Inspirujące opowieści z miejsc dalekich i bliskich oraz rozmowy z zaproszonymi gośćmi, dla których podróżowanie stało się sposobem na życie. Gościmy zarówno himalaistów, żeglarzy czy fotografów, jak i spontanicznych obieżyświatów podróżujących często za przysłowiowy "jeden uśmiech", nie zapominając o pasjonatach naszego regionu. Nie boimy się tematów trudnych, zaglądamy do krajów ogarniętych konfliktami, rządzonymi przez dyktatorów i takich, gdzie turysta dociera jeszcze rzadko.
…
continue reading
Wirtuale 2025, Podcast Roku 2024 i 2023, Medal Polskiego Towarzystwa Fizycznego 2024, Popularyzator Nauki 2023, Pop Science 2023 || RN to mądre rozmowy o naszym świecie i nas samych. O próbach zrozumienia rzeczywistości na najgłębszym poziomie. Rozmawiam z naukowcami i naukowczyniami, którzy - fenomenalnie! - opowiadają o swoich badaniach i dziedzinach wiedzy. Dyskutujemy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy. Zobacz nasze Wydawnictwo RN: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo/ 👉 Zost ...
…
continue reading

1
#258 Potęga Roentgena – dawne odkrycie, które dziś weryfikuje niejedną teorię | prof. Jacek Tarasiuk
1:04:12
1:04:12
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:12Tomografia komputerowa kojarzy się powszechnie z medycyną. Wiemy, że można za jej pomocą zobrazować na przykład jamę brzuszną albo klatkę piersiową i znaleźć nietypowe, chorobliwe struktury. Ale czy wiecie, że tomografem bada się też przeróżne przedmioty? Cel jest taki sam. – Pozwala nam to narzędzie badać budowę wewnętrzną różnych obiektów bez ich…
…
continue reading

1
LAMU'25 #02 Dlaczego pieski nie umią mówić? O komunikacji u zwierząt, roślin i ludzi
37:20
37:20
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
37:20Witajcie witajcie! Przed nami drugi odcinek LAMU lata 2025 roku. Temat przewodni: język, słowa, komunikacja oraz zmaganie się z pisaniem i czytaniem. Dlaczego pieski nie umią mówić? Levi, 4l Dlaczego koty mruczą? Iga, 10l Dlaczego lamy plują? Michał, 7l Dr Magdalena Jarzębowska, nauczycielka biologii, przyrody i chemii, edukatorka przyrodnicza Jak …
…
continue reading

1
#257 Galicyjski Kraków – ostoja polskości na peryferiach wielkiego imperium | prof. Michał Baczkowski
1:32:25
1:32:25
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:32:25Cofnijmy się myślą do czasów zaborów. Mamy koniec XIX wieku, Rzeczpospolita formalnie nie istnieje, podzielona między trzy państwa. Jest jednak miejsce, które w tym trudnym czasie stanowi ostoję polskości, jak magnes przyciąga rodaków z innych zaborów i z zagranicy. W podejmowaniu decyzji bierze tu udział polski samorząd, można studiować na polskim…
…
continue reading

1
LAMU'25 #01 Czy bakterie chorują? Kto sieje pokrzywy? Jak powstaje bursztyn?
37:19
37:19
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
37:19Witajcie, witajcie! Są wakacje, jest LAMU! Zapraszamy na piąte lato, w którym wspólnie będziemy badać tajemnice świata, a na Wasze pytania odpowiadają suuuper mądrzy ludzie – naukowcy! W tym odcinku: tajemnice roślin, bursztynu i bakterii. Zapraszamy! Czemu pokrzywy wszędzie rosną, a nikt ich nie sieje? Kuba, 9l Jak drzewa tak wysoko wciągają wodę?…
…
continue reading

1
#256 Wyboista Droga Mleczna – jej mapa pokazuje ślady burzliwej przeszłości | prof. Łukasz Wyrzykowski
1:00:30
1:00:30
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:00:30Gaia była w ciągłym ruchu: skanowała fragment nieba, przesyłała informację na Ziemię i leciała dalej. Zarejestrowała niewyobrażalne ilości danych: ponad 2 miliardy gwiazd i innych obiektów. Jeśli nie słyszeliście o Gai, to temat trzeba koniecznie nadrobić. Gaia to niezwykle udana misja Europejskiej Agencji Kosmicznej. – Dzięki niej jedna czwarta na…
…
continue reading

1
Która płeć jest bardziej emocjonalna? Fakty i mity | OD PODSTAW: Emocje | 6/6 | dr Alicja Puścian
26:26
26:26
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
26:26W szóstym, ostatnim odcinku cyklu Radio Naukowe Od Podstaw: Emocje dr Alicja Puścian wyjaśnia, jak w kontekście aktualnych badań naukowych prezentują się znane tezy o emocjach w powiązaniu z płcią. Dowiecie się, czy kobiety są bardziej emocjonalne niż mężczyźni, jaki wpływ na emocje mają hormony, jak socjalizacja wpływa na kształtowanie mózgu i czy…
…
continue reading

1
#255 Historia liczb – od usprawnienia handlu do równań fizyki kwantowej | dr Tomasz Miller
1:21:34
1:21:34
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:21:34Wydawałoby się, że zero to sprawa prosta – ot, nic. Tymczasem w matematyce, zwłaszcza w naszym kręgu kulturowym, przez długi czas zera nie było. – Grecy nicości się bali, dlatego zera nie znali i nie chcieli znać – mówi fizyk matematyczny dr Tomasz Miller z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ. – Włączenie tej nicości w poczet liczb taki…
…
continue reading

1
Fakty i mity o emocjach (1) | OD PODSTAW: Emocje | 5/6 | dr Alicja Puścian
24:08
24:08
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
24:08W piątym odcinku naszego cyklu Radio Naukowe Od Podstaw: Emocje bierzemy na warsztat tezy, z którymi można się spotkać w dyskusjach – na żywo czy w internecie: emocje są oznaką słabości, emocjami rządzi gadzi mózg, emocje dzielą się na dobre i złe, nieprzyjemnych emocji należy unikać, ignorować je, „taka już jestem” / „taki już jestem”, nie będę ko…
…
continue reading

1
#254 Niesporczaki – twardziele mikroświata, naginający zasady biologii | prof. Łukasz Michalczyk
1:09:49
1:09:49
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:09:49Skandalistki ewolucyjne: tak mój dzisiejszy gość, prof. Łukasz Michalczyk z Wydziału Biologii UJ, nazywa swoje malutkie podopieczne (bo są to głównie samice). Mają od 0,1 do 1,2 milimetra długości, większość z nich do rozmnażania nie potrzebuje samców, występują na całym świecie, a niektóre poleciały nawet w przestrzeń kosmiczną i wtedy świat okrzy…
…
continue reading

1
Co czują zwierzęta? Ewolucja emocji | OD PODSTAW: Emocje | 4/6 | dr Alicja Puścian
27:01
27:01
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
27:01Człowiek to wiadomo, odczuwa całą gamę emocji, mniej lub bardziej zniuansowanych. A inne zwierzęta? Czy pies, który zjadł zeszyt z pracą domową (to się musi zdarzać, skoro tyle osób to raportuje!), zerka na człowieka, bo mu wstyd? A może to wyuczony odruch, który zmniejsza ryzyko kary? Naukowcy badają zwierzęta za pomocą nowoczesnych technologii (w…
…
continue reading

1
#253 Sagi islandzkie – historie bogów, biskupów i wikingów | prof. Jakub Morawiec, dr Marta Rey-Radlińska
1:06:07
1:06:07
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:07Opowieści o królach, o możnych rodach, o poetach, o wojnach, biskupach, a w dużej mierze… o alkoholu. Sagi islandzkie powstawały od XII do XV wieku, spisywano wtedy historie, które w ustnej tradycji krążyły o wiele dłużej. Wiemy to, bo pojawiają się w nich postaci historyczne z X wieku. – Jest to bardzo szeroki wachlarz opowieści, a ten wspólny mia…
…
continue reading

1
Jak się nie wściec, jak zachować spokój? Regulacja emocji | OD PODSTAW: Emocje | 3/6 | dr Alicja Puścian
26:03
26:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
26:03Więcej mądrych treści dostarczamy dzięki wsparciu na https://patronite.pl/radionaukowe *** – Przede wszystkim spowolnić – mówi dr Alicja Puścian, pytana o metody pozwalające na opanowanie własnych emocji. – Te parę przysłowiowych wdechów nie wzięło się znikąd. Wykonując głębokie wdechy, dajemy informację zwrotną swojemu własnemu organizmowi, że wsz…
…
continue reading

1
#252 Twórcy fizyki – geniusze, łobuzy, intryganci | prof. Andrzej Kajetan Wróblewski
1:06:06
1:06:06
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:06Profesor Andrzej Kajetan Wróblewski jest znany chyba każdemu, kto interesuje się fizyką i jej historią. Kto jeszcze nie zna książek jego autorstwa – gorąco polecam nadrobienie. Prof. Wróblewski to autor licznych kompendiów wiedzy o naukowcach, historii budowania gmachu nauki (które pełne było pomyłek, błędów i brnięcia w ślepe uliczki). Niezwykle ż…
…
continue reading

1
Dlaczego czasem wybuchamy? Emocje w praktyce | OD PODSTAW: Emocje | 2/6 | dr Alicja Puścian
23:27
23:27
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
23:27Dziś o emocjach w praktyce. – Mamy dowody, które pokazują nam, że prawidłowe funkcjonowanie emocjonalne niezbędne jest do tego, żeby efektywnie podejmować decyzje w życiu codziennym – opowiada dr Alicja Puścian. Z odcinka dowiecie się, czym jest walencja emocji i jak się wiąże z poziomem pobudzenia, dlaczego nie wolno ignorować nieprzyjemnych emocj…
…
continue reading

1
#251 Biblia – czy tłumaczenia wiernie przekazały nam tekst Pisma? | prof. Marcin Majewski
1:42:10
1:42:10
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:42:10Najstarsze zachowane teksty biblijne odkryto dopiero w XX wieku. To teksty z Qumran, datowane od II w. p.n.e. do I w. n.e. Żaden z nich nie jest jednak oryginałem, to też odpisy. – W przypadku Biblii nie mamy autografu, czyli tak zwanego pierwopisu, tego, co sam napisał autor – mówi prof. Marcinem Majewski, biblista z Uniwersytetu Papieskiego Jana …
…
continue reading

1
Czym są emocje? Biologia emocji | OD PODSTAW: Emocje | 1/6 | dr Alicja Puścian
24:53
24:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
24:53Czym są emocje? Według stworzonej w latach 70. klasyfikacji Ekmana odczuwamy sześć głównych emocji: radość, smutek, strach, złość, zaskoczenie i wstręt. Kiedy temat emocji został nieco bardziej zgłębiony naukowo, szybko okazało się, że klasyfikacja jest za wąska i… nieco zbyt sztywna. Emocji jest bowiem więcej, przenikają się i mają wspólne element…
…
continue reading

1
#250! Czy czarne dziury na pewno istnieją? | prof. Agnieszka Janiuk, dr Maciej Wielgus
53:56
53:56
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:56Działo się! 250. odcinek Radia Naukowego był świętem. Rozmowa odbyła się na żywo, z udziałem publiczności. Gościliśmy na wspaniałym Copernicus Festival, za co ogromnie dziękujemy! Temat główny festiwalu to TAJEMNICA. Trudno o bardziej tajemnicze obiekty we Wszechświecie niż czarne dziury, do których wnętrz zabrania nam zajrzeć fizyka. Gośćmi spotka…
…
continue reading

1
#249 Ból - rodzaje, leki i praktyka leczenia w Polsce | dr hab. Dariusz Kosson
1:20:47
1:20:47
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:20:47Inspiracją do nagrania odcinka jest serial reporterski Anny Kiedrzynek pt. "Próg bólu", produkcji TOK FM Spotify - https://open.spotify.com/show/3rje2tJUupXjc7epjAchHC Apple Podcasts - https://podcasts.apple.com/us/podcast/próg-bólu/id1806094116 Całość na TOK FM - https://audycje.tokfm.pl/premium/promo/progbolurn *** Ból to jedna z dolegliwości naj…
…
continue reading

51
#248 Matematyka, ekonomia i my – czy da się przewidzieć co i za ile kupimy? | prof. Małgorzata Guzowska
58:31
58:31
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:31– Jednego człowieka bardzo trudno zamodelować, ale grupę osób już tak. Jesteśmy w stanie przewidzieć, z jakim prawdopodobieństwem wybiorą jakieś rozwiązanie – mówi prof. Małgorzata Guzowska z Wydziału Ekonomii, Finansów i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego. Rozmawiamy o tym, jaką rolę matematyka pełni w nauce społecznej, jaką jest ekonomia. Sa…
…
continue reading

51
#247 Chirurdzy – co czują, gdy od ich decyzji zależy życie człowieka? | prof. Marek Krawczyk
1:16:16
1:16:16
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:16:16Zdjęcie na miniaturze: operacja pierwszego pobrania wątroby od żywego dawcy. Od lewej: prof. Rafał Paluszkiewicz, prof. Marek Krawczyk, prof. Olivier Farges, prof. Krzysztof Zieniewicz. *** Może się wydawać, że transplantologia to dziedzina medycyny, która jest z nami od bardzo dawna, a tymczasem pierwsze przeszczepienie fragmentu wątroby w Polsce …
…
continue reading

51
#246 Słowiański Wolin – przyciągał zbuntowanych wikingów i kupców z Arabii | dr Wojciech Filipowiak
1:11:42
1:11:42
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:42W Skandynawii epoka Wikingów skończyła się w X wieku wraz z powstaniem państw. Kolejnych 200 lat przetrwała… na Pomorzu. – Południowe wybrzeże Bałtyku jest pogańskie i niepaństwowe jeszcze do XII wieku. W XI-XII wieku wikińskim stylem życia bardziej żyją Słowianie. Duńczycy boją się ich najazdów – mówi mój gość, dr Wojciech Filipowiak z Instytutu A…
…
continue reading

1
Piotr Wnuk: Do Hiszpanii, nie tylko nad morze
27:21
27:21
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
27:21Często myśląc o wyjazdach do pewnych krajów, kierujemy się stereotypami lub pierwszymi, pozytywnymi skojarzeniami, nie zgłębiając już bardziej innych walorów turystycznych i kulturowych. W przypadku Hiszpanii myślimy o słonecznej pogodzie, pięknych plażach nad Morzem Śródziemnym, doskonałej kuchni czy licznych fiestach. Rzadko jednak kojarzymy ten …
…
continue reading

51
#245 Koronacja Chrobrego – wczesnośredniowieczna geopolityka Piastów | prof. Grzegorz Pac
1:04:49
1:04:49
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:49Polska tradycja historiograficzna, i to średniowieczna już, nic nie wie o koronacji 1025 roku, my to wiemy tylko ze źródeł niemieckich – mówi (nie ma co ukrywać, dość zaskakująco) prof. Grzegorz Pac z Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Rozmawiamy oczywiście o koronacji Bolesława Chrobrego. To nie znaczy, że tej koronacji nie było. Po pro…
…
continue reading

51
#244 Genetyka pamięci – bezimienne ofiary totalitaryzmów odzyskują tożsamość | prof. Andrzej Ossowski
56:36
56:36
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
56:36Genetyka rozwija się w imponującym tempie. Obecnie możliwości to izolowanie DNA z materiału kostnego, a nawet z… kamienia nazębnego; a także analiza genów pod kątem cech fenotypowych: umiemy wyczytać na przykład, że dana osoba prawdopodobnie miała jasną skórę z piegami i zielone oczy, a także czy miała tendencje do łysienia. Dane z badań DNA wykorz…
…
continue reading

51
#243 Plastik, a może bioplastik? – czy da się zastąpić tworzywa z ropy? | prof. Sandra Paszkiewicz
1:04:38
1:04:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:38Pierwszym tworzywem sztucznym był celuloid. Wynaleźli go bracia Hyatt, a kierował nimi lęk, że na świecie zabraknie… kości słoniowej, a więc klawiszy do fortepianów, kul bilardowych i innych przedmiotów codziennego użytku. Kiedy powstały inne sztuczne polimery, ludzkość zachłysnęła się plastikiem. Lekki, wytrzymały materiał, któremu można nadać dow…
…
continue reading

51
#242 Polacy na Antarktydzie | założyciel stacji Arctowskiego – prof. Stanisław Rakusa-Suszczewski
1:15:38
1:15:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:15:38– Jak to jest mieć przylądek i zatokę swojego nazwiska? – pytam prof. Stanisława Rakusę-Suszczewskiego. Rozmowę nagrywamy w jego mieszkaniu na Starym Mokotowie w Warszawie, przy drewnianym lakierowanym stole. Na ścianach liczne obrazy i mapy, parkiet lekko skrzypi. Istotnie, na Wyspie Króla Jerzego jest przylądek Rakusy, a tuż obok Zatoka Suszczews…
…
continue reading

51
#241 My i oni – dlaczego neandertalczycy wyginęli, a homo sapiens przetrwali? | prof. Małgorzata Kot
1:14:04
1:14:04
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:14:04Ludzie współcześni przez tysiące lat żyli równolegle z innymi hominidami, np. znanymi chyba wszystkim neandertalczykami (ale nie tylko). Nie żyliśmy w jednych grupach, ale na pewno się spotykaliśmy, a przez jakiś czas również się z nimi krzyżowaliśmy. Potem przestaliśmy (to zresztą bardzo ciekawe dlaczego, o czym niżej), ale raczej nie oznaczało to…
…
continue reading

51
#240 Żegluga na Bałtyku – jak wyglądało życie nowożytnych marynarzy? | prof. Radosław Gaziński
1:29:56
1:29:56
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:29:56– To było nie tylko mycie pokładu, jak to się najczęściej pokazuje, ale ciężka praca z żaglami. Przy zmiennych wiatrach trzeba było bez przerwy je nastawiać, poluźniać, napinać… – opowiada o prof. Radosław Gaziński z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Szczecińskiego. W Szczecinie, niegdyś kluczowym porcie Królestwa Prus, rozmawiamy o życiu bałtyc…
…
continue reading

1
Zofia Jurczak: Japonia - kraj możliwości
34:47
34:47
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
34:47Pretekstem do rozmowy z Zofią Jurczak w audycji Między Biegunami na antenie Radia Kraków była Jej najnowsza książka pt. Japonia - kraj możliwości. Autorka interesuje się tym krajem od przeszło 20 lat, a efektem Jej podróży i pogłębiania wiedzy jest książka, w której Japonia nie przestaje zadziwiać!Autor: Kuba Niziński
…
continue reading

51
#239 Historia i tożsamość Pomorza – dziedzictwo, które powinniśmy odkryć | dr Paweł Migdalski
1:21:19
1:21:19
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:21:19Niewielkie, ale silne państwo, z dobrze rozwiniętą gospodarką, bo ma porty i leży u ujścia wielkiej rzeki. Według naukowców w żyłach każdej panującej rodziny królewskiej w Europie jest nieco krwi dynastii z tego kraju. Brzmi jak Holandia, a tymczasem mowa o Pomorzu. O wyjątkowym miejscu, gdzie splatały się wpływy polskie, połabskie, niemieckie, szw…
…
continue reading

1
Kamil Knapczyk: Rowerem przez Półwysep Arabski
36:04
36:04
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
36:04Jaki jest najlepszy sposób podróżników rowerowych na zimę? Kupić tani bilet do ciepłych krajów, spakować rower i najpotrzebniejszy ekwipunek i przygoda gotowa. Tak też zrobił Kamil Knapczyk, który wyruszył w rowerową podróż przez kraje Półwyspu Arabskiego. W ciągu 31 dni przejechał ponad 4000 kilometrów. Zapraszamy Kuba Niziński i Bartek Piziak.…
…
continue reading

1
#238 Życie we Wszechświecie – na węglu czy na krzemie? blisko czy daleko? | prof. Ewa Szuszkiewicz
1:22:50
1:22:50
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:22:50Napisano na ten temat mnóstwo książek, nakręcono wiele filmów. Wiemy, że już starożytni Grecy spoglądali w gwiazdy i zastanawiali się, czy gdzieś są inne światy takie jak nasz. W XVII wieku Galileusz opisał góry na Księżycu takim językiem, jakim opisuje się fizyczność Ziemi, a Johannes Kepler wyobrażał, jak mogą wyglądać mieszkańcy Księżyca biorąc …
…
continue reading

1
#237 Niedźwiedzie – inteligentni oportuniści, którym należy się respekt | prof. Agnieszka Sergiel
1:05:41
1:05:41
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:05:41Na świecie występuje ich 8 gatunków. Najmniejszy jest wielkości psa i waży 25 kg, przedstawiciele największego potrafią osiągać niemal tonę. Wszystkie mają niezwykle czuły węch, rozwinięte zdolności manualne (dzięki specyficznej budowie nadgarstka potrafią posłużyć się np. patykiem jak narzędziem) i specyficzne zdolności metaboliczne. Polska to skr…
…
continue reading

1
Justyna i Tomasz Kępscy: Kenia nie tylko turystycznie
41:00
41:00
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
41:00Dla Justyny i Tomasza Kępskich Kenia to zdecydowanie więcej, niż jeden z najbardziej atrakcyjnych i ciekawych krajów Afryki. Do Kenii podróżują już od wielu lat, a także związali z nią swoje życie zawodowe. Kenii bowiem dotyczą ich prace doktorskie, które przygotowują na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz zabierają tam także turystów chcących lepiej …
…
continue reading

1
#236 Karol Wielki – jednoczył królestwa, dławił bunty, wyznaczył ideał władcy | prof. Aneta Pieniądz
1:20:44
1:20:44
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:20:44⚔️ https://bit.ly/RadioNaukoweCIV – po tym linkiem możecie zdobyć pudełkową wersję gry Sid Meier's Civilization VII ⚔️ Wysoki, sprawny fizycznie (chociaż z brzuszkiem), świetny wódz i wojownik. Stabilny, zrównoważony, o pogodnym charakterze – tak przynamniej go opisywano. Zjednoczył sporą część Europy, zrewolucjonizował edukację i prawo, a przede w…
…
continue reading

1
Sławomir Makaruk: Jak zawieźć szybowiec do Pakistanu?
36:02
36:02
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
36:02Zastanawialiście się kiedyś jak przewieźć szybowiec do Pakistanu pod szczyt K2? My też nie, ale znamy kogoś, kto to zrobił i co więcej, opowiedział nam o tym w programie Między Biegunami. Sławek Makaruk znany także jako Makaron ma na koncie niejedną wyprawę - off road i ekspedycje nurkowe w najdalsze zakątki świata, to Jego chleb powszedni. Praca f…
…
continue reading

1
#235 Płeć a ewolucja – biologia nie lubi nudy i prostych podziałów | dr Piotr Bernatowicz
1:16:29
1:16:29
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:16:29„Skąd się biorą dzieci?” – odpowiedź na to klasyczne pytanie młodych Homo sapiens dla części ich rodziców nie jest łatwe. A dodatkowo skomplikuje się, gdy spróbują wziąć pod uwagę rozmnażanie dużo dalszych krewnych z królestwa zwierząt, takich jak ślimaki, tasiemce, błazenki czy niejakie Bonellia viridis… – Cokolwiek sobie wyobrazimy, to na pewno j…
…
continue reading

1
Brat Paweł Kubiak: Z misją do Afryki
32:02
32:02
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
32:02Brat Paweł Kubiak jest kapucynem, misjonarzem w Czadzie, który wkrótce wyjedzie na kolejną placówkę tym razem do Sudanu Południowego. Brat Paweł odbiega jednak od stereotypowego wizerunku zakonnika: biegał w maratonach, uprawia wspinaczkę, pomaga chorym na oddziale paliatywnym, pisze bajki, a także gra na gitarze i prowadzi warsztaty gry na tym ins…
…
continue reading

1
#234 SmallDrugSens – przenośne wykrywacze narkotyków pomocą dla służb | prof. Łukasz Półtorak
43:24
43:24
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
43:24Wyobraźcie sobie taki scenariusz: wchodzicie do sklepu, wybieracie piękne jabłka albo pomarańcze, wyciągacie z kieszeni nieduży czujnik, przykładacie go do owoców i już wiecie, czy producent nielegalnie nie spryskał ich substancją szkodliwą dla waszego zdrowia. Albo w klubie spokojnie zostawiacie drinka na stoliku, kiedy idziecie tańczyć, bo po pow…
…
continue reading

1
#233 Powstanie łódzkie 1905 r. – bunt wściekłego ludu | dr Sebastian Adamkiewicz
1:37:57
1:37:57
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:37:57Są takie wydarzenia historyczne, które zapisują się raczej w pamięci lokalnej niż ogólnopolskiej, choć ich znaczenie przekracza wymiar regionalny. Takim wydarzeniem jest rewolucja 1905 roku w Łodzi, którego kulminacją był gwałtowny uliczny bunt nazywany często powstaniem łódzkim. Bunt był wyrazem gniewu robotników pracujących i żyjących w urągający…
…
continue reading

1
#232 Wojna z bakteriami – czy właśnie przegrywamy? | prof. Tamara Aleksandrzak-Piekarczyk, prof. Małgorzata Łobocka
1:13:15
1:13:15
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:13:15Jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi borykamy się jako ludzkość, to antybiotykooporność. Według WHO, globalne zużycie antybiotyków wzrosło o 65% od 2000 do 2015 roku. W samej Unii Europejskiej co roku 35 000 osób umiera na zakażenia bakteriami uodpornionymi na antybiotyki. Naukowcy prześcigają się w pracach nad alternatywnymi sposobami wal…
…
continue reading

1
#231 Dinozaury – odkrycia z Polski pomagają zrozumieć ich dominację na Ziemi | dr Grzegorz Niedźwiedzki
1:12:18
1:12:18
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:12:18Jeśli sięgniecie po prestiżowe czasopismo Nature, a konkretnie po wydanie numer 8042 z 12 grudnia 2024 roku, na okładce zobaczycie dwa dinozaury i tytuł artykułu o tym, jak badanie skamieniałych odchodów i wymiocin pomogło ustalić, w jaki sposób te zwierzęta zdominowały dawne ekosystemy. Jednym z autorów tego artykułu jest mój dzisiejszy gość, dr G…
…
continue reading

1
#230 Cukrzyca – niebezpieczna dla ciała, trudna dla psychiki | prof. Agnieszka Szadkowska
45:49
45:49
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
45:49Osiągnięcia medycyny w przypadku cukrzycy mają słodko-gorzki posmak. – Nie potrafimy wyleczyć pacjenta, ale potrafimy świetnie leczyć – mówi w Radiu Naukowym z prof. Agnieszka Szadkowska z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi kierujaca Kliniką Pediatrii, Diabetologii, Endokrynologii i Nefrologii. 📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydaw…
…
continue reading

1
#229 Rozumienie języka – jak kultura wykorzystała i zmieniła ludzkie mózgi | prof. Katarzyna Jednoróg
1:04:38
1:04:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:38Umiejętność mówienia i czytania to coś, co ludzie opanowali jako jedyny gatunek na świecie. Z punktu widzenia neurobiologii to zjawiska powiązane, wykorzystujące podobne części mózgu, choć ich funkcjonowanie powstało zupełnie inaczej. Umiejętność mowy wykształciliśmy jako gatunek ewolucyjnie, odpowiednie ośrodki w naszych mózgach powstały dawno tem…
…
continue reading

1
#228 Demografia Polski – strategiczne wyzwanie dla państwa i społeczeństwa | prof. Piotr Szukalski
1:25:24
1:25:24
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:25:24Demografia Polski nie napawa optymizmem. Liczba ludności w kraju spada, społeczeństwo się starzeje – a jednocześnie dla demografów to żadna niespodzianka, bo sygnały zapowiadające tę sytuację były widoczne dekady temu. Czy jednak z taką wiedzą można coś zrobić, żeby negatywnym trendom zaradzić? W tym odcinku rozmawiam z prof. Piotrem Szukalskim, de…
…
continue reading

1
#227 Historia przemysłowej Łodzi – eksplozja potęgi fabrycznego miasta | prof. Kamil Śmiechowski
1:27:39
1:27:39
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:27:39Historia rozwoju Łodzi jest nietypowa dla Polski, wręcz nieco amerykańska. Od rolniczego miasteczka w ciągu kilku dekad XIX wieku rozrasta się do prężnego ośrodek przemysłowego, tygla kulturowego, w którym pod koniec wieku na gorąco kształtuje się nowoczesne społeczeństwo. O fenomenie Łodzi przemysłowej rozmawiam z prof. Kamilem Śmiechowskim, histo…
…
continue reading

1
#226 Teoria ewolucji – jak Darwin zrewolucjonizował biologię i skomplikował teologię | dr hab. Adrian Kuźniar
1:24:32
1:24:32
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:24:32W czasach Darwina powszechnie obowiązującym konsensusem naukowym w biologii był kreacjonizm: uznawano, że Bóg stworzył poszczególne gatunki w gotowej, niezmiennej i najlepszej dla środowiska, w którym żyją formie. – Gdy Darwin wsiadał w grudniu 1831 roku na statek Beagle, to wsiadał jako kreacjonista – przypomina gość odcinka dr hab. Adrian Kuźniar…
…
continue reading

1
#225 Wszechświat i Matematyka - dlaczego świat równań jest bogatszy niż rzeczywistość? | dr Tomasz Miller
1:28:58
1:28:58
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:28:58Czyżby twierdzenia matematyczne istniały przed Wszechświatem? Między innymi takie rozważania czekają na Was w tym odcinku! Gościem jest znakomity popularyzator, dr Tomasz Miller, fizyk matematyczny z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ. Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo Kup książki: https://wydawnictwoRN.pl Z…
…
continue reading

1
#224 Ulepszanie ludzkiego mózgu - co już się dzieje, a co się (raczej) nie wydarzy? | dr Paweł Boguszewski
1:22:04
1:22:04
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:22:04Używanie technologii do poprawiania pracy naszego mózgu to nie jest science fiction, tylko coś, co rzeczywiście się dzieje. Dość powszechnie stosuje się na przykład implanty ślimakowe u osób głuchych: wszczepiona w nasze ciało elektroda przekazuje bodziec zewnętrzny (drgania) prosto do mózgu, który interpretuje go jako dźwięk. W blokowaniu objawów …
…
continue reading

1
#223 Mrówki - biochemiczne roboty (?) tworzące superorganizmy (?) | Igor Siedlecki
1:19:16
1:19:16
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:19:16📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo ❤️ Wesprzyj rozwój: patronite.pl/radionaukowe lub suppi.pl/radionaukowe Sprzątają nasze miasta z odpadków organicznych, mieszają i napowietrzają glebę, roznoszą nasiona roślin, kontrolują populację przeróżnych owadów. Pełnią nieraz bardzo wyspecjalizowane funkcje, przez całe życie się …
…
continue reading