach ubrania, z których dwa były niebezpieczne dla życia i zdrowia, a jedno było zabronione dla kobiet. Czy wiecie jaki rodzaj garderoby czyli jaki rodzaj ubrania w przeszłości doprowadził do śmierci wielu ludzi? Albo czy wiecie jakich ubrań…

W odc. 23 rozmawiam z Janem Bazylim Klaklą o zaostrzeniu procesów migracyjnych w 2015 roku i o tym, czy Europa wyniosła z tego jakąś lekcję. Jan Bazyli Klakla ukończył studia doktoranckie na Wydziale Prawa i Administracji UJ, jest doktorantem na Wydziale Socjologii UJ i pracuje jako specjalista ds. nauk społecznych w CASE - Centrum Analiz Społeczno…

Będziemy dzisiaj mówić o odkryciu witamin. Także o tym dlaczego ich potrzebujemy i przed jakimi chorobami nas chronią. Będziemy mówić o tym, że trzeba jeść witaminy, ale pamiętajcie ani ja, ani żadne z dzieci nie jesteśmy lekarzami. Tak więc, gdybyście chcieli brać jakieś witaminy najlepiej zapytajcie o to lekarza. Będziemy też mówić o chorobach, a…

Dzisiaj będziemy mówić o historii ubrania. Zanim jednak zaczniemy mała uwaga. Dorośli, którzy słuchają tego podcastu czasami narzekają, że niektóre informacje podajemy zbyt uproszczone. Ja odpowiadam wtedy, że to przecież audycja dla dzieci. Dorośli lubią dużo szczegółów, które dla dzieci są po prostu nudne. Czemu jednak teraz o tym wspominam? Hist…

Dzisiaj będziemy mówić o kalendarzach. O tym jakich kalendarzy używano w przeszłości i o tym kalendarzu, który jest używany do dzisiaj. Najpierw jednak zacznijmy od tego jakie są dwa rodzaje kalendarzy? Kalendarze dzielimy na słoneczne i księżycowe. Kalendarze słoneczne to np. kalendarz Majów czy Azteków, ale także kalendarz juliański oraz gregoria…

Kołobrzeg jest jedną z najstarszych miejscowości we współczesnej Polsce. Gród istniał już prawdopodobnie w VIII wieku, ale skąd się wzięła nazwa Kołobrzeg? Dzisiejsza nazwa jest krótsza, kiedyś Kołobrzeg miał dłuższą nazwę. Niemiecki kronikarz Thietmar napisał o tym jak Mieszko I zdobył Kołobrzeg. W swojej kronice używał on nazwy “Sól koło brzegu”.…

My dzisiaj będziemy mówić o Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Zwyczajowo jest nazywany “Starymi Powązkami” lub po prostu “Powązkami”. Lepiej jednak używać nazwy “Stare Powązki” aby odróżnić go od Wojskowych Powązek. Te dwa cmentarze leżą niedaleko od siebie i gdy ludzie mówią “Powązki” to czasem nie wiadomo o który cmentarz im chodzi. Dlaczego wa…

Dzisiaj nauczymy się jak rozpoznawać w jakim stylu budowano w przeszłości. Trudno jest rozpoznać style w jakich budowano, bo ludzie budowali w różnych stylach. Jedni kopiowali od drugich. Czasami mieszali kilka stylów. Będziemy dziś mówić o stylu romańskim, gotyckim oraz renesansie. Gdzie możecie znaleźć przykłady budynków w różnych stylach? Na ban…

11 listopada to dzień, w którym przypada rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. Ludzie mówią wtedy głównie o marszałku Piłsudskim. Ale czy wiecie, że był w tamtych czasach inny marszałek i też miał udział w odzyskaniu przez Polskę niepodległości? Jak on się nazywał? Marszałek Edward Śmigły-Rydz był jednym z najważniejszych pomocników Piłs…

W tym odcinku Reorientu zajmujemy się tematem wyjątkowo aktualnym, czyli kryzysem humanitarnym na polskiej granicy z Białorusią. Gościnią w podcaście jest dr Joanna Grzymała-Moszczyńska, psycholożka, akademiczka, trenerka antydyskryminacyjna i wolontariuszka Fundacji Ocalenie, zaangażowana w pomoc na granicy. Rozmawiamy m.in. o tym: - czemu w Polsc…

Dzisiaj będziemy mówić o wrześniu 1939 roku czyli o wojnie obronnej. Jest to ważny moment nie tylko w historii Polski, ale także innych krajów, bo 1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa. Dlaczego do tego doszło? Dlaczego Polska przegrała? Czyja to wina? O tym właśnie dzisiaj porozmawiamy. Mówiliśmy już o tym w odcinku 29, ale teraz p…