Po upadku apartheidu w 1994 roku Republika Południowej Afryki szukała nowego pomysłu na samą siebie. W realiach demokracji kluczowa były potrzeba zrównania praw dla wszystkich obywateli oraz zapewnienie im lepszych warunków życia. Nelson Mandela mówił wtedy o “tęczowym narodzie” - wizji społeczeństwa, w których wszystkie grupy etniczne czy rasowe w…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Andrzejem Dąbrowskim o inauguracji prezydentury Donalda Trumpa; Michałem Wojnarowiczem o zawieszeniu broni między Izraelem a Hamasem; Jędrzejem C…

Zapraszam na kolejne słuchowisko Brzmienia Świata. Tym razem głównymi bohaterami dźwiękowej opowieści są szpiedzy, szare eminencje oraz okręty podwodne. (00:00:00) Powitanie (00:00:47) Opowieść (00:29:01) Podziękowania ✅ Wspieraj Brzmienie Świata na Patronite:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠https://patronite.pl/brzmienie-swiata⁠⁠⁠⁠ FB:⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠www.facebook.com/brzmieni…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Tomasz Zając rozmawia z: Mateuszem Piotrowskim o rozmowie telefonicznej Donalda Trumpa z Władimirem Putinem; Kingą Dudzińską o synchronizacji sieci elektroenergetycznych …

W ubiegłym roku Wielka Brytania zgodziła się przekazać wyspy Czagos Mauritiusowi. Tym samym zakończyła wieloletni spór o te wyspy. Ale czy na pewno? O tym, jakie jest znaczenie tego skrawka ziemi dla UK i USA, jak kwestia suwerenności wysp wygląda z perspektywy prawa międzynarodowego i jak przekazanie ich Mauritiusowi wiąże się z kwestią dekoloniza…

Można przyjąć, że każdego roku na świecie ukazują się 2-3 miliony nowych tytułów książek. Są wśród nich zarówno kryminały czy romanse, jak i wysokiej próby publicystyka i reportaże. Wśród liderów światowego rynku wydawniczego znajdują się USA, Chiny, Wielka Brytania, Indie oraz Niemcy. W tym ostatnim kraju trwa naukowe przedsięwzięcie, w którym ksi…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Michałem Wojnarowiczem o przyszłości Strefy Gazy wg Donalda Trumpa; Mateuszem Piotrowskim o amerykańskich cłach i zmianach personalnych w FBI i C…

W dzisiejszym Fokusie posłuchacie o Armenii i Gruzji oraz perspektywach tych państw do dołączenia do Unii. Armenia w ostatnim czasie obiera bardziej prozachodni kierunek, z kolei Gruzja z niego rezygnuje. O sytuacji w tych krajach, szansach i wyzwaniach opowiada Wojciech Wojtasiewicz, analityk ds. Kaukazu Południowego. Z czego wynika proeuropejska …

Ponad 70 milionów ludzi na świecie to osoby niesłyszące. W komunikacji mogą posługiwać się językiem migowym, który znacząco ułatwia zdobycie edukacji, pracy oraz niemal każdą, codzienną czynność i interakcję. Dopiero od niedawna język migowy traktowany jest przez specjalistów jako pełnoprawny język. Mimo tego wiele państw traktuje go po macoszemu, …

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Tonasz Zając rozmawia z: Marcinem Przychodniakiem o chińskiej sztucznej inteligencji; Stefanią Kolarz o białoruskich pseudowyborach; Łukaszem Ogrodnikiem o protestach na …

Jak ważny w chińskiej polityce jest Bliski Wschód? Jakie znaczenie ma ten region dla Pekinu i jakie interesy w nim realizuje? Czy rola i znaczenie Chin na Bliskim Wschodzie rośnie? Na temat relacji Chin z państwami regionu Sara Nowacka rozmawia z Marcinem Przychodniakiem, analitykiem ds. Chin. Jaką rolę odgrywa Bliski Wschód w chińskiej polityce? J…

Jakie zmiany może przynieść rok 2025 w architekturze europejskiego bezpieczeństwa? Czy znany nam porządek międzynarodowy ulegnie przekształceniu? Przed jakimi wyzwaniami stoi Europa w myśleniu o bezpieczeństwie? Na te pytania, w rozmowie z Tomaszem Zającem, odpowiada Marcin Terlikowski, szef Biura Badań i Analiz. Na czym polegała i czym charakteryz…

Drzewa, które uznajemy za stare zaczęły rosnąć kilka wieków temu. Niektóre z nich są jeszcze starsze i liczą sobie kilka tysięcy lat, natomiast rekordzistą jest osobnik, którego historia rozpoczęła się około 80 tysięcy lat temu. I wciąż rośnie. Można uznać, że to najstarszy żywy organizm na naszej planecie. Czy jego życiowe doświadczenie może nas c…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Tomasz Zając rozmawia z: Amandą Dziubińską o expose nowego premiera Francji; Łukaszem Ogrodnikiem o próbie uformowania rządu w Austrii; Bartłomiejem Znojkiem o ogłoszeniu…

1 stycznia Polska rozpoczęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Jakie cele stawiamy sobie na te pół roku i jakie są oczekiwania względem naszego przewodnictwa? O szansach i wyzwaniach, w rozmowie z Sarą Nowacką, opowiada Tomasz Zając, ekspert ds. UE. Czym jest prezydencja w UE? Jakie cele stawia sobie Polska na nadchodzące pół roku? Jakie wyzw…

Zapraszam na pierwszy odcinek Brzmienia Świata w całości utrzymany w konwencji słuchowiska. Ta opowieść poświęcona jest słynnemu profesorowi, który nie był profesorem i napisał książkę, której nie napisał. (00:00:00) Powitanie (00:00:46) Opowieść (00:22:18) Podziękowania ✅ Wspieraj Brzmienie Świata na Patronite:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠https://patronite.pl/brzmi…

Opieka medyczna należy do usług kluczowych. Szczególnie trudno jest zagwarantować ją na małych wyspach, które z racji geograficznej izolacji nie przyciągają do siebie lekarzy. Ich praca jest tam szczególnie wymagająca. W grę wchodzą nie tylko umiejętności zawodowe, ale również otwartość na inność i odporność na życie w trudnym środowisku. Gość tego…

Na przestrzeni ostatnich 200 lat archeologia dokonała odkryć, które zmieniły sposób, w jaki patrzymy na przeszłość świata. Pod powierzchnią ziemi wciąż znajdowane są artefakty minionych dziejów, ale nie tylko tam. Coraz częściej odpowiedzi na stawiane pytania odkrywamy tam, gdzie jeszcze nie szukaliśmy - pod wodą. (00:00:00) Powitanie (00:00:51) Ro…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Tymonem Pastuchą o katastrofie rosyjskich tankowców na Morzu Czarnym; Jakubem Pieńkowskim o unieważnieniu wyborów w Rumunii; Szymonem Zarębą o na…

Dzisiejszy odcinek Fokusa jest pożegnalny - to ostatni podcast PISM, w którym gości Agnieszka Legucka, analityczka ds. Rosji. W rozmowie z Sarą Nowacką opowiada o Rosji i Rosjanach z perspektywy lat, przez które badała ten kraj. Jak zmieniał się on w czasie długich rządów Putina? Jak przekształcał się w państwo coraz bardziej totalitarne? Z czego w…

Kiedy w roku 1415 Portugalia przejmuje kontrolę nad Ceutą w północnej Afryce, rozpoczyna okres europejskich podbojów kolonialnych. W krótkim czasie Lizbona staje się centrum imperium rozciągniętego na trzech kontynentach. Poddani portugalskiego króla zaznaczają swoją obecność od Brazylii, przez Indie, po Japonię. Dzisiaj po ich potędze nie ma śladu…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Tomasz Zając rozmawia z: Amandą Dziubińską o nowym premierze Francji i wizycie Macrona w Warszawie; Sarą Nowacką o upadku reżimu Baszara al-Asada w Syrii; Oskarem Pietrew…

Pod koniec listopada doszło do przejęcia najważniejszych syryjskich miast przez część opozycji związanej z ugrupowaniem islamistycznym Hajat Tahrir al-Szam. Baszar al-Asad opuścił państwo i udał się do Rosji, tam szukając schronienia. Jak doszło do tego, że taki zwrot w sytuacji pogrążonej w wieloletniej wojnie Syrii był możliwy? Jakie siły opozycy…

Umiejętność przepowiadania przyszłości przypisywał sobie nie tylko Nostradamus. Wielu twierdziło, że czytając z gwiazd, z kart lub rozrzuconych kości są w stanie ostrzec przed mającymi nadejść zdarzeniami. W XX wieku pojawiła się futurologia - studia nad przyszłością. W odróżnieniu od wróżbitów czy jasnowidzów futurolog korzysta z narzędzi naukowyc…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Amandą Dziubińską o kryzysie politycznym we Francji; Wojciechem Lorenzem o spotkaniu ministrów spraw zagranicznych państw NATO; Jakubem Pieńkowsk…

19 listopada prezydent Rosji podpisał dekret, który uaktualnił rosyjską doktrynę nuklearną. Jakie zmiany wprowadza on do dotychczasowej polityki Kremla? Jaki jest cel tych zmian i czy zwiększa to ryzyko użycia broni jądrowej w wojnie przeciwko Ukrainie? Jak NATO może i powinno zareagować? Na ten temat, w rozmowie z Tomaszem Zającem, mówi Artur Kacp…

Historia zarówno poszczególnych krajów, jak i całych kontynentów, kształtowana była przez niezliczone czynniki. Wśród nich wymienić można wojny, sojusze czy walkę o dostęp do surowców naturalnych. Nie bez znaczenia były też ambicje i talent jednych przywódców przy niekompetencji przywódców pozostałych. Znacznie mniej spektakularna, choć nie mniej i…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Tomasz Zając rozmawia z: Jolantą Szymańską o nowopowołanej Komisji Europejskiej; Jakubem Pieńkowskim o wynikach pierwszej tury wyborów prezydenckich w Rumunii; Tymonem Pa…

W dzisiejszym odcinku Fokusa rozmawiamy o surowcach krytycznych. Pandemia oraz pełnoskalowa agresja Rosji na Ukrainę uświadomiła nam, jak ważne jest zabezpieczenie łańcuchów dostaw i ich dywersyfikacja. Surowce krytyczne są szczególnie ważne na liście priorytetów w myśleniu o bezpieczeństwie gospodarczym. Jakie kroki podejmuje Unia Europejska, by z…

Niebo pełne jest samolotów. Tylko w tym roku na europejskim niebie leciały już 10 milionów razy, co oznacza średnią sięgającą niemal 30 tysięcy lotów dziennie. Mimo ogromnej intensywności ruchu w powietrzu, podróżowanie tą drogą jest jedną z najbezpieczniejszych form transportu. Jest to możliwe dzięki postępowi technicznemu, profesjonalizmowi pilot…

Czym jest tzw. "soft power", miękka siła, którą państwa wykorzystują do budowania swoich wpływów na całym świecie? Jak i gdzie wykorzystuje ją Turcja i czy ten sposób prowadzenia polityki jest skuteczny? Na ten temat, w dzisiejszym odcinku Fokusa, Tomasz Zając rozmawia z Aleksandrą Spancerską, analityczką ds. Turcji. Czym jest "soft power"? W jakic…

Historia pełna jest zdarzeń, w których centrum znajdowały się podsłuchy. Afera Profumo, afera Watergate, Operacja Rubikon czy agenci Stasi, którzy na masową skalę podsłuchiwali obywateli NRD w trosce o ich prawomyślność. Przykładów jest znacznie więcej, dotyczą także współczesnej Polski. Co ważne, ofiarami podsłuchiwania mogą być nie tylko politycz…

Czy Rada Bezpieczeństwa ONZ spełnia swoje zadanie? Z jakimi mierzy się problemami i czy istnieje szansa na jej reformę? Co z prawem weta stałych członków i pomysłami rozszerzenia jej o kolejne państwa? Na temat reformy Rady Bezpieczeństwa i szans jej powodzenia Tomasz Zając rozmawia z Szymonem Zarębą, koordynatorem programu Sprawy Globalne. Czym je…

Kiedy w marcu 2011 roku w Japonii zatrzęsła się ziemia, zmieniło się życie setek tysięcy ludzi. Duża część z nich to mieszkańcy miejscowości leżących obok Elektrowni Atomowej Fukushima Dai-Ichi, która zalały ogromne fale tsunami. Ludzi ewakuowano - zostawili za sobą domy, pola i wspomnienia, do których dzisiaj próbują powracać. Na tym tle ujawnia s…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Mateuszem Piotrowskim o zwycięstwie Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych; Łukaszem Jasińskim o rozpadzie koalicji rząd…

Amerykanie zdecydowali - 47. prezydentem Stanów Zjednoczonych zostanie Donald Trump. Zdobył nie tylko przewagę w stanach wahających się, ale wygrał także w głosowaniu powszechnym. O tym, jak do tego doszło, co przeważyło i co ta wygrana mówi nam o amerykańskim społeczeństwie, w rozmowie z Natalią Radulską, opowiada Andrzej Dąbrowski. Dlaczego to Do…

Uważa się, że główną i niezastąpioną pomoc militarną dla Ukrainy przekazują Stany Zjednoczone. Jak wygląda jednak pomoc przekazywana przez państwa europejskie i UE? Jakie mechanizmy wykorzystuje Unia Europejska, by wspierać Kijów i jak znacząca jest ta pomoc? O przyszłości europejskiej pomocy dla Ukrainy Tomasz Zając rozmawia z Aleksandrą Kozioł, a…

W 1947 roku pilot Kenneth Arnold obwieścił światu, że widział dziwne, błyszczące obiekty latające. Od tego czasu skrót UFO zaczął robić międzynarodową karierę. Wraz z nim powstało przekonanie, że gdzieś w kosmosie żyją istoty, które regularnie nas odwiedzają. Część Ziemian w tej wierze poszła nawet dalej i wokół tajemniczych Obcych stworzyła kulty …

Już tylko dni dzielą nas od wtorku, w którym Amerykanie wybiorą 47. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Na tej ostatniej prostej podsumowujemy wszystko, co trzeba wiedzieć przed 5 listopada: jak wygląda sytuacja w stanach wahających się, jaka jest specyfika tych wyborów oraz co z wyborami do Kongresu? Cały amerykański team PISM, czyli Andrzej Dąbrowsk…

14 października we Francji aresztowano Kemi Sebę. Kim jest ta postać, jaką rolę odgrywa w Afryce i jak jego działanie wpływa na interesy Francji? I co ma wspólnego z Rosją? Na te pytania, w rozmowie z Sarą Nowacką, odpowiada Jędrzej Czerep, koordynator programu Bliski Wschód i Afryka w PISM. Kim jest Kemi Seba? Czy jest prorosyjskim aktywistą? Z cz…

Bliski Wschód w trwającej amerykańskiej kampanii wyborczej wydaje się odgrywać większą rolę niż zwykle. W tym odcinku Stanów wyborczych podsumowujemy, jak kształtowały się relacje Stanów Zjednoczonych z Izraelem i państwami arabskimi w regionie podczas prezydentury Donalda Trumpa oraz jak wyglądają dzisiaj. Zastanawiamy się także, kto byłby lepszym…

Od 1815 roku Szwajcaria uznawana jest za państwo neutralne. 200 lat później jej obywatele mogą pochwalić się krajem, który mimo braku surowców naturalnych i niewielkiej powierzchni należy do najbogatszych państw na świecie, a jego waluta wpływa również na nasze, polskie portfele. Czy kluczem do sukcesu Szwajcarii jest jej neutralność? Jak wpływa on…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W tym odcinku Sara Nowacka rozmawia z: Jakubem Pieńkowskim o wyborach i referendum w Mołdawii; Oskarem Pietrewiczem o północnokoreańskich żołnierzach wysyłanych do Rosji; Michałem Wojnarowicze…

Polityka Unii Europejskiej, której celem jest rozszerzenie o państwa bałkańskie, liczy już ponad dwie dekady. Na jakim etapie jest dzisiaj? Czy szansa na dołączenie do Wspólnoty państw Bałkanów Zachodnich jest realna? Z jakimi problemami - zarówno ze strony Unii jak i państw aspirujących - musi się mierzyć? O szczegóły, perspektywy i wyzwania związ…

Dokładnie 7 lat temu w niecodziennych okolicznościach Katalonia ogłosiła niepodległość i oderwanie się od Hiszpanii. W odpowiedzi rząd w Madrycie zawiesił autonomię tego regionu. Nieco później do więzienia trafili katalońscy politycy, ale premier Katalonii zdołał zbiec. Na ile echa tego narodowego zrywu są wciaż słyszalne w Barcelonie? Czy Katalońc…

1 października odbyła się debata kandydatów na wiceprezydetnów - J.D. Vance'a i Tima Walza, będąca najprawdopodobniej ostatnią debatą tej kampanii prezydenckiej. O tym, kto wypadł w niej lepiej, czy będzie mieć przełożenie na głosy wyborców, ale także o amerykańskiej klasie średniej oraz szansach na jej pozyskanie przez Vance'a i Walza, w rozmowie …

Jeśli wierzyć tekstom piosenek, diamenty są wieczne i to spośród nich kobiety wybierają najlepszych przyjaciół. Pewne jest, że diament uchodzi zarówno za symbol luksusu, jak i uczucia dla drugiej osoby. To przekonanie było budowane w nas przez dekady, a jego autorem jest południowoafrykańska firma, niegdyś diamentowy monopolista. Dzisiaj rynek kami…

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia. W tym odcinku Tomasz Zając rozmawia z: Justyną Szczudlik o nałożeniu ceł na chińskie samochody elektryczne; Kingą Dudzińską o zbliżających się wyborach parlamentarnych na Litwie; Sarą Nowacką …

Minął już rok od ataku Hamasu na mieszkańców Izraela. Co wydarzyło się od tego czasu w Izraelu, Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu? Wydarzenia polityczne, społeczne i militarne, w rozmowie z Sarą Nowacką, podsumowuje Michał Wojnarowicz. Czy odnaleziono odpowiedzialnych zaniedbań w systemie bezpieczeństwa po stronie izraelskiej? Czy wojna w Strefie …

Gdy w 1965 roku Singapur znalazł się poza granicami Federacji Malajskiej, powstało państwo, które trzeba było wymyślić od zera. Zaledwie trzydzieści lat później ten niewielki kraj stał się światowym centrum finansowo-technologicznym i jednym z najbogatszych państw świata. Obywatele Singapuru cieszą się bezpieczeństwem i dobrobytem, a ojczyzna dba o…