Social Sciences publiczne
[search 0]
Download the App!
show episodes
 
Artwork

1
Kontekst

Radosław Biel

Unsubscribe
Unsubscribe
Miesięcznie+
 
KONTEKST to jedyny taki podcast o archeologii, historii i poszukiwaniach! Wspólnie z widzami i zaproszonymi specjalistami - profesorami, doktorami i pasjonatami, w każdy czwartek o godz. 19 rozwiązujemy zagadki przeszłości i przybliżamy jak mogło wyglądać życie naszych nawet najodleglejszych przodków. Pozycja obowiązkowa dla każdego miłośnika archeologii.
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Przez długie wieki ludzie na całym świecie byli przekonani, że relikty megalitycznych struktur obecne w ich otoczeniu zostały wybudowane przez mitycznych, półboskich tytanów. Obszar Gruzji nie odbiega od tego schematu! W pierwszej części spotkania na temat megalitów Gruzji o menhirach, kurhanach, dolmenach i sanktuariach opowiada archeolog Przemysł…
  continue reading
 
Czy kiedykolwiek zastanawialiście się: co było przed Gdynią? Miasto, które w naszym wyobrażeniu kojarzy się z nowoczesnością i dynamicznym portem, nie powstało przecież w próżni! Jako część bogatego dziedzictwa Pomorza, również teren dzisiejszej Gdyni kryje w sobie fascynującą historię sięgającą daleko w przeszłość, nasyconą morskimi przygodami i p…
  continue reading
 
Ponadregionalne centrum polityczne i kulturowe z monumentalnymi budowlami wznoszącymi się na Górze Zamkowej, niczym Akropol lub Wawel. Stolica wielokulturowego księstwa, w którym przeplatają się wpływy Bizancjum i rzymskiego Zachodu. Witajcie w Chełmie, mieście w dzisiejszym województwie lubelskim, które kryje niesamowite historie o władzy, wierze …
  continue reading
 
Poznaj świat barbarzyńskich wojowników, ich rytuałów i uzbrojenia. Dowiedz się więcej na temat starożytnych, tajemniczych ofiar składanych w jeziorach, pól bitew i cmentarzysk społeczności z terenów dzisiejszej Polski i okolic. Opowiada dr hab. Bartosz Kontny, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Wszystkich zainteresowanych najnowszą książką naszeg…
  continue reading
 
Badania w Starej Dongoli to ponad 50 lat działalności polskich archeologów! Dawna stolica średniowiecznego królestwa Makurii funkcjonowała od końca V wieku do jej opuszczenia w wieku XVIII. Dziś odnajdujemy relikty po masywnych fortyfikacjach, cytadeli, pałacach, kościołach i klasztorach, które imponowały podróżnikom nawet z najbardziej odległych z…
  continue reading
 
Paleopatologie, zmiany chorobowe, wiek, płeć, intensywność płomieni – czy to wszystko da się ustalić z drobnych fragmentów przepalonych kości? Co najlepiej robić po natrafieniu na urnę i skremowane szczątki mające tysiące lat? Jak duży wpływ na ich zachowanie ma środowisko? Dlaczego prehistoryczne ludy wolały kremację? W tym odcinku zajmujemy się t…
  continue reading
 
Odkryjcie z nami Mauretanię Tingitańską - afrykańską prowincję Imperium Rzymskiego, powstałą po podbiciu tych ziem przez Rzymian, wyjątkową w swej izolacji, a której relikty do dziś mogą podziwiać zwiedzający Maroko. Od kilku lat polsko-marokańska misja archeologiczna bada okolice Volubilis w poszukiwaniu wież obronnych, które są świadkiem potęgi i…
  continue reading
 
O pozyskiwaniu żelaza, hutnictwie, kowalstwie, piecach, miechach i mieczach między innymi, we wczesnym średniowieczu opowiadać będą członkowie pracowni kowalskiej Officina Ferraria: dr Maciej Tomaszczyk i Paweł Kucypera. Więcej o cyklu na: https://archeologia.com.pl/kontekst-podcast-archeologia-historia/ Jeśli spodobało Ci się nasze spotkanie to za…
  continue reading
 
W tym spotkaniu z cyklu KONTEKST przeniesiemy się na Pojezierze Mazurskie sprzed 2,5 tys. lat! Między innymi dlaczego ludzie osiedlali się na wyspach zarówno naturalnych jak i sztucznych przybliżą nam, prezeski Stowarzyszenia „Archeologia Podwodna”: Magdalena Nowakowska oraz Małgorzata Mileszczyk Więcej o cyklu na: https://archeologia.com.pl/kontek…
  continue reading
 
Archeologiczne Sensacje to wszystko co najstarsze, największe i najważniejsze. Każdy rok przynosi nam niesamowite odkrycia, również w dziedzinie archeologii. Od paru lat zajmujemy się dorocznym podsumowaniem i takie też przygotowaliśmy dla roku 2023! Podsumowanie tekstowe: https://archeologia.com.pl/10-najwazniejszych-odkryc-archeologicznych-2023/ …
  continue reading
 
Dowiedz się, jak Księstwo Warszawskie, stało się symbolem nadziei dla Polaków, marzących o odzyskaniu niepodległości. Sprawdzimy na ile prawdziwe są mity. Przyjrzymy się krytycznie jego decyzjom politycznym, działaniom militarnej i dyplomatycznej strategii oraz ich skutkom dla Polski. W przeciwieństwie do Riddley’a Scott’a będziemy się trzymać fakt…
  continue reading
 
Odkryj fascynującą historię Tadeusza Smoleńskiego, pierwszego polskiego egiptologa, i jego wkładu w badania starożytnego Egiptu. Dowiedz się, jak jego prace wpłynęły na rozwój polskiej nauki i poznanie tajemnic cywilizacji rozwijającej się nad brzegami Nilu. Przypomnimy także o pionierskich badaniach nie tylko w skali Polski, ale także w skali świa…
  continue reading
 
Poznaj tajniki starożytnego rytuału Inków i unikalną historię Damy z Ampato. W 1995 roku, na południu Peru, archeolog Johan Reinhard i peruwiański przewodnik Miguel Zarate odkryli na górze Ampato doskonale zachowaną mumię nastoletniej ofiary - dziewczynki, której twarz niedawno została zrekonstruowana, by wyglądała jak żywa. Dowiedz się więcej o ry…
  continue reading
 
Dowiedz się, co jedli nasi przodkowie 10, 100 a nawet 300 tysięcy lat temu, w najstarszym i najdłuższym okresie ludzkości! Jak często mogli liczyć na mięso? Jakie rośliny i składniki naturalne stanowiły część diety naszych odległych przodków i kuzynów. Opowiada dr hab. Iwona Sobkowiak-Tabaka, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. …
  continue reading
 
Ostrów Tumski we Wrocławiu to najstarsza, zabytkowa część Wrocławia, która powstała na ówczesnej wyspie na obszarze przepraw na Odrze w okolicy ujścia rzeki Oławy. Jak głęboko w przeszłość sięga historia grodu na wrocławskim Ostrowie Tumskim? Skąd wzięła się jego nazwa? Dlaczego to miejsce było tak ważne dla dawnej stolicy Śląska? Co archeologia mó…
  continue reading
 
Pierwsze miesiące II wojny światowej miały szczególnie tragiczny wymiar na terenie przedwojennego województwa pomorskiego. Wiązały się one z zaplanowanymi, masowymi mordami określonych grup obywateli polskich, dziś znanych pod wspólną nazwą Zbrodni pomorskiej 1939. Od 8 maja 2023 roku trwały czynności procesowe gdańskiego pionu śledczego Instytutu …
  continue reading
 
Od kilku lat coraz więcej się dzieje wokół egipskich mumii w naszym kraju. Dwa lata temu media na całym świecie obiegła informacja na temat tzw. Mumii Tajemniczej Damy, należącej do Uniwersytetu Warszawskiego, a wystawianej w Muzeum Narodowym w Warszawie. Badacze z Warsaw Mummy Project opowiadali o odkryciu również u nas w ramach cyklu #KONTEKST. C…
  continue reading
 
Czym jest geoarcheologia? Jak wyglądało środowisko we wschodniej Polsce 7 tys. lat temu? Dlaczego archeologów interesuje zawartość fosforu w glebie? Jak orientujemy się w tych tysiącach pomiarów, zdjęć i rysunków? Na te i inne pytania odpowiadają: dr Marcin Szeliga, dr Marcin Maciejewski oraz dr Piotr Bartmiński z UMCS. Więcej o cyklu na: https://a…
  continue reading
 
Metsamor to jedno z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych w Armenii, położone kilkadziesiąt kilometrów na zachód od Erywania. Od VIII wieku p.n.e. Metsamor wchodziło w skład królestwa Uraratu – biblijnego królestwa Ararat. Miasto z twierdzą, kompleksy świątynne z sanktuariami, cmentarzysko z kurhanami, w skrócie - prawdziwe centrum kulturo…
  continue reading
 
Kurhany w Mirosławiu na stanowisku 37 swoje tajemnice zaczęły ujawniać dopiero od roku 2015. Zupełnie nieznane wcześniej cmentarzysko odkryto dzięki danym LIDAR - było to siedem nasypów kurhanowych, ulokowanych wzdłuż wysokiej w tym miejscu krawędzi Pradoliny Noteci, określanej mianem Tarasu Walkowickiego. W 2016 roku, wspierane przez Regionalną Dy…
  continue reading
 
Z badań społecznych prowadzonych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa wysuwa się m.in. smutny wniosek: dziedzictwo archeologiczne należy do najmniej zrozumiałych, a więc najmniej interesujących dla Polaków. Dlatego w tym odcinku podyskutujemy i odpowiemy na tytułowe pytanie: po co nam dziedzictwo archeologiczne? Opowiadają dr hab. Michał Pawleta pro…
  continue reading
 
Samborowice to obecnie niewielka miejscowość położona w powiecie raciborskim, niedaleko od granicy z Czechami. Jest to ostatni polski przystanek na drodze z Raciborza do czeskiej Opawy. Pozostałości odkrytej w Samborowicach celtyckiej osady z przełomu III i II wieku przed Chrystusem pokazują, że już wtedy zamieszkująca ją społeczność utrzymywała ro…
  continue reading
 
Neptun stojący na pl. Nowy Targ był jednym z często uwiecznianych na widokówkach symboli Wrocławia. Wszyscy myśleli, że przepadł na zawsze i podzielił los zniszczonego w 1945 placu Nowy Targ, który nie przetrwał oblężenia Festung Breslau. Okazuje się jednak, że po ponad stu latach nieobecności, barokowy Neptun w zeszłym roku powrócił do Wrocławia! …
  continue reading
 
Gdy myślicie o gotyku, na myśl najpewniej przychodzą Wam strzeliste katedry, spiczaste łuki oraz bogactwo zdobień i witraży – słowem architektura. Dziedzictwo gotyku to jednak o wiele, wiele więcej! I o ile w szkołach uczymy się o tych najbardziej oczywistych przykładach (wszyscy bowiem wiemy, że w życiu kluczową jest umiejętność rozróżnienia kated…
  continue reading
 
Fort Apsaros uważany jest za najważniejszy i najcenniejszy zabytek Adżarii – leżącej nad Morzem Czarnym autonomicznej republiki w Gruzji. Co roku tłumnie odwiedzają go turyści z całego świata. Nic zresztą dziwnego, bo tutejsze mury obronne to jedne z najlepiej zachowanych fortyfikacji rzymskich na świecie. Ich ogrom aż trudno uchwycić na zdjęciach!…
  continue reading
 
Jaćwingowie w świetle najnowszych odkryć archeologicznych i ustaleń historyków jawią się nam aktualnie jako jedni z najpotężniejszych, pośród ludów zamieszkujących dawne Prusy. Jaćwiescy konni wojownicy we wczesnym średniowieczu siali postrach wśród swoich sąsiadów zapisując się na kartach kronik i dokumentów z epoki. Klęska Jaćwingów, wyludnienie …
  continue reading
 
Archeologiczne Sensacje to wszystko co najstarsze, największe i najważniejsze. Każdy rok przynosi nam niesamowite odkrycia, również w dziedzinie archeologii. Od paru lat zajmujemy się dorocznym podsumowaniem i takie też przygotowaliśmy dla roku 2022! Więcej o cyklu na: https://archeologia.com.pl/kontekst-podcast-archeologia-historia/ Jeśli spodobał…
  continue reading
 
Poczucie estetyki i piękna towarzyszyło ludziom od epok najdawniejszych. Przejawiało się między innymi poprzez zdobienie ciała, ubiór oraz biżuterię. Nie inaczej było u kultur przenikających się w południowej części regionu Morza Bałtyckiego! O kobiecej biżuterii u Słowian znad Bałtyku (i trochę u Bałtów i Skandynawów) opowiada KAROLINA CZONSTKE-ŚW…
  continue reading
 
W większości krajów świata, również w Grecji, w czasie wykopalisk archeolodzy znajdują najczęściej i najwięcej skorup ceramicznych. Niegdyś były to różnego rodzaju naczynia, po których do dziś pozostały tylko ich fragmenty. Jednak bardzo rzadko do naszych czasów, po wielu tysiącleciach, zachowują się wytwory wykonane z surowców organicznych. To dla…
  continue reading
 
Bardzo długo byliśmy przekonani, że starożytni Scytowie tereny dzisiejszej Polski odwiedzali głównie w postaci najeźdźców. Jednak w 2017 roku na Podkarpaciu, w gminie Radymno, odkryto grodzisko w Chotyńcu… 🤠 Już pierwszy sezon badawczy dostarczył niesamowitych znalezisk, w tym pierwszej dotąd odkrytej na naszych ziemiach starożytnej, greckiej amfor…
  continue reading
 
Kamień nad Jaśliskami, wzgórze Krąglica, Jasiel, Wola Michowa - to tylko parę przykładów. Kompleks pobojowisk zlokalizowanych wzdłuż grani granicznej jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu zabytków w Polsce! Jest on świadectwem ciężkich walk toczonych w zimowej aurze 1915 roku, w które po obu stronach zaangażowanych było wielu Polaków. O wid…
  continue reading
 
O odkryciach misji w Sakkarze słyszymy praktycznie przynajmniej raz do roku. Z pewnością mieliście okazję czytać o tajemniczej Suchej Fosie. Ostatnio głośno było chociażby o odkryciu grobowca urzędnika ds. tajnych dokumentów faraona! A czy jest lepszy moment na zapoznanie się z wynikami tych niesamowitych badań, niż czas trwania wystawy pt. „Magia …
  continue reading
 
Warmińskie Pompeje! Tak czasami określa się średniowieczne Barczewko, położone pierwotnie w Puszczy Galindzkiej. W historii tej małej wsi, jakich wiele w tym regionie, nie byłoby nic nadzwyczajnego, gdyby nie tragedia z zamierzchłej przeszłości. Od zniszczenia w 1354 r., miejsce to pozostawało praktycznie nietknięte, aż do przybycia w XXI wieku arc…
  continue reading
 
Około PÓŁ MILIONA lat! Okazuje się, że tak stare są narzędzia odkryte ponad 50 lat temu w jaskini Tunel Wielki, znajdującej się w Ojcowskim Parku Narodowym. Ich pierwotni odkrywcy sądzili, że krzemienne narzędzia mogą mieć co najwyżej 40 tys. lat, jednak niedawno interdyscyplinarny zespół badaczy wziął je ponownie pod lupę. W skutek tego odkryto, ż…
  continue reading
 
Jezioro Lubanowo od ok. początków naszej ery do wczesnego średniowiecza najpewniej miało znaczenie kultowe. Do akwenu przez bardzo długi czas wrzucano broń i narzędzia, niekiedy uprzednio celowo zniszczone przez gięcie oraz poddanie działaniu ognia 🔥⚔️ Co na temat jeziornych skarbów może nam powiedzieć Lubanowo, leżące dziś na terenie pow. gryfińsk…
  continue reading
 
To jedyny do tej pory ślad osadnictwa w Tatrach ze starszej epoki kamienia! Odkrycie śladów po łowcach reniferów sprzed ponad 12000 lat w jaskini Hučivá diera na Słowacji, jest uwieńczeniem bardzo długich poszukiwań. Już od XIX w. naukowcy badali tatrzańskie jaskinie, jednak dotąd bezskutecznie! W końcu jednak się udało! A dlaczego jest to ważne i …
  continue reading
 
„Historia Polski zaczyna się w roku 966”. Całe to zdanie to uproszczenie, a data jest czysto umowna – każde państwo ma bowiem swój symboliczny początek. Ucząc się historii w szkole, skupiamy się na tym, co było po tej dacie. Niezbyt obchodzi nas, co działo się wcześniej. Jest tak m.in. dlatego, że do okresu wcześniejszego niewiele jest źródeł pisan…
  continue reading
 
Ulokowany u źródła Biebrzy Nowy Dwór, jest dziś niewielką miejscowością, która wyróżnia się długą historią jak na miasteczko w województwie podlaskim. Dotychczas nierozwiązaną zagadką była lokalizacja pierwszej cerkwi Nowego Dworu. Czy udało się ją odkryć dzięki zlokalizowaniu cmentarzyska z XVI wieku? Czy jesteśmy w stanie stwierdzić kim byli poch…
  continue reading
 
Trójca to dawna wieś, obecnie część miasta Zawichost w woj. świętokrzyskim. Wydawało by się, że to zwykłe miejsce jakich wiele w naszym kraju. Tyle, że w 1931 r. natrafiono tam na skarb prawie 350 denarów, w 1937 r. pojawiło się kolejnych 500 egzemplarzy, a w 2020 r., w trakcie poszukiwań natrafiono na kolejne 1880 średniowiecznych monet! Niedawne …
  continue reading
 
Ciekawe i ważne odkrycia archeologiczne w Polsce to temat, który jest „Archeologii Żywej” niesamowicie bliski! Ba! Możemy stwierdzić, że to nasz chleb powszedni. Dlaczego tylko niektóre odkrycia elektryzują powszechną opinię? Co sprawia, że dane odkrycie jest ważne? Co mówią nam teoretycznie nieme zabytki? Czy już wszystko zostało odkryte? Wiele os…
  continue reading
 
Ponad 600 tys. jednorazowych pieców do produkcji żelaza! Tyle udało się odkryć archeologom w Górach Świętokrzyskich tylko do tej pory. Świętokrzyskie Centrum Hutnicze z pierwszych wieków naszej ery, nie jest odosobnionym zjawiskiem, ale za każdym razem imponuje rozmachem. O tym jak żelazo dotarło na ziemie dzisiejszej Polski, jak pracowali starożyt…
  continue reading
 
Sto lat temu geolog Jan Samsonowicz w Krzemionkach koło Ostrowca Świętokrzyskiego odkrył pradziejowe kopalnie krzemienia pasiastego. Jak się okazało, był to prawdziwy skarb, a data 19 lipca 1922 roku zapisała się na kartach historii polskiej archeologii. O odkrywcy, odkryciu i jego znaczeniu opowiada dr SZYMON MODZELEWSKI. Więcej o cyklu na: https:…
  continue reading
 
Terra sigillata to rodzaj rzymskiej ceramiki użytkowej charakteryzującej się czerwoną barwą polewy. Najważniejszymi odbiorcami produkcji terra sigillaty było wojsko i zromanizowana ludność prowincji. Czasami jednak docierała również poza granice Rzymu, w tym na tereny dzisiejszej Polski. Czym była? Jak i gdzie ją produkowano? Dlaczego jest interesu…
  continue reading
 
Zamek Grodno bardzo długo pozostawał poza kręgiem zainteresowań naukowców. Było tak praktycznie do momentu gdy pojawiliśmy się tam my. Co takiego udało się wykopać podczas prowadzonych badań archeologicznych, w jaki sposób pojawiła się na zamku bulla papieska, czy wnioski archeologów pokrywają się z wynikami badań architektonicznych?. O tym wszystk…
  continue reading
 
Zamek Grodno bardzo długo pozostawał poza kręgiem zainteresowań naukowców. Było tak praktycznie do momentu gdy pojawiliśmy się tam my. I wtedy się zaczęło: najpierw poszukiwania, następnie badania wykopaliskowe, po nich badania architektoniczne i coraz więcej i więcej… To wszystko zebraliśmy w specjalnym numerze czasopisma naukowego „Architectus”, …
  continue reading
 
W krajobrazie przed rewolucją przemysłową szubienice były równie powszechnym widokiem co młyny wodne lub wiatraki. Lokowano je zazwyczaj na wzniesieniach lub przy ich braku – przy ważnych szlakach używanych przez podróżnych i mieszkańców. Szubienice ostatecznie podzieliły los młynów wodnych i wiatraków, lecz je rozbierano w sposób zorganizowany i n…
  continue reading
 
Powszechna wiedza o egipskich hieroglifach kończy się właściwie na tym, że pojawiły się w starożytności i są trudne do odczytania 😀 Jednocześnie żyjemy w przeświadczeniu, że tradycja i kultura europejska wywodzą się ze starożytnej Grecji i Rzymu. Zapominamy jednak o starożytnych Egipcjanach lub po prostu jesteśmy nieświadomi egipskiego pochodzenia …
  continue reading
 
Archeolodzy znają już kilkanaście miejsc na terenie Peru, gdzie około 500 lat temu na szczytach gór lub wulkanów, Inkowie składali dzieci w ramach tzw. rytuału capacocha. Był on ważnym rytuałem mającym za zadanie wybłaganie łask bogów czczonych w Imperium Inków. O ofiarach rytuału capacocha i inkaskich mumiach opowiada DAGMARA SOCHA z Centrum Badań…
  continue reading
 
O tym jak historia i archeologia odpowiadają na tytułowe pytanie: czy Wolin był Słowian czy wikingów opowiada dr hab. Jakub Morawiec, prof. UŚ. Wydarzenie współorganizowane z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Więcej o cyklu na: https://archeologia.com.pl/kontekst-podcast-archeologia-historia/ Jeśli spodobało Ci się nasze spotkanie to z…
  continue reading
 
Krzyżacy i ich zamki to wydawałoby się temat na więcej niż jedno spotkanie. Jakimś cudem się jednak sporo rzeczy udało zmieścić w tym jednym wykładzie! Jakie były początki zamków w Prusach? Jak zmieniały się na przestrzeni dziejów? Z czego składał się typowy krzyżacki zamek? Ile pozostało ich do naszych czasów i które warto zobaczyć na własne oczy?…
  continue reading
 
Loading …

Skrócona instrukcja obsługi