Lema publiczne
[search 0]
Więcej
Download the App!
show episodes
 
Artwork

1
Sami wybitni

Polskie Radio S.A.

Unsubscribe
Unsubscribe
Miesięcznie
 
W tym podcaście prezentujemy audycje dokumentalne poświęcone wybitnym postaciom polskiej kultury, nauki i uczestnikom życia publicznego. Do tej pory przedstawiliśmy sylwetki m.in.: Tadeusza Różewicza, Józefa Hena, Stanisława Lema, Krzysztofa Gradowskiego, Krzysztofa Kieślowskiego, Marka Budzyńskiego, Mirosława Chojeckiego, Czesława Bieleckiego, prof. Lidii Grychtołówny, Olega Sencowa, Ignacego Łukasiewicza i Kazimierza Szpotańskiego. Kolejne odcinki będą się pojawiać cyklicznie w każdą pierw ...
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Reportaż to zapis wspomnień i emocji związanych z ostatnim okresem życia księdza Jerzego Popiełuszki. Przedstawia mało znane fakty dotyczące wcześniejszych prób zamachów, zastraszania księdza Jerzego, okoliczności jego porwania i śmierci. Relacje świadków oraz emocje związane z podaniem informacji o jego zaginięciu, odnalezieniu ciała i pogrzebie, …
  continue reading
 
Węzełek jest symbolicznym znakiem tułaczki, wymuszonej wędrówki, przenoszenia resztek dobytku w niewielkim zawiniątku. Klucz to symbol domu, bezpieczeństwa, własności. Ta opowieść rozpoczyna się od rozebrania Fontanny Pamięci, którą mieszkańcy Wrocławia nazywali potocznie "Węzełkiem". Autorem instalacji jest profesor Maciej Szańkowski. Rzeźbiarz, k…
  continue reading
 
Nosił furażerkę Luftwaffe z biało-czerwoną wstążką. Bogdan Bartnikowski miał zaledwie 12 lat, gdy 80 lat temu został Powstańcem Warszawskim na Ochocie. Wołali na niego "Mały”. I był dumny z tego pseudonimu, bo powstańcy - mimo wieku - traktowali go poważnie. Pomagał przenosić lekarstwa, pościel i niezbędne dla ostrzeliwanego szpitala powstańczego o…
  continue reading
 
Michał Zabłocki, poeta, reżyser, autor tekstów piosenek i scenariuszy teatralnych znalazł podczas porządkowania materiałów po mamie - aktorce Alinie Janowskiej - jej pamiętnik z czasów powstania warszawskiego. Było to zaskoczeniem dla całej rodziny, ponieważ Janowska nigdy o nim nie wspominała.
  continue reading
 
Sto lat temu, w niepoległej Polsce, premier i minister skarbu Władysław Grabski dokonał reformy polskiego systemu pieniężnego. W miejsce zlikwidowanej Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej i emitowanej przez nią marki polskiej, która była obowiązującym środkiem płatniczym w Polsce, powołano Bank Polski wraz ze złotym jako walutą narodową. Zastanawiano…
  continue reading
 
- Jak byliśmy w Nowym Jorku w latach 70., to ja patrzyłam na ludzi, na hippisów, a on patrzył na skały - wspominała córka słynnego geografa, geomorfologa i polarnika - Maja Haddow. W niedzielę o godz. 17.10 zaprosiliśmy na reportaż Bartosza Panka o prof. Alfredzie Jahnie.
  continue reading
 
Poeta, autor liryki głęboko wizyjnej, proroczej i patetycznej, prozaik, publicysta, tłumacz. Uznawany za skandalistę swoich czasów. W pamięci kolejnych pokoleń utrwalił się jako wieczny buntownik, cygan i tułacz. Zyskał, kluczowy dla jego recepcji, przydomek "ostatniego romantyka".
  continue reading
 
Aleksander Gieysztor (1916-1999) był historykiem mediewistą, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, członkiem Polskiej Akademii Nauk, autorem około pięciuset publikacji. Aleksander Gieysztor urodził się w Moskwie w 1916 roku. Od 1921 roku mieszkał w Warszawie. W 1937 roku ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Podczas okupacji dz…
  continue reading
 
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku około 5 tysięcy osób zostało internowanych, to znaczy zostali wyrwani ze snu ze swoich domów i wywiezieni w niewiadomym kierunku. Pojawiły się polskie czołgi na ulicach polskich miast przeciw polskiemu społeczeństwu. Został ogłoszony stan wojenny. Komitet na Piwnej, zwany też Prymasowskim Komitetem Pomocy Osobom …
  continue reading
 
Sejm ogłosił rok 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Była zuchwałą konspiratorką o znacznych zasługach dla odrodzenia polskiej państwowości, która w życiu politycznym pozostawała jednak w cieniu męża. Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska urodziła się 12 grudnia 1882 roku w Suwałkach, "spokojnym gubernialnym miasteczku, niewyróżnionym specjalnie…
  continue reading
 
24 października 2023 roku zmarła doktor Wanda Półtawska, przyjaciółka Jana Pawła II. 2 listopada skończyłaby 102 lata. W czasie II wojny światowej trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Tam stała się ofiarą eksperymentów. Na krótko przed końcem wojny Półtawska została przewieziona do obozu w Neustadt-Glewe (podobóz Ravensbrüc…
  continue reading
 
Albert Einstein powiedział, że "Życie można przeżyć na dwa sposoby. Tak, jakby nic nie było cudem albo jakby cudem było wszystko". Tadeusz Fredro-Boniecki myśli o swoim życiu tak, że cudem było wszystko. Urodził się w 1943 roku i jak mówi jego życie było bardzo ciekawe i bogate w wiele doświadczeń. Jest pierwszym pokoleniem, które nie doświadczyło …
  continue reading
 
10 października minęło 55 lat od śmierci Nikifora. Jeden z najwybitniejszych na świecie malarzy naiwnych - prymitywistów - urodził się 21 maja 1895 roku w Krynicy. Jego matką była Łemkinia Jewdokia Drowniak, natomiast ojciec jest nieznany, prawdopodobnie był jednym z polskich artystów malarzy. Nikifor zawsze uważał się za zawodowego malarza. W różn…
  continue reading
 
"Góry wysokie, wiem, co z wami walczyć każe…" - brzmią słowa hitu Budki Suflera "Cień wielkiej góry", który utrwalił legendę radiowca i himalaisty Zbigniewa Stepka. W 1956 ukończył on polonistykę na KUL, był autorem słuchowisk radiowych, a w latach 1958–1966 kierownikiem redakcji literackiej Radia Lublin. Autor m.in. powieści "Most" opublikowanej w…
  continue reading
 
Właśnie trwa Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Warto zatem pokazać sylwetkę polskiego prozaika żydowskiego pochodzenia. Adam Bogoryja-Zakrzewski przygotował na tę okazję specjalną audycję dokumentalną o jednym z najoryginalniejszych w okresie międzywojnia i XIX wieku polskich pisarzy - Brunonie Schulzu. Trzech największych twórców tego …
  continue reading
 
Bez wątpienia był jednym z najbardziej znanych polityków dwudziestolecia międzywojennego i jednym z twórców naszej niepodległości, który z poświęceniem i skutecznie walczył o przyłączenie większych obszarów Śląska do Polski. w II RP był związany z Chrześcijańską Demokracją. Po niekorzystnej dla Polaków interpretacji wyników plebiscytu, który miał r…
  continue reading
 
15 sierpnia mija 57. rocznica śmierci Jana Kiepury. Wybitny tenor urodził się w Sosnowcu, ale bliska jego sercu była Krynica-Zdrój. Nie tylko przyjeżdżał tu na wypoczynek, ale także był mieszkańcem uzdrowiska. W 1933 roku stanęła tu jego willa "Patria". Śpiewak chciał w ten sposób wyrazić swoje przywiązanie do ojczyzny, za którą w czasie ciągłych, …
  continue reading
 
Cechowała go odwaga w wyznawaniu wiary i nieugiętość wobec komunistycznego systemu totalitarnego. Trwa proces beatyfikacyjny księdza Franciszka Blachnickiego, który zmarł 27 lutego 1987 roku w wieku 65 lat w podejrzanych okolicznościach. Ostatnie śledztwo wykazało, że powodem nagłej śmierci było otrucie duchownego. Kapłan był zaangażowany w ruch ew…
  continue reading
 
Jarosław Abramow-Newerly to polski pisarz, kompozytor, autor słuchowisk oraz tekstów i muzyki do piosenek. Jest synem pisarza Igora Newerlego i Barbary Abramow, nauczycielki i aktorki, przed wojną związanej z teatrem "Baj". Jarosław studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1955 uzyskał magisterium. Był jednym ze współzałożycieli S…
  continue reading
 
11 kwietnia obchodzony jest Polski Dzień Radia. 26 stycznia minęła 10 rocznica śmierci Stefana Kudelskiego. To kultowa postać dla ludzi radia i tych, którzy pracują z dźwiękiem. Przed laty cały świat reporterski miał ambicje pracować z analogowym magnetofonem "Nagra". Radiowcy doczekali się również jego cyfrowej wersji. Twórca "NAGRY" żył i pracowa…
  continue reading
 
W tym roku przypada 90. rocznica urodzin poety Jerzego Harasymowicza. Jego poezja najczęściej kojarzona jest z liryką górską, wierszami pejzażowymi. Artysta był szczególnie związany z Muszyną. Zadebiutował w 1956 roku tomikiem poezji "Cuda", w którym znalazło się kilka znaczących wierszy jej poświęconych. Z tym miasteczkiem związał się już w latach…
  continue reading
 
"Dziady" w reżyserii Kazimierza Dejmka są spektaklem otoczonym legendą. Duża w tym zasługa odtwórcy roli Gustawa-Konrada, czyli Gustawa Holoubka. 6 marca minęło 15 lat od śmierci wybitnego aktora. Premiera "Dziadów" Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka odbyła się 25 listopada 1967 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie. Było to coś więcej …
  continue reading
 
Wirtuoz - tak o Józefie Krupskim mówią ludzie, którzy mieli szansę usłyszeć, jak grał na cymbałach. Zachwycał nie tylko lekkością ruchów, ale i bogactwem repertuaru. Na przedwojennych wileńskich weselach grywał walce, fokstroty, tanga, marsze, kadryle, polki i oberki. Pamięć o nim pielęgnuje wnuk Piotr Krupski. Nawet lata przerwy nie wpłynęły na bi…
  continue reading
 
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. W tym roku mija 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Jerzy Nowosielski był całe życie związa…
  continue reading
 
Zapraszamy na wędrówkę śladami prof. Jerzego Nowosielskiego po korytarzach Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. To miejsce było drugim domem sławnego artysty. Zmarły w 2011 roku Jerzy Nowosielski był malarzem, rysownikiem, scenografem, filozofem i teologiem. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Dyplom ukończenia kr…
  continue reading
 
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. 7 stycznia minęło 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Twórczość Jerzego Nowosielskiego wcią…
  continue reading
 
20 grudnia mija 40. rocznica śmierci wybitnego pianisty Artura Rubinsteina. Jako 17-latek wyjechał do Paryża, potem podbił swą żywiołowością Hiszpanię i Amerykę Południową. Do dziś jest uważany za jednego z największych interpretatorów muzyki hiszpańskiej. Jest także cenionym wykonawcą muzyki Chopina oraz Szymanowskiego, którego był przyjacielem i …
  continue reading
 
Stefan Kudelski to kultowa postać dla ludzi radia i tych, którzy pracują z dźwiękiem. Przed laty cały świat reporterski miał ambicje pracować z analogowym magnetofonem "Nagra". Radiowcy doczekali się również jego cyfrowej wersji. Twórca "Nagry" żył i pracował na emigracji w Szwajcarii. Tam zmarł w 2013 roku. Osiągnięcia w elektronice przyniosły mu …
  continue reading
 
Od dziecka pasjonowała go piłka nożna. W młodości trenował m.in. koszykówkę, razem z drużyną wziął udział w wielu zawodach, jednak w wyniku problemów ze wzrokiem musiał zrezygnować z uprawiania sportów zespołowych. Sport odszedł na drugi plan, a Janusz Zaorski rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i…
  continue reading
 
Portret nietuzinkowego nauczyciela języka polskiego. Ireneusz Gugulski uczył w warszawskim liceum im. Tadeusza Rejtana. Kiedy zaczynał w nim pracę, była to jeszcze szkoła męska. Od początku zaskarbił sobie szacunek uczniów. Mówią, że profesor nie uczył, ale dzielił się wiedzą. Miał charyzmę. Do uczniów zwracał się: "syneczku, panieneczko…". Nie zło…
  continue reading
 
3 września w Ogrodzie Saskim w ramach Narodowego Czytania lekturą były "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza. Z tej okazji przedstawiamy sylwetkę Joanny Żółkowskiej, która wprawdzie nie uczestniczyła w tym wydarzeniu, ale swoją karierę aktorską zaczęła właśnie od roli w spektaklu z epoki romantyzmu. Zagrała Zosię w "Dziadach" Adama Mickiewicza w re…
  continue reading
 
W tym roku obchodzimy 102. rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Jednym z jej najsłynniejszych symboli stał się ks. Ignacy Skorupka. Został on upamiętniony m.in. na słynnym obrazie Jerzego Kossaka "Cud nad Wisłą" z 1930 roku. W lipcu 1920 roku w obliczu napaści Sowietów na Polskę ksiądz Skorupka uzyskał nominację na kapelana garnizonu na warszawsk…
  continue reading
 
Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz był pionierem, ojcem polskiego jazzu, współzałożycielem legendarnego zespołu Melomani. Zaczynał po wojnie, grał w tzw. okresie katakumbowym. Stał się jednym z muzyków, którzy podnieśli jazz do rangi sztuki (przez lata jazz był rodzajem muzyki rozrywkowej, tanecznej). W połowie lat 60. wycofał się z grania koncertowego i …
  continue reading
 
Józef Walaszczyk, urodził się w 1919 roku. W czasie II wojny światowej uratował życie 53 Żydom. W pierwszych latach okupacji poznał Irenę – dziewczynę, która wyjawiła mu swoją żydowską tożsamość podczas kontroli Niemców. Od tej pory Józef Walaszczyk opiekował się Ireną, lecz mimo jego starań została aresztowana przez gestapo wraz z grupą 21 osób. W…
  continue reading
 
Ukraiński reżyser Oleg Sencov poinformował w mediach społecznościowych, że będzie bronił swojej ojczyzny w szeregach armii. Krakowski operator Bogumił Godfrejów zaczął organizować dla niego wsparcie i pomoc. Filmowcy poznali się rok temu, na planie filmu "Nosorożec". Obraz powstawał w warunkach obostrzeń związanych z pandemią, a jego główny bohater…
  continue reading
 
Był najwyższym wyróżnieniem dla pisarza w czasach zaborów. W tym roku obchodzimy 180. rocznicę urodzin Marii Konopnickiej i z tej okazji odkryjemy na nowo wnętrza dworu w Żarnowcu na Podkarpaciu, który był darem narodowym dla wybitnej poetki, publicystki i tłumaczki. Kiedy obchodziła 25-lecie swojej pracy komitety jubileuszowe podjęły myśl, aby zak…
  continue reading
 
Włodzimierz Bolecki jest absolwentem VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie. Ukończył również studia polonistyczne na UW, jest profesorem Instytutu Badań Literackich PAN i wiceprezesem Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W latach 1976–1979 był doktorantem w Stacjonarnym Studium Doktoranckim w Instytucie Badań Literackich PAN. W…
  continue reading
 
Mówiono o nim Ojciec Narodu. Wierzący zwracali się do niego: "Ojcze Prymasie". Komuniści: "Panie Przewodniczący Episkopatu".... Kardynał Stefan Wyszyński zostawił po sobie niezwykłe dzieła. Duchowe, ale nie tylko. Był wzorem i wielkim autorytetem. Szanował ludzi. Wierzył Bogu. O tym opowiadają ludzie, którzy z nim współpracowali. Mówią o tym, jak g…
  continue reading
 
Córka Józefa Wittlina, pisarza, publicysty, prozaika wraca po latach do Polski. Powodem jej ostatniej wizyty jest odsłonięcie tablicy upamiętniającej jej ojca w Warszawie przy ulicy Dąbrowskiego. Józef Wittlin urodził się w sierpniu 1896 roku w żydowskiej rodzinie w Dmytrowie, około 50 km na północny wschód od Lwowa. Debiut literacki, a właściwiej …
  continue reading
 
Mistrz obrazu, myśliciel, wizjoner - Krzysztof Kieślowski. 13 marca mija 25. rocznica śmierci reżysera. Jak zapisał się w pamięci kolegów z planu zdjęciowego? Czy inspiruje młodych twórców? W reportażu "Czuły matematyk" wystąpią: Stanisław Zawiśliński (autor książek o K. Kieślowskim), Jerzy Stuhr, Jacek Petrycki, Andrzej Mastalerz, Ela Chrzanowska,…
  continue reading
 
Drażniła PRL-owskie władze, podobnie jak wykonawcy big-beatu. Była pierwszą gwiazdą w Polsce, która pokazała, jak się śpiewa swingując. Piękna, charyzmatyczna na scenie, uwielbiana przez publiczność. Prywatnie kochająca dom, rodzinę, życzliwa i otwarta na ludzi. Jej piosenki zna kilka pokoleń Polaków. Reportaż "Życie spełnione" Magdaleny Skawińskie…
  continue reading
 
Zmarł Ignacy Gogolewski, miał 91 lat. Debiutował rolą Demetriusza w przedstawieniu PWST "Sen nocy letniej" Williama Szekspira, w reżyserii Jana Kreczmara (premiera 26 stycznia 1953). Pierwszą rolą w zawodowym teatrze był Sekretarz w "Lalce" Bolesława Prusa w reż. Bronisława Dąbrowskiego (Teatr Polski w Warszawie, 1 stycznia 1954), jednak prawdziwy …
  continue reading
 
Kazimierz Szpotański początkowo studiował elektrotechnikę w Wyższej Szkole Technicznej w Mittweidzie, następnie w latach 1910–1911 na Wydziale Elektrycznym Politechniki w Charlottenburgu, uzyskując dyplom inżyniera elektryka. Po studiach pracował w firmie AEG w Berlinie, potem w Rydze, gdzie od podstaw zbudował i zorganizował dział budowy aparatów …
  continue reading
 
Zajmował jedno z najważniejszych stanowisk w armii. Odpowiadał za pokojowe i bojowe operacje Wojska Polskiego, za bezpieczeństwo żołnierzy służących w polskich kontyngentach wojskowych. Generał Bronisław Kwiatkowski był pierwszym żołnierzem, który na czerwonym berecie nosił cztery gwiazdki. Pierwszym polskim oficerem, który zakończył studnia podypl…
  continue reading
 
8 marca minęła 200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza. Był naukowcem, filantropem, przedsiębiorcą, społecznikiem, wynalazcą, założycielem pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej (Bóbrka koło Krosna). Rok 2022 został ustanowiony Rokiem Ignacego Łukasiewicza. "Należy on do zaszczytnego grona Polaków, których działalność wywarła wielki i pozyt…
  continue reading
 
Aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. W 1953 roku ukończył Studium Aktorskie przy Teatrze Śląskim w Katowicach, w którym występował do 1972 roku. W 1971 został w Katowicach uhonorowany Srebrną Maską. W 2008 otrzymał nagrodę za aktorską rolę męską Jozuego Carvila w słuchowisku Jutro na podstawie dramatu Josepha Conrada w reżyserii Julii Wernio, zgł…
  continue reading
 
Andrzej Bachleda Curuś niedawno obchodził 75. urodziny. Alpejczyk pochodzi z Zakopanego, a w jego rodzinnym domu królowały: sport oraz muzyka. W wieku 21 lat wyjechał na pierwsze w swoim życiu igrzyska, które odbyły się w Grenoble w 1968 roku. I choć nie zdobył tam wymarzonego medalu, nie zrezygnował z codziennych, wymagających treningów... Jak zak…
  continue reading
 
Halina Konopacka – jedna z najwybitniejszych polskich sportsmenek 20-lecia międzywojennego. W roku 1928 zdobyła złoty medal w rzucie dyskiem na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie. Była bardzo piękną kobietą – została również Miss tych Igrzysk. W tym samym roku wyszła za mąż za Ignacego Matuszewskiego. Był znanym politykiem, intelektualistą, zwią…
  continue reading
 
Krzysztof Gradowski, scenarzysta, reżyser filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. W 1966 roku ukończył Wydział Reżyserii PWSTiF w Łodzi. W 1990 roku został przewodniczącym Korporacji Polskich Reżyserów Telewizyjnych i Filmowych. W 1987 został odznaczony Orderem Uśmiechu. Reżyser m.in "Akademii Pana Kleksa", "Konsula". Wszedł do kina ostry…
  continue reading
 
Czesław Bielecki, architekt, publicysta i działacz opozycji w PRL, jako uczestnik wydarzeń marca 68 został aresztowany za próby koordynowania protestów studentów Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu Warszawskiego. Jest współautorem MAŁEGO KONSPIRATORA i licznych artykułów w prasie podziemnej. W roku 1979 rozpoczął regularną współpracę z paryską…
  continue reading
 
Loading …

Skrócona instrukcja obsługi