W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” powracamy do tematu migracji. Wykorzystywany na potrzeby polskiej kampanii wyborczej i w propagandzie reżimów białoruskiego i rosyjskiego temat ten stał się bardzo mocno nacechowany emocjonalnie. Używając filozoficznych narzędzi staramy się dotrzeć do źródeł i głębszych podstaw, które pozwoliłyby na zrozumienie osi…

W kolejnym odcinku (#30) rozmawiać będziemy o traumie, przede wszystkim w kontekście konfliktów zbrojnych, lecz nie tylko. Zastanowimy się, jak ją rozumieć oraz jakie są jej psychologiczne i filozoficzne konceptualizacje. Naszym gościem będzie Marta Ewa Romaneczko, która od wielu lat zajmuje się tematyką traumy i traumy wojennej.…

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” naszym gościem będzie dr Jarosław Janowski z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej do którego zainteresowań naukowych należy filozofia nauki, filozofia przyrody i filozofia czasu. W audycji porozmawiamy na temat filozoficznych aspektów rozumienia czasu. Przypomnimy jak czas był rozumiany przez Pa…

W #46 odcinku Nowej Dekady gościć będziemy Pawła Najgebauera, improwizatora teatralnego, współzałożyciela Szkoły Impro i scenarzystę. Porozmawiamy na poważnie, czym jest humor, dlaczego warto się śmiać i jak to jest, gdy rozśmieszanie staje się działalnością wykonywaną profesjonalnie.Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

W kolejnym odcinku "ND" porozmawiamy o polityce i podstawach filozoficznych liberalnej demokracji. Spróbujemy też zrozumieć, jak to się stało, że poglądy polityczne zostały sprywatyzowane i straciliśmy metody ich dyskutowania? W końcu polityka jest refleksją na temat koordynacji działań o charakterze społecznym i trudno o mniej prywatną sferę, a je…

Produkcja energii elektrycznej to z pozoru niezmiernie przyziemny i mało filozoficzny temat. W jubileuszowej #50 audycji z cyklu “Nowa Dekada” gościmy Stanisława Napiórkowskiego, który zajmuje się zieloną energetyką. Wspólnie rozmawiamy na temat energii elektrycznej i pokazujemy nieoczywiste społeczne wymiary jej produkowania, dostarczania i użytko…

W najnowszym odcinku “Nowej Dekady” będziemy rozmawiać o popularyzacji filozofii. Naszym gościem będzie prof. Artur Szutta, redaktor naczelny czasopisma i portalu „Filozofuj!", pracownik Uniwersytetu Gdańskiego. Do jego zainteresowań badawczych należą filozofia społeczna, etyka i metaetyka. Redakcja „Filozofuj!" objęła niedawno patronatem medialnym…

Po przeniesieniu coraz większej części naszego życia do przestrzeni cyfrowych warto sobie zadać pytanie o to, na ile trwałe są nasze cyfrowe wytwory i pamiątki. Czy jeśli coś zniknęło z sieci, to możemy to w jakiś sposób odzyskać? Jak długo przetrwają dane na dysku twardym? Czy Platońskie przekonanie o znaczeniu tego, co trwałe, wytrzymuje próbę er…

Rozmowa o podróżowaniu może świetnie pasować do mizerii na wakacyjnym stole. Zapraszamy do rozmowy o tym, czemu podróżowanie jest przyjemne, jakie są na różne jego formy.Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

W #44 odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o etyce środowiskowej. Naszym gościem jest prof. Dominika Dzwonkowska z Centrum Ekologii i Ekofilozofii UKSW, autorka książki “Wprowadzenie do etyki środowiskowej”. Dyskutujemy na temat różnych nurtów w ramach tej dziedziny filozofii, przedstawiamy różnice pomiędzy antropocentryzmem i biocentryzmem. Zastanawi…

Od czasu do czasu słychać w polskiej przestrzeni publicznej kasandryczne wizje, że w Polsce spada czytelnictwo. W kolejnym odcinku zastanawiamy się, dlaczego właściwie warto czytać książki? Jaki jest sens sięgania po literaturę piękną czy bardziej pogłębione opracowania danego tematu? Jakie są charakterystyczne cechy poznawania świata przy pomocy k…

W rozmowie z zaproszonym gościem – profesor Anną Grześkowiak-Krwawicz, historykiem z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk – będziemy dyskutować na temat dziedzictwa wartości politycznych I Rzeczypospolitej. Zastanowimy się nad znaczeniem Konstytucji 3 maja, liberum veto i spróbujemy zrekonstruować podstawowe cechy staropolskiej polity…

Tym razem porozmawiamy o współczesnej metafizyce. Zastanowimy się, czym miałaby być. Zapytamy o różnicę pomiędzy perspektywą metafizyczną a spojrzeniem nauk przyrodniczych, społecznych i humanistycznych oraz porozmawiamy o związkach dyskusji metafizycznych z życiem społecznym. Polecamy!Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

Tym razem w naszej audycji gościliśmy Jacka Grunt-Mejera, Pełnomocnika Prezydenta m. st. Warszawy ds. Rewitalizacji, z którym rozmawialiśmy o tym, co to znaczy, że miasto jest dogodne dla jego mieszkańców.Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

Od platońskich dialogów, w których Sokrates dyskutuje z sofistami, aż po zwrot lingwistyczny w filozofii XX wieku, sam sposób dyskutowania był przedmiotem filozoficznych debat. W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” staramy się pokazać wzajemne związki pomiędzy sztuką prowadzenia sporów a filozofią. Dyskutujemy o chwytach retorycznych, erystyce, i ich o…

W #38 odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy na temat filozofii, zastanawiamy się coś jest w niej fajnego, co nas do niej przyciąga, na czym polega jej magnetyczna moc. Rozmawiamy o pozytywnym wpływie zainteresowania filozofią. Zastanawiamy się czy filozofia jest dla każdego czy tylko dla zapaleńców oraz jak zainteresowanie się filozofią łączy nas z fil…

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o sztucznej inteligencji i jej najnowszej odsłonie - czacie GPT. Zastanawiamy się nad filozoficznymi wymiarami pojawienia się tak potężnej technologii. Rozmawiamy o sposobie rozumienia inteligencji, selekcjonowaniu i ocenie danych przez algorytmy. Pytamy o wpływ Chat GPT i podobnych narzędzi na przyszłoś…

W najnowszym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy z Pawłem Bernatem z Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie na temat terroryzmu. Zastanawiamy się nad przemianami w działalności terrorystycznej związanymi z pojawieniem się nowych form komunikacji. Przedstawiamy zagrożenia związane z nadużywaniem tego pojęcia, stosowaniem go do uzasadniania i legitymi…

Współczesne granice europejskich państw ukształtowały się po 1945 roku i były wynikiem geopolitycznych decyzji dokonywanych przez nielicznych. Nasz kolejny gość – Stanisław Strasburger, pisarz i felietonista – stawia pytania o możliwość pomyślenia lepszego języka i lepszych narzędzi porządku międzynarodowego. W tym kontekście dyskutujemy o jego kon…

Tym razem rozmawiamy o tym, czy istnieje w ogóle coś takiego, jak Europa Środkowa (i Wschodnia). Naszym gościem będzie dr Marta Cobel-Tokarska z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, współautorka książki „Słowo i terytorium, eseje o Europie Środkowej”.Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” porozmawiamy o mądrości. Podobno Gottfried Leibniz miał być ostatnią osobą, która mogła objąć swoim umysłem całość wiedzy. Czy to znaczy, że mądrość zniknęła ze świata po jego śmierci? Co to znaczy być mądrym człowiekiem w czasach specjalizacji i informacyjnego przeciążenia? Czy mądrość polega na mądrym podejmowani…

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” rozważamy różne filozoficzne koncepcje pochodzenia zła, sposobów jego rozumienia i wynikające z nich koncepcje jak mu zaradzić. Zastanawiamy się nad odpowiedziami etyków i filozofów społecznych, optymistów i pesymistów w kwestii rozumienia ludzkiej natury. Pytamy czy świadomość zła jest jego warunkiem czy może zło …

Tym razem w audycji gościliśmy Annę Cymer, autorkę książki „Architektura w Polsce 1945-1989”. Rozmawialiśmy o roli, jaką można przypisać architekturze w życiu społeczeństwa, o tym, czy ważne jest, jak wygląda nasze codzienne otoczenie i o tym, czy budynki można czytać niczym zapis „ducha dziejów”.Autor: Michał Dobrzański Marcin Koziej Piotr Rosół

Nadeszło lato, pandemia zdaje się być w odwrocie, częściej wychodzimy z domów i znów poczuliśmy się bardziej wolni. W kolejnej “Nowej Dekadzie” rozmawiamy więc właśnie o wolności – pojęciu, które było i jest przedmiotem ogromnych sporów zarówno w filozofii, jak i w polityce. Porozmawiamy również o nieco mniej oczywistych wymiarach tego pojęcia i pr…

W kolejnym odcinku naszym gościem będzie Maria Środoń, socjolożka miasta i była wiceburmistrz warszawskiej Ochoty. Będziemy rozmawiać o mieście, rozumianym jako przestrzeń wspólnego życia, ale też sporów o wspólne otoczenie i jego kształt. Postaramy przyjrzeć się też różnym sposobom radzenia sobie z konfliktami i wypracowywania dobrych rozwiązań. Z…

Gościem kolejnego odcinka jest Mateusz Kucz – autor książki “Etyka neoliberalizmu”. Powtarzające się kryzysy finansowe wydają się wskazywać, że ślepa wiara w zdolność wolnego rynku do samoregulacji jest drogą donikąd. Wydaję się jednak, że zarówno część (większość) ekonomistów zawodowych jak i szerokie grono ekonomów domorosłych uważają, że najleps…

Liczycie kroki, macie fajną opaskę fitness lub Google Fita? No to znacie problem kwantyfikowania człowieka, czyli tendencji do wyrażania coraz to nowych wymiarów naszego życia za pomocą liczb. Rozmawiamy o założeniach i konsekwencjach takiego stylu życia. Zastanawiamy się nad rolą przeliczania rozmaitych zjawisk na wspólne miary i opisywania przy p…

Technologia rodzi emocje i skrajne postawy – od potentatów cyfrowych w Dolinie Krzemowej i ich entuzjazmu dla technologicznych rozwiązań wszelkich problemów po neoluddystów sprzeciwiających się wprowadzaniu technologicznych nowinek. Co filozofia ma do zaoferowania w tych dyskusjach? O tym rozmawiamy z dr Natalią Juchniewicz z Pracowni Filozofii Tec…

W piętnastym odcinku "Nowej Dekady" gościliśmy doktor Agnieszkę Janiak z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu, prowadzącą badania z zakresu tanatologii, czyli wiedzy o śmierci. Rozmawialiśmy o tym, czy i w jaki sposób w czasach koronawirusa i dystansu społecznego zmienia się nasz stosunek do umierania. Zastanawialiśmy się też szerzej nad rolą …

W kolejnym odcinku audycji “Nowa Dekada” porozmawiamy o szeroko rozumianym aktywizmie, jak również o roli społecznej sztuki. Poruszymy wątki relacji pomiędzy sztuką, propagandą, a podejściem krytycznym. Zastanowimy się nad rolą jaką odgrywają artyści w protestach, ale też miejscem kontestacji w twórczości artystycznej. Na koniec porozmawiamy o akty…

W styczniu 2020 r. rozpoczęliśmy nagrywanie audycji “Nowa Dekada”, nie zdawaliśmy sobie jeszcze wtedy sprawy z tego, że rok 2020 rzeczywiście przyniesie nam wiele zaskakujących, trudnych i dotychczas niewyobrażalnych momentów. Po pandemicznym roku spróbujemy więc spojrzeć wstecz i zadać ostatecznie pozytywne pytanie: czego nauczyliśmy się w roku 20…

W kolejnej audycji zastanowimy się, jak podchodzić do sytuacji kryzysowych i czym się one charakteryzują. Oraz czego możemy nauczyć się z minionych przełomów dziejowych i jak sobie z kryzysami radzić.Autor: Piotr Rosół

Tym razem rozmawiamy o przyjaźni. Na czym polegają relacje przyjacielskie? Czym różnią się od innych form międzyludzkiego kontaktu? Czy w dobie Facebooka i Tindera jest nam jeszcze w ogóle potrzebna? Jak powstaje? Jak o nią dbać? Zastanowimy się także nad źródłami i uwarunkowaniami przyjaźni. W trudnych czasach wiele z tych pytań zyskuje na aktualn…

Mimo kolejnych kilometrów oddawanych do użytku autostrad, ponawianych akcji edukacyjnych policji, wezwań polityków, kampanii informacyjnych, polskie drogi należą do najbardziej niebezpiecznych w Unii Europejskiej. W kampaniach reklamowych koncernów motoryzacyjnych samochód pozostaje symbolem wolności i statusu. W najnowszej audycji z cyklu „Nowa De…

Naukowy obraz świata opiera się na przyjmowaniu teorii na temat jego funkcjonowania. Jednak nasze życie odbywa się w konkretnych realiach, a nie w teoretycznej rzeczywistości naukowych teorii. Jaka jest relacja między teoriami a rzeczywistością? Gdzie są granice naukowości? I czego w ogóle możemy oczekiwać od nauki?…

Sensowna i satysfakcjonująca praca może stanowić pozytywny i ważny wymiar naszego życia. Często jednak tak się nie dzieje, a praca jest dla wielu osób przykrą koniecznością. W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o tym dlaczego tak się dzieje, kto i co mogłoby nadać pracy więcej pozytywnych wymiarów, na ile klasyczne filozoficzne analizy kate…

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” z Anną Wojakowską-Skibą, psychoanalityczką lacanowską, rozmawiamy o narcyzmie. O psychoanalitycznej interpretacji tego zjawiska, o różnicy w podejściu do narcyzmu Freuda i Lacana. Pytamy czy media społecznościowe, i samotność w sieciach licznych znajomości, to tylko symptom narcystycznych tendencji współczesnej kul…

Dwie tury wyborów prezydenckich, wraz z kampanią wyborczą przed i dyskusją nad wynikami po, ukazały wiele wymiarów polskiego społeczeństwa. Od społecznego zaangażowania widocznego w wysokiej frekwencji i plakatach powieszonych na płotach domów. Po wzajemną nienawiść i wykluczenie: widoczne w karalnych groźbach, falach internetowego hejtu, odmawiani…

Tym razem rozmawiamy...o rozmowie.Autor: Piotr Rosół

W czasach koronawirusowej pandemii i kwarantanny problemy wchodzenia w wiek średni nasilają się. Tym razem dzielimy włos na czworo w sprawach pokoleniowej tożsamości, wspólnoty losów, znaczenia podejmowanych działań. Wychodzimy od obserwacji dotyczącej trudności w odnalezieniu się w świecie i dramatu trzydziestolatka, dochodzimy do dramatu ludzkiej…

W kolejnej audycji gościmy Piotra Stankiewicza, współprowadzącego pierwszych audycji “Nowej Dekady” i autora właśnie wydanej książki “Pamiętam”, będącej zapisem wspomnień z lat 80., 90. i wczesnych dwutysięcznych. Rozmawiamy o pamięci, wspomnieniach, nostalgii, oraz zastanawiamy się nad zmianami historycznymi i dynamiką życia społecznego. Zapraszam…

W najnowszym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o wspólnocie. Zastanawiamy się jakie są jej granice, kto je wyznacza i na jakiej podstawie. Wspólnie dyskutujemy o różnych sposobach rozumienia i negocjowania wspólnoty. Nie pomijamy też bieżących wydarzeń i ich powiązań ze sposobami rozumienia wspólnoty. Zapraszamy.…

W kolejnej audycji gościć będziemy Bartosza Ślosarskiego, autora książki “Przedmioty protestu”. A porozmawiamy o tym, jaką kulturę materialną mają protesty uliczne w Polsce – i co z tego wynika.Autor: Piotr Rosół

W Polsce ciągle dyskutuje się o historii. Ale jednocześnie nawet w powojennej historii Polski wciąż jest mnóstwo „białych plam” czy też – trawestując pojęcie ukute przez Andrzeja Ledera – „prześnionych rewolucji”: rzeczy, o których jako społeczeństwo nie pamiętamy lub może nie chcemy pamiętać. W naszej audycji postaramy się wskazać kilka takich bia…

W ostatnim czasie podbój kosmosu znów zaczął oddziaływać na naszą wyobraźnię. Bogaci ludzie ścigają się, kto pierwszy poleci ku gwiazdom, a starty kolejnych rakiet rozpalają wyobraźnię internetu. Dlatego w najbliższej audycji porozmawiamy z doktorem Pawłem Bernatem z Lotniczej Akademii Wojskowej o komercjalizacji i militaryzacji kosmosu.…

Egalitaryzm, czyli zasada ludzkiej równości nie jest tak prosta, jak mogłaby się wydawać. Czy ma granice? Czy prowadzi do absurdów, a nawet do nierówności? Czy możemy być równi jedynie wobec czegoś większego od nas?Autor: Piotr Rosół

W kolejnym odcinku „Nowej Dekady” rozmawiamy o czasie wolnym i wypoczynku. Wspólnie zastanawiamy się nad różnicą między lenistwem, próżnowaniem a wypoczywaniem. Dyskutujemy nad zaletami i wadami organizacji czasu wolnego. Pytamy czy wypoczynek polega na tym, że nic się nie robi? Czy urlop jest bezproduktywny? Jaka jest rola urlopu? Czy dalekie wyja…

Mówi się, że życie poety jest życiopisaniem – zrostem bycia i twórczości. Ale życie nas wszystkich jest w takim razie mediomęką – trwaniem wśród świecących prostokątów i powiadomień typu push. O losie człowieka cyfrowego rozmawiać będą Michał Dobrzański, Piotr Stankiewicz, Piotr Rosół oraz Marcin Koziej.…

W ciągłej zmianie języka polskiego ważną rolę odgrywają słowa pochodzące z innych języków – zapożyczenia. Na czym polegają meandry międzyjęzykowych zapożyczeń? Jaką rolę odgrywają anglicyzmy w języku polskim? Na czym polegają językowe długi? O tym w najnowszej audycji z cyklu “Nowa Dekada”.Autor: Piotr Rosół

Wchodzimy w Nową Dekadę z nową audycją na temat wyzwań współczesności. Zaczynamy od rozmowy o kapitalizmie. Ktoś kiedyś powiedział, że można sobie wyobrazić koniec świata, a końca kapitalizmu już nie. Dlaczego tak jest? O tym w pierwszej audycji z cyklu "Nowa Dekada" porozmawiają filozofowie: Michał Dobrzański, Piotr Rosół, Piotr Stankiewicz i Marc…