Macro Met Boot En Mujagić

Player FM - Internet Radio Done Right

0-10 subscribers

Dodano three lat temu

Treść dostarczona przez BNR Nieuwsradio. Cała zawartość podcastów, w tym odcinki, grafika i opisy podcastów, jest przesyłana i udostępniana bezpośrednio przez BNR Nieuwsradio lub jego partnera na platformie podcastów. Jeśli uważasz, że ktoś wykorzystuje Twoje dzieło chronione prawem autorskim bez Twojej zgody, możesz postępować zgodnie z procedurą opisaną tutaj https://pl.player.fm/legal.

The Final Flight of Captain Forrester

1
The Final Flight of Captain Forrester | 1. The Mystery of Tiny 05 38:05

8 dni temu38:05

Na później

Listy

Polub

Polubione

38:05

In late 1972, U.S. Marine Captain Ron Forrester disappeared on a bombing run into North Vietnam. Back home in Texas, his family could only wait and hope. Audio subscribers to Texas Monthly can get early access to episodes of the series, plus exclusive interviews and audio. Visit texasmonthly.com/audio to join. Go to HelloFresh.com/FLIGHT10FM to get 10 Free Meals with a Free Item For Life.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

Udostępnij

Źródło serii•Feed

Elke dag een intrigerende gedachtewisseling over de stand van de macro-economie. Op maandag en vrijdag gaat presentator Thomas van Zijl in gesprek met econoom Arnoud Boot, de rest van de week praat Van Zijl met econoom Edin Mujagić.

1082 odcinków

#Business Nieuws #Kees #Kort #Nieuws #Webredactie #BNR Nieuwsradio #BNR

Macro met Boot en Mujagić | BNR

0-10 subscribers

updated 23 godziny temu

Udostępnij

Źródło serii•Feed

1082 odcinków

#Business Nieuws #Kees #Kort #Nieuws #Webredactie #BNR Nieuwsradio #BNR

Tutti gli episodi

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Kosten handelsoorlog op termijn veel hoger dan je zou verwachten’ 8:15

23 hours temu8:15

8:15

Laten we het weer eens over de handelsoorlog hebben, en dan met name over de gevolgen voor de consument. Want die zal minder keuze krijgen, en daar méér voor betalen. Er is enige consensus over het feit dat een economie zich na enige tijd aanpast aan de nieuwe omstandigheden, na de aanvankelijke schok, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘De korte-termijneffecten zijn vaak korter en heviger dan de langetermijneffecten.’ Als de samenleving en de economie zich eenmaal hebben aangepast, ebben vaak de gevolgen langzaam maar zeker weg. Daar is ook wel iets voor te zeggen: hoe langer de periode sinds het begin van de handelsoorlog, des te vager de link met wat er op dit moment gebeurt: je kunt het minder makkelijk één-op-één aanwijzen. Maar dat is een misvatting, zegt Mujagic. ‘Twee Amerikaanse economen hebben gekeken naar de langetermijngevolgen, en hun conclusie is dat handelsoorlogen vooral gevolgen hebben voor investeringen van bedrijven, en die leiden uiteindelijk tot veel hogere kosten dan je zou verwachten.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Hoge inflatie in Nederland is structureel’ 8:40

5 dni temu8:40

8:40

De inflatie in Nederland is de afgelopen maand naar 4,1 procent gestegen, en het valt volgens macro-econoom Arnoud Boot ook niet te verwachten dat die zomaar weer gaat dalen. ‘Het is de realiteit waar we al een tijdje in zitten. De inflatie in Nederland is structureel.’ Boot constateert dat Nederlanders lijken te denken dat de hoge inflatie die in de slipstream van corona ontstaan is, onder meer door de hoge overheidsuitgaven in die periode, zomaar weer zal afnemen richting het gewenste niveau van rond de 2 procent. ‘Maar vanuit Nederlands perspectief is de inflatie structureel. We hebben een overbezette economie, de inflatie is uit de fles en zit tussen de oren van mensen. Die gaat niet zomaar meer weg.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Amerikaans groeicijfer geeft mogelijk vertekend beeld’ 7:39

6 dni temu7:39

7:39

De Amerikaanse economie is in het eerste kwartaal onverwacht met 0,3 procent gekrompen, de eerste kwartaalkrimp in drie jaar tijd. Dat komt volgens macro-econoom Edin Mujagic vooral doordat Amerikaanse bedrijven in de eerste drie maanden nog veel producten uit het buitenland invoerden. ‘Men voelde al aan: er gaat iets gebeuren met die invoerheffingen, dus we gaan proberen te anticiperen’, aldus Mujagic. De consumptie van Amerikaanse huishoudens steeg in het eerste kwartaal met 2 procent en bedrijven investeerden bijna 4 procent meer, op zich positieve signalen. De grote pijn zat hem vooral in het feit dat Amerikaanse bedrijven aankopen in het buitenland naar voren hebben gehaald, aldus Mujagic, waardoor het groeicijfer mogelijk een vertekend beeld geeft. Hij wacht dan ook liever op cijfers over het tweede kwartaal. ‘Want sinds het einde van het eerste kwartaal is de wereld totaal anders geworden met de handelsoorlog die ontketend is en alle onzekerheden die daarbij horen.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘We moeten weer op zoek naar groeiruimte Nederlandse economie’ 7:11

7 dni temu7:11

7:11

De magere groeicijfers over de Nederlandse economie onderstrepen dat het Nederland economisch niet meer vanzelfsprekend voor de wind gaat. Dat zegt Barbara Baarsma, hoofdeconoom van PwC en hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam. De Nederlandse economie heeft volgens haar decennialang kunnen teren op allerlei economische vanzelfsprekendheden, dat is nu voorbij. ‘We moeten op zoek naar groeiruimte.’ De cijfers van het CBS bieden weinig reden tot enthousiasme. De groei van de Nederlandse economie in het eerste kwartaal kwam uit op 0,1 procent vergeleken met een kwartaal eerder. Het is het vierde kwartaal dat de groei afneemt. Vergelijk je de groei van het eerste kwartaal met dezelfde periode een jaar eerder, dan laten de cijfers nog een groei van 2 procent zien, zegt Baarsma. ‘De groei is meer boekhoudkundig omdat er hier en daar wat met voorraden wordt geschoven, daarbij zijn de effecten van Trumps handelsoorlog nog niet eens ingerekend.’ Wat de cijfers volgens Baarsma vooral lalen zien is dat vanzelfsprekende inkomsten niet meer zo vanzelfsprekend zijn. De Nederlandse economie had jarenlang de wind in de rug door ontwikkelingen van de Nederlandse demografie, geopolitieke stabiliteit, toenemende mondialisering en het gas uit Groningen. ‘Maar er zijn meer ontwikkelingen die decennialang de economische groei verhoogden en nu verdwenen zijn.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘De VS is hét voorbeeld van jezelf rijk rekenen op een domme manier’ 8:40

8 dni temu8:40

8:40

Wat begon als een ambitieuze belofte van Elon Musk om de Amerikaanse overheidsuitgaven met 2000 miljard dollar te verlagen, eindigt in een magere 160 miljard. Een forse tegenvaller, zegt Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING. ‘Dit is een voorbeeld van jezelf rijk rekenen op een domme manier.’ Elon Musk kreeg 130 dagen om het Amerikaanse overheidsapparaat te reorganiseren. Zijn doel: 28 procent minder uitgaven. Maar al snel bleek dat er van die plannen weinig terecht zou komen. 'Nu, aan het einde van zijn termijn krabbelt hij terug', zegt Blom. 'Hij denkt dat er slechts 160 miljard te besparen valt. Dat is nog geen 2 procent van de totale uitgaven van 7000 miljard per jaar.' Bovendien is zo'n forse bezuiniging van 2000 miljard dollar volgens Blom economisch onrealistisch. 'Zodra je als overheid minder uitgeeft, dalen ook de belastinginkomsten. Minder opdrachten aan bedrijven betekent minder winst, minder werk, en dus minder inkomstenbelasting. Je trekt het geld als het ware uit je economie.' See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Pensioenhervorming creëert onnodige onrust: ‘Hoe een superrijk land zich arm kan voelen’ 7:39

9 dni temu7:39

7:39

De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel creëert een hoop onrust, ziet macro-econoom Arnoud Boot. En dat was niet nodig geweest, denkt hij. De macro-econoom plaatst vraagtekens bij de gedachtegang achter het nieuwe stelsel. Meer openheid, meer zicht op het eigen pensioen: Boot vraagt zich af waar het goed voor is. ‘Het systeem van een black box werkte redelijk goed.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Maak meer ruimte voor private financiering van universiteiten’ 1:03

12 dni temu1:03

1:03

De landelijke overheid heeft afgelopen week op verschillende onderwerpen laten zien een onbetrouwbare partner te zijn. Zowel op het gebied van wonen als onderwijs worden afspraken geschonden, waardoor er onrust ontstaat – terwijl die afspraken juist zijn gemaakt om de rust te bewaren. Doordat die afspraken worden geschonden, denkt macro-econoom Arnoud Boot dat het tijd is om meer ruimte te maken voor private financiering. 'Hoe maken wij ons minder afhankelijk van de overheid als de politiek zich ook ideologisch met universiteiten gaat bemoeien?’ Op welke manier bemoeit de landelijke politiek zich met de universiteiten? Afgelopen week ging het in de Tweede Kamer ergens over details die eigenlijk niet eens zo belangrijk zijn, namelijk dat partijen als NSC, BBB en ook de VVD er in feite voor hebben gezorgd dat universiteiten voor een groot deel afscheid moeten nemen van de Engelse taal. Wat mij dwarszit, is niet dat wij geen programma’s in het Nederlands zouden moeten hebben. Ik heb het altijd buitengewoon storend gevonden dat mijn eigen faculteit en mijn eigen universiteit – economie en bedrijfskunde, één van de grootste opleidingen op dat gebied in het land – volledig Engelstalig onderwijs moest aanbieden. Ik geef les aan 900 studenten en dat moest de afgelopen 10 à 15 jaar volledig in het Engels gebeuren. Dat had gewoon in het Nederlands kunnen zijn. De overheid heeft gezegd: er moet meer balans komen. Dan is dit toch goed? Dit is geen balans. Het was voldoende geweest om te zeggen dat grote opleidingen in het Nederlands toegankelijk moeten zijn. Door bijvoorbeeld te bepalen dat in ieder geval 50 procent van het onderwijs in het Nederlands moet zijn. Dan weet je dat daar alleen Nederlandstalige studenten op afkomen, of studenten die de moeite nemen om zich hier te acclimatiseren. Daarnaast heb je dan dat Engelstalige deel en daar kun je een numerus fixus op zetten. Dat is cruciaal, want de groei van het aantal buitenlandse studenten was ook disproportioneel. Dat is door het financieringsmodel in feite door de overheid veroorzaakt. Want als ik het aantal buitenlandse studenten verdrievoudigde, kreeg ik een groter aandeel in de financiering die van het Rijk kwam. Dat is niet optimaal – dat kan niet – want alles barstte uit zijn voegen. Dus: het onderliggende probleem erken ik, maar de gekozen oplossing niet. Welke oplossing zie je dan wel? Nederland is achterdochtig tegenover private financiering – dat zou ervoor zorgen dat onderwijs en onderzoek gestuurd worden in een richting die niet in het maatschappelijk belang is. Mijn conclusie inmiddels is dat het opportunisme van de overheid om in te grijpen in de wetenschap, voortkomt uit de gedachte dat men de wetenschap niet vertrouwt. BBB, NSC en deels ook de VVD hebben iets tegen de intelligentsia. Die dieperliggende gevoelens gaan verder dan het besparen van een paar euro’s. Dat maakt de overheid een onbetrouwbare partner, en daar moeten we proberen los van te komen. In de Verenigde Staten zie je dat de rijkste universiteit ter wereld – Harvard – zelfs in strijd is geraakt met een overheid die zich te veel met het beleid bemoeit. Dus is de vraag: hoe maken wij ons minder afhankelijk van de overheid als de politiek zich ook ideologisch met universiteiten gaat bemoeien? Dat is één van de gevaarlijkste ontwikkelingen van dit moment. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Hele giftige cocktail’ wordt molensteen om de nek van Amerikaanse economie 6:30

13 dni temu6:30

6:30

Uiteraard houden de mogelijke gevolgen van de handelsoorlog in de VS de gemoederen flink bezig, wereldwijd. Maar er zijn ook langetermijneffecten waar je je ogen niet voor kunt sluiten, zegt macro-econoom Edin Mujagic. Zo vormen de haperende economie, groeiende inflatie en rente en oplopende staatsschuld een giftige cocktail met mogelijk structurele gevolgen. ‘Dan kan een gewone recessie promoveren tot een grote depressie.’ De eerste zorg is de korte termijn, waarover ook het IMF zich over heeft uitgesproken. Het monetaire fonds voorziet wereldwijd een lagere economische groei, met name in de VS zelf, waar de raming voor dit en volgend jaar met bijna 1 procentpunt is verlaagd. En daar blijft het niet bij: ook een recessie blijft op de loer liggen, ondanks de lichte groei die nog altijd verwacht wordt. Maar één ding is zeker, zegt Mujagic: de inflatie zal de komende tijd fors oplopen – ongeacht de groeicijfers. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Vooruitgangsgeloof heeft toch wel een flinke knauw gekregen’ 7:05

14 dni temu7:05

7:05

Decennialang heeft Nederland kunnen (in)teren op ‘vier vormen van dividend’: demografisch dividend, vredesdividend, gasdividend en mondialiseringsdividend. Al die jaren waren dat vanzelfsprekende inkomsten voor de staatskas, zegt Barbara Baarsma, hoofdeconoom van PWC en hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Die dividenden zijn allemaal de afgelopen decennia uitgekeerd. Ze hebben mijn generatie een flinke economische meewind gegeven, maar die is nu weggevallen.’ Door vergrijzing en ontgroening daalt het aandeel van de beroepsbevolking, en daarmee het groeivermogen van de economie, zegt Baarsma – het demografisch dividend. ‘In de jaren 70 en 80 hebben we dat volop genoten, maar dat is weggevallen. En na de val van de Berlijnse Muur werd het vredesdividend uitgekeerd: door met defensie-uitgaven onder de afgesproken norm van 2 procent van het bbp te blijven hebben heel veel NAVO-lidstaten de afgelopen decennia miljarden uitgespaard.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Trump, doe ons een lol, ontsla Jerome Powell en laat het toetsen door de rechters’ 6:17

15 dni temu6:17

6:17

Goud staat op een ‘all-time high’ van 3.500 dollar per 31 gram. De dollar verzwakt tegelijkertijd verder, Amerikaanse lange rentes lopen op en de aandelenkoersen in de VS zijn fors gedaald. ‘Het voelt als één groot circus dat maar doorgaat. Je krijgt bijna het idee dat de Amerikaanse president de economie bewust richting de afgrond stuurt’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Wat we de afgelopen weken zagen, kun je niet meer afdoen met ‘oeps, dat zag ik niet aankomen’. Alles schreeuwt: wat ben je nou aan het doen?’ Wat wil de VS precies bereiken, denk jij? De VS wil met elk afzonderlijk land een vrijhandelsverdrag sluiten. Dat lijkt het grote plan. Maar zo’n verdrag sluit je niet zomaar in negentig dagen, zelfs niet als je het al over alles eens bent. Neem bijvoorbeeld Japan. Dat land dacht: oké, als we richting een akkoord moeten, sturen we een delegatie naar Washington. Wat ze daar aantroffen was bijna onvoorstelbaar. De Amerikanen vroegen: ‘Wat hebben jullie te bieden?’ Waarop de Japanners terugvroegen: ‘Wat willen jullie van ons?’ En toen bleef het stil. De Amerikanen wisten dus niet eens wat ze wilden. En dat terwijl de importheffingen voor Amerikaanse producten in Japan juist relatief laag zijn. Als er dus één land is waarmee je snel een akkoord zou kunnen sluiten en het als succes kunt presenteren, dan is het met Japan. Maar zelfs dat lukt niet. Het is één groot circus. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Het tonen van commitment is cruciaal, en juist daaraan ontbreekt het’ 6:30

19 dni temu6:30

6:30

Commitment is volgens macro-econoom Arnoud Boot hét thema van deze week. ‘Wat je gisteren als overheid vindt, moet je morgen ook nog vinden. Dat is belangrijk, want als je wil dat partijen investeren, dan doen ze dat niet voor morgen, maar voor de situatie van overmorgen.’ Het houden aan afspraken is daarin volgens Boot cruciaal. ‘Maar juist dat wordt aan alle kanten met voeten getreden.’ Wat zijn de gevolgen van het afnemende commitment internationaal? Denk aan de handelsoorlog: dat is hét voorbeeld van dat je niet weet hoe de wereld morgen is. En waar ligt de grote schade? Bij de onzekerheid. Als je zou weten dat de huidige situatie blijft bestaan, dan past iedereen zich aan, is er iets minder economische groei, maar komt de economie wel weer op gang. Maar helaas weten we niet of de gekkigheid van vandaag ook die van morgen is, en dan ga je dus niet investeren. Trump valt volgens jou juist hét voorbeeld van commitment aan: de centrale bank? Ja, de Amerikaanse centrale bank was tot nu toe nog een van de weinige instellingen die hij met rust liet. De Fed heeft de afgelopen 80 tot 90 jaar een zekere onafhankelijkheid opgebouwd, maar zelfs dat lijkt nu niet meer onaantastbaar. De Amerikaanse overheid neemt gerechtelijke uitspraken al niet meer serieus, dus een echte aanval op de Fed zou ons niet meer moeten verbazen. En het punt is bovendien: we hebben centrale banken op afstand van de politiek geplaatst om de waan van de dag buiten te houden. Dat draait allemaal om commitment en voorspelbaarheid. Als die verdwijnt, ontstaat er onzekerheid. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Onzekerheid rond handelsbeleid VS brengt doelstellingen Fed in gevaar’ 7:09

20 dni temu7:09

7:09

Jerome Powell sprak, en de koersen gingen omlaag. Kennelijk heeft de Fed-baas gisteren iets gezegd waar de markten zich toch wel wat van aantrokken, concludeert macro-econoom Edin Mujagic. ‘Hij wees op de onzekerheid, en dat is op zich niets nieuws, maar hij splitste die onzekerheid wel even voor ons in twee stukken: onzekerheid over het toekomstige beleid én onzekerheid over de effecten daarvan op de economie.’ Eigenlijk is het gewoon nog onbekend terrein, die explosie van invoerheffingen: in honderd jaar waren ze niet zo hoog, dus hoe een economie daarop reageert is grotendeels giswerk. Wél constateerde Powell dat de aangekondigde heffingen ook aanzienlijk hoger zijn dan waar hij rekening mee had gehouden, zegt Mujagic. ‘Dat betekent dat ook de economische schade groter zal zijn dan waar hij rekening mee hield.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Grafstemming over toekomst Amerikaanse economie 6:33

21 dni temu6:33

6:33

Het vertrouwen in de Amerikaanse economie lijkt flink weg te zakken. ‘Mensen maken zich zorgen over hun baan en inkomen, en maken zich tegelijkertijd zorgen over het feit dat de rekeningen die ze moeten betalen steeds hoger worden’, zegt econoom Edin Mujagic. Hoewel de definitieve cijfers over de stand van de economie pas volgende maand verschijnen, zijn er al wel een groot aantal indicatoren die erop wijzen dat het beleid van de regering van Donald Trump tot dusver vrij desastreus uitpakt. ‘Het consumentenvertrouwen is in april gezakt als een baksteen’, aldus Mujagic. ‘De index die de verwachtingen aangeeft voor de economie voor het komende jaar, is naar het laagste punt sinds 1980 gedaald. De vooruitzichten met betrekking tot eigen financiën zijn nog nooit zo zwartgallig geweest. Het consumentenvertrouwen is gehalveerd sinds het aantreden van de nieuwe president, ook onder zijn eigen stemmers.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
De onvoorspelbaarheid van het Amerikaanse handelsbeleid anno 2025: ‘You ain’t seen nothing yet!’ 6:26

22 dni temu6:26

6:26

De oogst van absurditeiten rond de Amerikaanse importheffingen was de afgelopen dagen weer groot. Neem de uitzondering voor smartphones, laptops en andere elektronische apparatuur die de Amerikaanse douane vrijdag presenteerde: die werd zaterdag alweer flink genuanceerd door de Amerikaanse minister van Handel Howard Lutnick. Zo creëer je alleen maar meer onzekerheid, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Zeg dan in hemelsnaam of die over een maand of over twee maanden wordt teruggedraaid.’ En dat is dezelfde Howard Lutnick die een paar dagen eerder zei dat de invoerheffingen op smartphones de hele smartphoneproductie terug zouden brengen naar de VS, zegt Mujagic. ‘Dus wat wíl je nou, wil je die banen nou wél of níet terug in Amerika?’ Daar blijft het niet bij, wat betreft de onbetrouwbaarheid van het Amerikaanse handelsbeleid. ‘In die hele klucht gebeuren er ook dingen die er echt toe doen, maar onder de radar blijven: Als de Amerikaanse hoogste rechters de wet uit de jaren 30 terugdraaien die de leiding van grote agentschappen beschermt tegen willekeur, kan de volgende stap het ontslaan van de Fed-voorzitter zijn. En als je het dan hebt over onzekerheid en onvoorspelbaarheid: you ain’t seen nothing yet , in goed Amerikaans.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Door alles crisis te noemen, krijg je een Trump aan de macht en krijg je een Brexit’ 8:11

23 dni temu8:11

8:11

De Nederlandse politiek bedient zich veel te vaak en veel te makkelijk van het woord crisis, vindt macro-econoom Arnoud Boot. En dat helpt niet bij het besturen van een land. Het werkt kortetermijnoplossingen in de hand. Dus het woord crisis staat op gespannen voet met zinvolle oplossingen, vindt de macro-econoom. Die hebben namelijk altijd balans tussen korte en lange termijn. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Donald Trump heeft zijn Liz Truss-moment gehad’ 8:16

26 dni temu8:16

8:16

Door de verrassende rust op de financiële markten kan macro-econoom Arnoud Boot zelf ook tot rust komen. Maar dit oog van de orkaan waarin we zitten, is eigenlijk de stilte voor de storm, denkt hij. Want inmiddels wordt duidelijk welke richting de Amerikaanse regering opgaat en wat de strategie van president Donald Trump is. Welke contouren zie je ontstaan? Er zijn twee belangrijke punten. Enerzijds heeft Trump afgelopen week zijn Liz Truss-moment gehad. De kortstondige Britse premier slaagde erin om de financiële markten geweldig onder druk te zetten. De rente liep enorm op en de financiering van de Engelse staatsschuld kwam in het geding. Trump heeft eigenlijk bijna hetzelfde meegemaakt. De Amerikaanse rente liep sterk op. Dat was vervelend voor de Verenigde Staten, gezien de hoge tekorten en de hoge staatsschuld. Dat voelde hij meteen, en hij moest dus een stap terugzetten. Om zijn gezicht te redden, heeft hij uitgehaald naar China. Dat land moet in de hoek gedreven worden; daar kan hij zich nu volledig op richten. Met de rest van de wereld kan hij iets rustiger omgaan. Je kunt proberen China te isoleren, maar dat maakt je nog niet los van de rest van de wereld. China heeft namelijk grote invloed in andere landen en zal zijn economische ontwikkelingsmogelijkheden ook via die andere landen benutten. Hoe moet ik dat dan voor me zien? China heeft grote investeringen in het buitenland, onder meer in Afrika. Het zou voor China geen rare vervolgstap zijn om Afrika als een soort productiefaciliteit te zien. Dus als Trump China wil isoleren, zal hij opnieuw moeten uithalen naar andere landen. Dan wordt het weer onoverzichtelijk. De China-strategie van de VS betekent dus nog meer beleidsonzekerheid. Het is niet zo dat we op dit moment kunnen concluderen dat een merkwaardige periode achter ons ligt. We bevinden ons in een stabiele fase op het niveau van totale beleidsgekte. Er zijn hogere handelstarieven ingevoerd voor sommige landen, en niet voor andere. Landen zullen hun economie daaraan aanpassen, want dit is de nieuwe realiteit. Maar die realiteit kennen we niet, omdat Trump gedwongen zal zijn verdere stappen te zetten als hij zijn strategie ten opzichte van China wil voortzetten. En die strategie móét hij voortzetten. Die aanhoudende onzekerheid vertaalt zich onder meer in hogere rentes, maar ook in tegenvallende investeringen in de Verenigde Staten. Maar dat is toch juist het grote speerpunt van het beleid van Trump? Dat was z’n mantra richting de wereld. In zijn ogen wordt de VS buitenspel gezet door de rest van de wereld, en hij wil dus dat bedrijven gaan investeren in productiefaciliteiten in Amerika. Maar door diezelfde aanhoudende beleidsonzekerheid gelooft eigenlijk niemand meer dat we teruggaan naar een rustige wereld, tenzij er echt heel nieuw leiderschap komt. En ik kan je garanderen: dat gaat nog wel even duren. Bedrijven durven die investeringen gewoon niet aan. Dus: geen nieuwe fabriek in Amerika, geen nieuwe productielijn, niks. Dat gaat gewoon niet gebeuren. Juist door diezelfde onzekerheid. En dan heb je dus het paard achter de wagen gespannen. Dan zorg je er zélf voor dat die investeringen in je eigen land niet doorgaan, terwijl dat juist het hele idee was. En je hele China-strategie zorgt er dan eigenlijk alleen maar voor dat die onzekerheid permanent blijft. Wat betekent dat concreet voor de VS? Eigenlijk moeten we op twee dingen terugkomen. Eén is dat de dollar zich ontwikkelt op een manier waarop die dus verzwakt, nadrukkelijk verzwakt ten opzichte van de euro. Een zwakke dollar is een teken van zwakte van de Verenigde Staten. Amerika wordt daardoor dus minder interessant om in te investeren. Dat betekent ook dat je minder dollars nodig hebt. De dollar verzwakt en de economische groei in Amerika gaat daar echt onder lijden. Als je dat vertrouwen hebt weggeslagen, dan is het heel moeilijk om dat terug te krijgen. De vraag is wat dat betekent voor de toekomst en het internationale financiële systeem. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘De wereld is afhankelijk van hoe Trump wakker wordt’ 7:06

27 dni temu7:06

7:06

De financiële markten reageren opgelucht nu Trump een groot deel van zijn importheffingen met 90 heeft gepauzeerd. Macro-econoom Edin Mujagić is blij met die heffingenpauze, maar is ook nog niet gerust op wat de toekomst gaat brengen in Amerika. ‘De hele wereld is afhankelijk van hoe Trump op een ochtend wakker wordt.’ Wat heeft Trump overtuigd, denk je? ‘Er kwam deze week steeds meer weerstand vanuit de Republikeinse partij. De checks and balances in Amerika werken dus wel, dat is goed nieuws. Maar misschien nog wel belangrijk in dit opzicht, is de tucht van de obligatiemarkten. Die kunnen alles en iedereen intimideren en dat is wat we gisteren hebben gezien. Die Amerikaanse rente liep op, waar Trump die juist omlaag wilde drukken. Dat is niet gelukt. De Amerikaanse 30-jarige rente is nu hoger dan de Griekse 30-jarige rente. Die rentes zijn gestegen en dat heeft uiteindelijk meegespeeld in het besluit om even te pauzeren. Dat leidt tot de opluchting.’ Hoe terecht is die opluchting? ‘De financiële markten staan overal op groen, maar laten wij in die euforie een aantal zaken niet vergeten. De 10 procent-heffing blijven gewoon staan, de 25 procent naar Canada en Mexico ook, net als de heffingen van ruim 100 procent richting China. Die draconische heffingen die aangekondigd zijn, die zijn alleen gepauzeerd. Over 90 dagen kan het zo ver zijn. Dat is het hele punt. Er is geen pijl op te trekken. Er is heel veel onzekerheid al geweest en die onzekerheid is na gisteren niet kleiner geworden, maar groter geworden. Als de economie ergens een hekel aan heeft, dan is het onzekerheid. Bovendien, er is schade aan het imago van de VS. Voorheen wist je wat je aan Amerika had, het is nu totaal onvoorspelbaar. Waarom zou je nog vertrouwen hebben, je bent letterlijk als hele wereld afhankelijk is van hoe Trump op een ochtend wakker wordt.’ Hoe bedoel je? ‘Als hij een beetje goede stemming heeft, dan kan het allemaal meevallen. Als hij slecht geslapen heeft, kan hij zomaar zeggen, die pauze van 90 dagen ga ik pas volgende week invoeren. De koopkracht van de Amerikanen en de bestaanszekerheid van de Amerikanen is afhankelijk van één man die er nog drieënhalf jaar zit. Die volatiliteit die we de afgelopen dagen hebben gezien, ik denk dat we die nog enige tijd aanhouden.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Het bizarre verhaal over de bedenker van de Amerikaanse importheffingen 3:06

28 dni temu3:06

3:06

Hoewel de directe entourage van Donald Trump de ingestelde importheffingen nog steeds met vol enthousiasme ondersteunt, neemt het totale aantal aanhangers af. Waaronder Tesla- en SpaceX-chef Elon Musk, die Trump-adviseur en geestelijk vader van de importheffingen Peter Navarro ‘dommer dan een zak stenen’ heeft genoemd. ‘Het heeft veel weg van een mop, maar het is de harde werkelijkheid’, zegt macro-econoom Edin Mujagić. Musk kennen we wel, maar wie is Navarro? Peter Navarro is een gepromoveerd econoom, hoogleraar met veel publicaties op zijn naam. Waaronder het boek Death by China . In veel van zijn boeken, en ook in interviews, haalt hij een andere econoom aan: Ron Vara. Dat is niet alleen de goeroe van Navarro, maar vooral een niet-bestaand persoon. Zijn naam is een anagram van zijn eigen achternaam. Een verzonnen figuur dus: Ron Vara bestaat niet en heeft geen Harvard-diploma. Allemaal niet waar. Maar dit is wél de man die de huidige Amerikaanse importheffingen heeft bedacht – zoals hij dat in de eerste termijn van Trump ook al deed met heffingen op staal en aluminium. Hij beweerde toen dat geen enkel ander land tegenmaatregelen zou nemen, omdat de Verenigde Staten een veel te grote speler zouden zijn. Niets bleek minder waar: er was geen enkel land dat géén tegenmaatregelen heeft genomen. Nogmaals: het is geen mop. Maar voorspellen kan Navarro ook niet. Wat heeft Navarro over deze importheffingen gezegd? Volgens Navarro zijn importheffingen geen belasting, maar de officiële definitie spreekt dat tegen. Het is letterlijk een tax on foreign goods . En hij heeft gezegd dat de gemiddelde Amerikaan er niks van zou merken – maar die merkt het nu al. De lijst met mopachtige uitspraken wordt alleen maar langer. Want in de Amerikaanse Senaat is gisteren gesproken over de heffingen, waarbij de vraag werd gesteld waarom Australië een heffing van 10 procent opgelegd heeft gekregen. Terwijl Australië zelf geen heffingen oplegt aan de Verenigde Staten, en de VS zelfs een handelsoverschot heeft met Australië. Is al duidelijk hoe het Amerikaanse bedrijfsleven reageert op de heffingen? In een forum voor mkb-bedrijven is de stemming weleens beter geweest. Een ondernemer vertelt dat hij voor ruim 3000 dollar aan onderdelen heeft besteld in China, maar dat hij ze pas mag meenemen uit het depot als hij eerst 2500 dollar extra afrekent vanwege de importheffingen. Iemand anders zegt dat zijn vaste leverancier in China is gestopt met het versturen van onderdelen, omdat het goedkoper is om de spullen naar andere landen te sturen. Maar deze Amerikaanse ondernemer is afhankelijk van precies deze goederen, die nergens anders te krijgen zijn, en besluit zijn onderneming dan maar te sluiten. De grote bedrijven merken dit ook, maar voor mkb-ondernemingen is het extra wrang. En dat is de ruggengraat van de economie. En dus lijkt een Amerikaanse recessie steeds waarschijnlijker? Het verbaast me niet dat veel banken en economen verwachten dat de Amerikaanse economie in een recessie terechtkomt en dat de inflatie zal stijgen. Want vroeg of laat zou je de gevolgen hiervan in de harde cijfers moeten zien – over economische groei, werkgelegenheid en banen. Het laatste banencijfer van afgelopen vrijdag was heel goed. Ook de Amerikaanse president zei: niks aan de hand. Maar het betreft het aantal nieuwe banen in maart, gebaseerd op een ondervraging die halverwege die maand is uitgevoerd. Dat zegt dus helemaal niets over de situatie nu. Op 2 mei krijgen we nieuwe banencijfers voor de maand april – daarin zou je dus al de eerste gevolgen kunnen zien. Op 13 mei volgen de inflatiecijfers voor april, en op 15 mei de PPI-cijfers (producentenprijzen) voor diezelfde maand. Op cijfers over de economische groei moeten we nog wat langer wachten: eind deze maand komen de cijfers over het eerste kwartaal. Dat is laat, gezien de internationale onrust. De cijfers over het tweede kwartaal verschijnen pas op 30 juli. Maar volgens realtimecijfers krimpt de Amerikaanse economie nu al. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
De vraag waarom Trump dit ‘bizarre beleid’ uitvoert houdt de wereld in een houdgreep 6:58

29 dni temu6:58

6:58

De afgelopen dagen laten zich volgens macro-econoom Edin Mujagic vooral omschrijven als bizar. De importheffingen van de Amerikaanse Trump liet de financiële markten op haar grondvesten schudde en kleurden de wereldwijd beurzen dieprood. Langzaam krabbelen de beurzen weer terug, maar de verwachting is dat de volatiliteit nog wel even zal aanhouden. Dus heerst de grote vraag: waarom doet Trump dit? See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘De hoop van de wereld is gevestigd op de gewone Amerikaan’ 7:24

30 dni temu7:24

7:24

De hoop van de wereld is gevestigd op de Amerikaanse consument. Zij zullen de pijn van Trumps tarievenoorlog hard voelen, zegt macro-econoom Edin Mujagic. Zij zullen druk op de regering in Washington moeten opvoeren, in de hoop dat Trump een ‘u-bocht maakt' en zijn beleid herziet. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Hét grote risico voor de wereldeconomie is het financiële systeem’ 10:33

5 weeks temu10:33

10:33

Donald Trumps ‘Liberation Day’ laat ook vandaag nog zijn sporen na op de financiële markten. ‘Het is heel bijzonder allemaal’, zegt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Wie had gedacht dat een land ,dat we als bondgenoot zagen en toch als een verstandig land beschouwden, zó uit de bocht kon schieten?’ Trumps handelsbeleid is niet alleen maar het werk van één man, benadrukt Boot, maar er is een bepaalde voedingsbodem waar hij gebruik van maakt. 'Dat heeft veel te maken met het buitenland als vijand afschilderen en als gebied wat je al jarenlang beet neemt, en dat je daar nu eindelijk eens actie tegen onderneemt. En dat werkt geweldig, een vijand aan de buitenkant! Dat is ook een gedachte die je in de geschiedenis nadrukkelijk ziet.' See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Wat we gisteren hebben gehoord is totale economische nonsens’ 7:06

5 weeks temu7:06

7:06

Als een student het tarievenverhaal van Donald Trump van gisteravond als werkstuk had ingeleverd, was die weggestuurd met een onvoldoende én een levenslang verbod om economie te gaan studeren, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Uit nieuwsgierigheid zou de docent daar nog de vraag bij gesteld hebben of die student tegelijkertijd dronken én high was. Een andere verklaring heb ik niet, wat we gisteren gehoord hebben is totale economische nonsens.’ Hoe lang die economische nonsens stand kan houden? Mujagic heeft geen idee. Wel snapt hij waarom deze sessie niet een dag eerder was. ‘Gegeven de mate van nonsens denk ik dat de helft van de wereld dan echt had gedacht dat het een 1 aprilgrap betrof. Dus ik denk dat ze het daarom over 1 april heen hebben getild. Ik ga de komende maanden vooral kijken naar de reacties in de Verenigde Staten: nu stonden ze te juichen om de stoere taal en de daadkracht. Maar dat waren de woorden. Nu zijn we aanbeland in de fase van de daden.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Al 50 jaar geen koopkrachtwinst doordat politici geldpers laten loeien’ 6:36

5 weeks temu6:36

6:36

Bijna 3500 euro bedraagt het modaal inkomen op dit moment in Nederland. Genoeg voor je boodschappen en af en toe een terrasje, maar lang niet toereikend voor een hypotheek, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Als je van je modale inkomen een huis wilt kopen, dan gaat je dat niet lukken.’ Overigens is het belangrijk om te beseffen dat het modaal inkomen iets anders is dan het gemiddelde inkomen, benadrukt Mujagic: als je alle Nederlanders op een rij zet en je pikt de middelste persoon eruit, dán tref je iemand die zo’n 3500 euro per maand verdient. ‘Dat is toch iets anders dan het gemiddelde inkomen, dat een vertekend beeld geeft doordat je alle hele hoge en hele lage inkomens meeweegt.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Concurrentievermogen Nederlandse bedrijven staat op het spel’ 7:33

5 weeks temu7:33

7:33

Hoewel de inflatie in maand licht is gedaald ten opzichte van de maand ervoor naar 3,7 procent, is het percentage nog steeds behoorlijk hoog. Dat concludeert macro-econoom Edin Mujagic die politiek Den Haag oproept om iets aan die inflatie te doen. ‘Niet alleen omdat het cijfer te hoog is, maar er staat veel meer op het spel, namelijk het concurrentievermogen van Nederlandse bedrijven.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Financieel systeem Italië dreigt in handen te komen van twee rijke families’ 7:17

5 weeks temu7:17

7:17

Het Italiaanse financiële systeem dreigt in handen te komen van enkele extreem vermogende figuren, vreest macro-econoom Arnoud Boot. Het gaat om de Italiaanse bouw- en vastgoedtycoon Francesco Gaetano Caltagirone en de familie Del Vecchio, met haar investeringsvehikel Delfin. 'Zij dreigen ongeveer het hele financiële systeem in Italië in handen te krijgen.' See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
VS overweegt heffingen op niet-Amerikaanse schepen: ‘Geopolitieke doelen belangrijker dan economie’ 7:34

6 weeks temu7:34

7:34

De VS is van plan heffingen op te leggen aan niet-Amerikaanse schepen aanleggen in Amerikaanse havens, een ingrijpende maatregel in te voeren die gevolgen kan hebben voor de internationale scheepvaart en de wereldhandel. ‘Ook als een bedrijf veel niet-Amerikaanse schepen in de vloot heeft, komt er een heffing aan’, zegt Menno Middeldorp, hoofd van Rabo Research. De maatregel kan, wanneer deze wordt doorgevoerd, leiden tot een stijging van meer dan 500 dollar per container. Deze nieuwe heffingen zouden kunnen leiden tot grote gevolgen voor de internationale handel, vergelijkbaar met de verstoringen die we zagen tijdens de blokkade van het Suezkanaal. ‘Het kan ook impact op de inflatie hebben, met een verwachte verhoging van 0,3 tot 0,5 procent.’ Op dit moment is er echter nog onzekerheid over of het plan daadwerkelijk doorzet. ‘Het plan is bekend gemaakt, maar we weten nog niet of dit allemaal doorgaat. Als het doorzet, zal het zeker een prijsimpact hebben’, aldus Middeldorp. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘De grote vraag is of de Fed ingrijpt om een ramp te voorkomen’ 8:25

6 weeks temu8:25

8:25

Het gaat werkelijk gebeuren: importheffingen van 25 procent op auto’s van buiten de VS. En dit keer zijn de heffingen permanent, bezwoer Trump, met de verwachting dat auto’s in het vervolg nog maar op één plek worden gemaakt: de Verenigde Staten van Amerika. Maar hoe je het ook wendt of keert: het is allemaal hoogst inefficiënt, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Als het efficiënt zou zijn om auto’s op één plek te maken, hadden al die fabrikanten het de afgelopen jaren gedaan.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Sombere Amerikaan kijkt met geknepen billen naar ‘liberation day’ 2:40

6 weeks temu2:40

2:40

De laatste cijfers over de Amerikaanse economie laten een niet geweldig beeld zien. Het consumentenvertrouwen is gedaald tot onder het niveau van vóór 2021. En toen moest de echte covidpandemie nog beginnen en stond de inflatie aan de vooravond van een historische stijging richting de 10 procent. 'Zelfs toen was het vertrouwen niet zo laag als nu', zegt macro-econoom Edin Mujagic. Consumentenvertrouwen is één ding, wat laten andere cijfers zien? De vooruitzichten zijn ook niet best. De groei is op het laagste punt sinds 2013 uitgekomen. Tegelijkertijd is de verwachting dat de inflatie, met 4 procent, op het hoogste niveau sinds de jaren 90 uit zal komen. Als je al somber bent of zorgen hebt over de toekomst, de economie en je eigen baan mogelijk op de tocht staat terwijl alles om je heen duurder wordt, dan is een hallelujastemming ver weg. Maar niet heel lang geleden spraken we voornamelijk over een zeer goed draaiende economie in de VS. Wat is er veranderd? De afgelopen jaren draaide de economie inderdaad uitstekend. Maar dat is op macroniveau. Concreet betekende dat ook dat de VS in een situatie zat waarin er per werkloze twee vacatures waren. Iedereen die wilde werken, kon zo aan de slag. We hebben elke maand cijfers gezien waarin duizenden mensen zelf ontslag namen. Of omdat ze al een betere baan hadden gevonden, of omdat ze erop vertrouwden dat ze binnen een week wel ergens anders aan de slag konden gaan. Inmiddels is een nieuwe president aan de slag gegaan. Heel veel mensen zijn fan van wat hij voor ogen heeft. Het komt bij heel veel Amerikanen daadkrachtig en stoer over. Maar we zijn ondertussen in een fase aanbeland waarin dat soort dingen geïmplementeerd gaan worden. En dan zie je ook wat het betekent in je dagelijks leven. Namelijk dat heel veel spullen duurder worden, en dat raakt dus de economische groei. Dat komt nu allemaal samen en dat betekent concreet dat de gemiddelde Amerikaan een stuk zenuwachtiger is geworden. Dat leidt tot enige somberheid en dat zie je dan onder meer terug in dat consumentenvertrouwen. Dat vertrouwen ligt op een historisch laag niveau. Wat kunnen we daaruit afleiden? Dit is in ieder geval iets waarbij terugkijken enig houvast geeft. Wij weten uit het verleden dat een economie vooral draait op bestedingen van huishoudens. Daar heb je geld voor nodig, maar ook vertrouwen in de toekomst. Dan ga je veel makkelijker een nieuwe bank of een nieuwe auto kopen. Een somber huishouden gaat niet lukraak geld spenderen. Ondanks een goed draaiende economie was er, net als in de VS, bij ons ook geen hallelujastemming. Maar desondanks bleef de consument wel spenderen. De vraag is dus of dat lage consumentenvertrouwen, een soft cijfer, straks terug te zien is in de harde cijfers. Gaat de consument ook echt minder geld uitgeven door dat pessimisme? Daar ga ik de komende maanden naar kijken. Als het verleden enige waarde heeft, dan zou het niet verbazen als we deze gevoelens over niet al te lange tijd terug gaan zien in harde cijfers. En als dat inderdaad het geval is, dan denk ik dat het niet lang zal duren voordat ook de inmiddels behoorlijk verlaagde ramingen over economische groei, door onder meer de Fed, over niet al te lange tijd te optimistisch blijken te zijn. En dan moet 2 april nog komen, de dag die door Donald Trump ‘Liberation Day’ wordt genoemd Dat is een dag waar veel mensen naar kijken. Dan treden, als het aan de Amerikaanse president ligt, de wederkerige importheffingen in werking. Die dag kan een mini break-or-make-day worden. Als het allemaal blijkt mee te vallen, dan kan dat een impuls geven om een deel van die somberheid ongedaan te maken. Valt het allemaal tegen, dan hebben we het over een maand over een nieuw dieptepunt in het vertrouwen. Ik hoop in ieder geval dat die deadline gehaald wordt. Want dan is er in ieder geval meer zekerheid. Waar je niet op zit te wachten, is dat we op 1 april horen dat de plannen met een week of met twee weken worden uitgesteld. Daarmee creëer je nog meer onzekerheid. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Zo denken mensen écht over inflatie: ‘Je valt van je stoel als je dit leest’ 7:01

6 weeks temu7:01

7:01

Inflatie, het lijkt het favoriete woord te zijn van macro-econoom Edin Mujagic. Maar dat is niet voor niets. Een nieuw Amerikaans onderzoek toont namelijk dat lang niet iedereen op de hoogte is over de exacte oorzaak van inflatie, en vooral over hoe je inflatie het beste weer de kop in kan drukken. ‘Je valt van je stoel als je dit leest.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Door Europese en nationale kampioenen te creëren, worden we niet sterker’ 8:35

6 weeks temu8:35

8:35

De huidige geopolitieke situatie wordt misbruikt door allerlei instanties die proberen er nu ideeën doorheen te krijgen die ons niet sterker, maar juist zwakker maken. In de economie en financiële sector merkt macro-econoom Arnoud Boot dat partijen nu hun kans schoon zien door onder het mom van een krachtig Europa, met gevaarlijke suggesties te komen. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘We zitten midden in een herhaling van de economische crisis van de jaren 70’ 6:59

7 weeks temu6:59

6:59

Deze week publiceerde de OESO het Global Debt Report, waaruit blijkt dat de rentelasten in veel OESO-landen een groter deel van hun uitgaven vormen dan voorheen. In 2021 was dat gemiddeld nog 2,4 procent van het bbp, in 2024 steeg dat naar bijna 3,5 procent. ‘En vorig jaar was nog een gunstig jaar door renteverlagingen, maar nu stijgen de lange rentes weer, wat slecht nieuws is voor landen met hoge schulden’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. Waarom lopen die lange rentes weer op? Dat zijn twee redenen voor. De eerste reden is de vrees van steeds meer beleggers dat de hoge inflatie voorlopig aan zal houden. De tweede reden is de bezorgdheid over de houdbaarheid van de schulden bij verschillende landen. Er is een groeiende angst dat landen die worstelen met hoge schulden, inflatie zullen gebruiken om hun schuldenlast te verlichten. Deze twee factoren versterken elkaar, en dat kan leiden tot een vicieuze cirkel. Maar, centrale bankiers zeggen toch dat het gevecht met inflatie bijna achter de rug is? Ja, maar dit is iets wat we al lange tijd horen. Eerder deze week was er natuurlijk de vergadering van het rentecomité van de Federal Reserve, inclusief de bijbehorende persconferentie. In die persconferentie zei Jerome Powell, de voorzitter van de Fed, dat de voortgang bij het terugbrengen van de inflatie naar 2 procent langer op zich zal laten wachten. Dit is een diplomatieke manier om te zeggen dat het hen nog steeds niet is gelukt. Als we kijken naar de ramingen van zowel de Fed als de ECB, gaan zij ervan uit dat de inflatie ergens eind 2026 of in 2027 weer op 2 procent zal liggen. Maar dit is iets wat we al een lange tijd horen, en die voorspellingen komen maar niet uit. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
'De Fed zit in een lastige positie' 7:44

7 weeks temu7:44

7:44

De Federal Reserve houdt de rente onveranderd, maar verder werd volgens econoom Edin Mujagic gisteren eigenlijk juist álles aangepast. De economische groeiraming werd naar beneden bijgesteld naar 1,7 procent, de inflatieverwachting voor dit jaar werd verhoogd naar 3 procent en ook de werkloosheid komt iets hoger uit dan eerder gedacht. ‘Wat de Fed impliciet, maar ook expliciet gisteren zei, is dat dit voor een groot deel door het beleid van de nieuwe Amerikaanse president komt.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
AI bewijst: ECB is te soft geweest in aanpak inflatie 2:09

7 weeks temu2:09

2:09

De Duitse Bundesbank heeft met behulp van kunstmatige intelligentie de communicatie vanuit de Europese Centrale Bank vanaf 2011 tot en met eind 2024 geanalyseerd, met de vraag of de ECB een spreekwoordelijke duif of een havik is. Daarbij is niet gekeken naar de besluiten zelf, maar naar wat erover is gezegd. Daaruit blijkt dat de toon tot 2021 over het algemeen ‘duifachtig’ is, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Maar daarna begonnen de problemen.’ Hoe ging het daarna dan? Dat de toon tot aan 2021 wat softer was, is te begrijpen. Toen was de inflatie in de ogen van de ECB ook aan de lage kant. Maar na 2021 verandert dat en wordt de toon iets anders. Vanaf dat moment begint de inflatie te stijgen. En daar gaat het al fout, want de inflatie loopt op tot 10 procent. Vanaf dat moment hadden het beleid en de communicatie juist veel meer als een havik moeten zijn—heel scherp. Dat is het bewijs voor mijn stelling dat ze te lang hebben gewacht met ingrijpen. In 2023 werd de toon iets scherper, maar in 2024 zwakt de communicatie weer af naar de ‘duifstand’—hun oude DNA, met meer aandacht voor andere zaken dan inflatie, terwijl die nog steeds te hoog is. Maar Lagarde heeft toch ook al gezegd dat de race nagenoeg gewonnen is? Klopt, en dit onderzoek van de Bundesbank bevestigt dat nu ook. De communicatie van een centrale bank is heel belangrijk; het is een soort nieuw instrument geworden. Markten reageren op wat er gezegd wordt en hoe het wordt gebracht— forward guidance . De markten nemen de uitspraken mee in hun prijsvorming. Maar als een centrale bank zich meer als duif gedraagt, kan dat ook een onbedoeld negatief bijeffect hebben. Want als wordt gezegd dat de economie niet goed draait en daarom de rente niet wordt verhoogd, dan gaat dat in de hoofden zitten. Bedrijven gaan daar ook op anticiperen: Als de ECB negatief is, moet ik mijn toekomstplannen dan wel doorzetten? Wat heeft de Bundesbank nog meer gevonden? Ze hebben vastgesteld wat het werkelijke ECB-beleid is, zonder alleen naar de rente te kijken. Vorig jaar stond de rente op 4 procent, maar dat was in de zomer van 2007 ook het geval. Wat betreft monetair beleid lijkt dat hetzelfde, maar toch zit het anders. Want 4 procent in 2024 is veel ruimer dan 4 procent in 2007, omdat de inflatie nu veel hoger is dan toen. Volgens het AI-onderzoek van de Bundesbank was het beleid in 2007 veel ruimer dan je zou verwachten op basis van de rente. Dat heeft te maken met twee dingen. Enerzijds die forward guidance —dus wat de ECB zegt te gaan doen. En ten tweede was er destijds quantitative easing , waarbij staatsobligaties werden opgekocht. Volgens de Bundesbank was het werkelijke beleid in 2007 daardoor 150 basispunten ruimer dan je op basis van de rente zou verwachten. Dus kunnen we concluderen dat de ECB te laat heeft ingegrepen: de strijd tegen inflatie is niet lang genoeg gevoerd en te vroeg gestaakt. De rente is te vroeg weer naar beneden gebracht. Wat gaat de ECB doen met dit onderzoek? Niet heel veel, denk ik. Maar voor beleggers en de financiële markten is het wel heel belangrijk. Zij weten nu wat het DNA van de ECB is: een softe aanpak van inflatie. Als je dat doortrekt, kun je concluderen dat de inflatie in de eurozone eerder te hoog dan te laag zal blijven. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Jubelstemming in de VS is voorbij: 'Het woord recessie is al een paar keer gevallen' 7:05

7 weeks temu7:05

7:05

Het rentecomité van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, komt vandaag bijeen. Voorheen was zo'n vergadering over de Amerikaanse economie volgens macro-econoom altijd een groot feest, omdat de economie van de Verenigde Staten goed presteerde. ‘Maar die tijden zijn voorbij.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Als je keuzes puur maakt op basis van fiscale overwegingen, leid je een heel sociaal verarmd leven’ 9:49

7 weeks temu9:49

9:49

Er heerst een steeds groter afnemend gevoel van solidariteit in de samenleving, vindt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Fiscalisten zijn in de loop der jaren steeds vaker ingehuurd met één specifiek doel: het vinden van gaten in de wet om zo min mogelijk belasting te betalen.’ Hoe zette dit onderwerp jou aan het denken? Dit weekend stond er in het FD een uitgebreid interview met fiscalist Leo Stevens, een invloedrijke adviseur én een van de bedenkers van box 3. In zijn verhaal kwamen twee belangrijke zaken naar voren: ten eerste, belastingen dienen te worden gebruikt om te investeren in de gemeenschap waarin wij leven. En ten tweede, als je keuzes puur maakt op basis van fiscale overwegingen, kan dit niet alleen financieel schadelijk zijn, maar ook leiden tot een sociaal verarmd leven. Maar is het niet heel menselijk om manieren te zoeken om zo min mogelijk belasting te betalen? Natuurlijk. Voor veel mensen is dat begrijpelijk, vooral als ze het financieel moeilijk hebben. Iedereen wil er immers voor zorgen dat ze niet onterecht veel belasting betalen, wat volkomen terecht is. Maar wie huren de dure belastingadviseurs in? Het zijn vaak niet de mensen met een laag inkomen, maar juist de mensen met veel te besteden. En daar begint het morele vraagstuk. Het is te begrijpen dat mensen in een maatschappij die vaak draait om zoveel mogelijk geld behouden, niet verwachten dat fiscalisten hen adviseren om meer belasting te betalen. Maar het wordt problematisch wanneer belastingontwijking ten koste van de samenleving gaat. Binnen de grenzen van de wet blijven, betekent namelijk niet automatisch dat je ook binnen de grenzen van moraliteit blijft. Als je belastingen enkel als een kostenpost ziet, ben je echt bezig met een onzinnige manier van denken. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Het is de vraag of staatsobligaties nog steeds zo risicovrij zijn als we dachten’ 7:22

8 weeks temu7:22

7:22

Eind vorig jaar was de Nederlandse pensioenpot goed voor 1.900 miljard euro. Pensioenfondsen beleggen veel in Amerikaanse, niet-financiële aandelen, zelfs meer dan in Europese. Toch beleggen ze, als je naar de gehele pot kijkt, nog steeds meer in Europa, wat logisch is gezien de nationale context. Maar dit roept volgens macro-econoom Edin Mujagic een belangrijke vraag op: Is de traditionele verdeling tussen risicovolle aandelen en risicovrije staatsobligaties nog wel houdbaar in de huidige economische situatie? See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘De investeringen van Brussel in defensie zullen zorgen voor extra inflatie’ 8:37

8 weeks temu8:37

8:37

Hoewel het gros van de Tweede Kamer er weinig voor voelt, is de kans toch zeer aannemelijk dat er vanuit Europa 800 miljard euro wordt geïnvesteerd in defensie. De grote vraag blijft wel hoe het uiteindelijk moet worden gefinancierd. Maar het staat buiten kijf dat er flink in moet worden geïnvesteerd, zegt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Het gaat nu over de veiligheid van Europa, dus dit is als Nederland zijnde niet het moment om veto's uit te spreken, dat is onverantwoordelijk. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘ECB was te laat, stopte te vroeg en deed te weinig in strijd tegen inflatie’ 6:00

8 weeks temu6:00

6:00

Het is weer zover: de jaarlijkse ‘ECB and Its Watchers’-conferentie, waar inderdaad weer heel veel centralebankbestuurders in het wild te zien waren, zegt macro-econoom Edin Mujagic. En als klap op de vuurpijl mocht president Christine Lagarde de aanwezigen toespreken, met een inkijkje in hoe de ECB werkt en wat de ECB gaat doen. Om kort te gaan: de mate van onzekerheid is zo enorm, dit hebben we eigenlijk nog nooit meegemaakt. Haar Franse collega voegde daaraan toe dat het niet alleen de onvoorspelbaarheid is, maar ook de irrationaliteit van de beleidsmakers die die onzekerheid veroorzaken, zegt Mujagic. ‘Het is een zeer lastige omgeving waar de ECB in zit. Juist omdat er zoveel onzekerheden in zitten, is het volgens Lagarde belangrijker dan ooit om als ECB je vastberadenheid te tonen dat je zorg wilt dragen voor een lage inflatie; in die zee van onzekerheid zou de centrale bank juist een baken van zekerheid moeten zijn. Dat is precies wat je wilt horen, maar daarna haalde de rest van haar verhaal toch wel alle glans ervan af.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Duitsland op weg naar gigantische staatsschuld’ 2:45

8 weeks temu2:45

2:45

Nu Duitsland de traditionele S chuldenbremse overboord lijkt te gooien, vragen economen in de Financial Times zich af wat Duitsland gaat doen met al het geld dat vrijkomt nu het financiële hek van de dam is. ‘Er zal honderden miljarden euro's geïnvesteerd worden in infrastructuur en defensie. Maar er is ruimte voor veel meer investeringen’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. En daar hangt een groot gevaar aan vast. De Financial Times heeft een groep van bijna 30 economen gevraagd naar wat Duitsland moet gaan doen. Duidelijk is dat er veel achterstallig onderhoud is wat betreft de infrastructuur. Daar gaat veel geld naartoe, maar veel economen zeggen ‘heel leuk’ die 400 miljard euro, maar Duitsland heeft eigenlijk ruimte voor 2000 miljard euro voor de komende tien jaar, zonder dat er zand in de wielen van de economie komt. Dus ook dan komt de Duitse staatsschuld niet dusdanig in de problemen dat men in het buitenland zich daar zorgen om gaat maken. Volgens de berekeningen zal de staatsschuld dan oplopen van 60 procent nu naar rond de 85 procent over een decennium. Je kunt een hele discussie voeren over de vraag of dat veel of weinig is, maar het is in elk geval behapbaar. Ik heb deze rubriek ondertussen meerdere keren uit verschillende landen gedaan: Zwitserland, Bosnië, Zweden. Daar kun je gewoon, als ik jou aan de lijn heb, rondbewegen zonder dat je bang hoeft te zijn dat de verbinding wegvalt. Dat is anders in Duitsland. Er zal daar geïnvesteerd moeten worden. Maar laten we geen discussie voeren over de kritieke grens voor staatsschuld. Dat is echt gefriemel in de marge. Ik heb twee dingen toe te voegen aan de mening van die economen, die beweren dat Duitsland ruimte heeft voor 2000 miljard euro. Het is namelijk niet zo dat wanneer je ergens genoeg geld tegenaan gooit, het dan per definitie allemaal goedkomt. Zo werkt het niet. Als je 2000 miljard euro in de Duitse economie stopt, dan moet je afvragen of daardoor ook allerlei nieuwe bedrijven ontstaan. Ik denk het niet, want die bedrijven schreeuwen om minder regels, lagere belastingen. Daarnaast lees ik dat de aanstaande coalitie vooral van plan is de pensioenen te verhogen. De omvang van deze belofte kost ongeveer 350 procent van de Duitse economie. Het potje dat ze daarvoor opzij hebben gelegd, is goed voor om en nabij 10 procent van de economie. Do the math , zou ik zeggen: Er is een gapend gat in de financiering en ik kan me moeilijk voorstellen dat men op die beloftes gaat terugkomen. Dus die rekening zal betaald worden door de schulden op te laten lopen. Als je de schulden zo hard laat oplopen, zonder dat je een grootscheepse deregulering in de economie gaat doorvoeren, dan komt er dus een enorme pensioenrekening op je af met het risico dat de staatsschuld gigantisch gaat oplopen. Die vliegt dan in de komende 10 á 20 jaar voorbij die 100 procent. En dan heb je echt een groot probleem. Duitsland was altijd een soort bastion dat de Europese begrotingsregels overeind hield. Met deze ontwikkeling in Duitsland kan de champagne in Parijs open. Want het economisch beleid van de Europese Unie is op Franse leest geschoeid, net als het begrotingsbeleid en het monetaire beleid. De Europese Unie is een Franse Unie, een hele oude wens van Frankrijk komt hiermee uit. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Appeltje voor de dorst’ voor Heinen steeds lastiger te verdedigen 8:52

8 weeks temu8:52

8:52

Het kabinet presenteert binnenkort zijn voorjaarsnota. Intussen draait de Nederlandse economie op volle toeren. En dat is heel positief, zegt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Er zijn weinig mensen werkloos, en het gaat beter dan ooit.’ Maar wat is dan verstandig beleid, in een situatie waarin de economie volledig bezet is? Er is weinig tot geen ruimte voor nieuwe initiatieven, omdat de economie al op volle kracht draait. Dit betekent dat elke druk vanuit de politiek om mensen of bedrijven te helpen meteen leidt tot meer bestedingen, en dat werkt niet, omdat het inflatie en andere fricties in de hand kan werken en bovendien nieuwe initiatieven onmogelijk maakt. Je kunt bijvoorbeeld geen nieuw personeel aantrekken, omdat er al zoveel vraag is naar werkenden. Een lastige situatie voor de overheid, dus. Zeker. Terwijl de overheid zelf de financiële situatie goed kan overzien, is het voor politici moeilijker. Politici denken vaak aan de volgende verkiezingen en willen zoveel mogelijk kiezers tevredenstellen. Dit leidt ertoe dat elke partij die extra geld vraagt – bijvoorbeeld voor compensatie of om bedrijven te helpen – ook vaak de kans krijgt om dat te ontvangen. De minister van Financiën, Eelco Heinen, komt daarom in een lastige positie. Nederland heeft namelijk grote financiële overschotten, waardoor er meer geld beschikbaar is dan verwacht. De begrotingen vallen altijd mee, en de staatsschuld is laag, waardoor Nederland er financieel goed voor staat. Nederland is het ‘beste jongetje van de klas’. Dit maakt het voor de minister moeilijk om keuzes te maken die het budget beperken: er lijkt altijd wel ruimte lijkt te zijn voor extra uitgaven. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Amerikaanse heffingen zijn niet het einde van de wereld’ 7:30

9 weeks temu7:30

7:30

Het Amerikaanse handelstekort is de afgelopen maanden naar recordhoogte gestegen. Heel verwonderlijk is dat niet als je kijkt naar de manier waarop president Donald Trump te werk gaat, zegt Menno Middeldorp, hoofd van Raboresearch. ‘Als je heel hard gaat roepen dat je straks allerlei importen duurder gaat maken, is het logisch als mensen en bedrijven dat nu vast gaan inslaan.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Defensieplannen Von der Leyen zijn het einde van de Europese begrotingsregels’ 8:33

9 weeks temu8:33

8:33

Op de Eurotop in Brussel gaat het vandaag onder meer over de plannen van EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen om als EU gezamenlijk fors meer in defensie te investeren. De Europese Commissie wil als onderdeel van dat plan de Europese begrotingsregels versoepelen voor defensie-uitgaven. Een uitermate slecht plan, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Dit is het einde van de Europese begrotingsregels.’ Wat schort er aan de plannen van Von der Leyen? ‘ Het gaat om een plan ter waarde van 800 miljard euro. Dan is de vraag in Europa altijd: hoe ga je dat financieren? Ze hebben het in twee stukken opgeknipt: 150 miljard euro worden een soort leningen van de Europese Commissie aan de lidstaten, en er is een stuk van 650 miljard, wat komt uit een clausule van de Europese begrotingsregels. Die clausule gaan we voor vier jaar activeren, maar wij weten wel beter: het blijft echt niet bij die vier jaar. Dit betekent dat de uitgaven die de lidstaten doen in het kader van defensie niet worden meegeteld voor de begrotingstekorten die je inlevert bij de EU. Dat is gewoon jezelf voor de gek houden, want die begrotingstekorten lopen wel degelijk verder op. Het is een soort creatief boekhouden op Europees niveau.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Raten is weten: Zeg n’s AAAA 6:41

9 weeks temu6:41

6:41

Als de term ‘Zeg n’s Aaa’ valt, denkt macro-econoom Edin Mujagic niet, zoals het overgrote deel van de Nederlanders van boven de veertig, aan Mien Dobbelsteen, maar aan ratings. ‘Het kan komen doordat ik pas sinds 1992 in Nederland ben, of doordat ik een hardcore macro-econoom ben.’ Sinds jaar en dag zit Nederland in een heel klein groepje met de hoogst mogelijke rating: AAA. En eens in de zoveel tijd wordt die status bevestigd in een updaterapport, in dit geval door Moody’s, één van de drie relevante ratingbureaus. ‘Het is een heerlijk stuk macro-proza, in een wereld waarin verder heel veel dingen misgaan: de hoogste rating wordt bevestigd, de outlook is stabiel en Nederland kent een zeer hoog niveau van economische stabiliteit en financiële kracht.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
Amerikaanse economie krimpt plotseling fors: ‘Zeker niet niks’ 7:32

9 weeks temu7:32

7:32

Aanvankelijk werd voor het eerste kwartaal van dit jaar nog een economische groei van bijna 4 procent in de Verenigde Staten verwacht. Maar die verwachting is volledig omgeslagen: inmiddels zien economen juist een krimp van bijna 3 procent. ‘Dat is een verschuiving van maar liefst zeven procentpunt, en dat is zeker niet niks’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. In het kader hiervan wil je het hebben over de GDP Nowcast van de Atlanta Fed? Ja, maar laat ik eerst even uitleggen wat het precies is. De vraag hoeveel een economie is gegroeid, houdt economen en analisten natuurlijk sterk bezig. Maar het probleem is dat we vaak pas maanden later weten hoe groot die groei daadwerkelijk was in een bepaald kwartaal. Om dat op te lossen, heeft een van de regionale centrale banken in de Verenigde Staten, de Atlanta Fed, een methode ontwikkeld: de GDP Nowcast. Dit is geen voorspelling, maar een 'nowcast'. Ze proberen bijna in real-time in te schatten hoe de economie zich in het lopende kwartaal ontwikkelt. Dat is ontzettend waardevol, omdat het direct inzicht geeft in de economische dynamiek. Maar af en toe, zoals nu, zorgt het ook voor slapeloze nachten. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Macro met Boot en Mujagić | BNR

1
‘Nederland moet het gevecht tegen inflatie aangaan, want er staat veel op het spel’ 8:21

9 weeks temu8:21

8:21

Het begint inmiddels op een vastgelopen plaat te lijken als het gaat om Nederland en inflatie, vindt macro-econoom Edin Mujagic. De stijging van de Nederlandse inflatie is vooral te wijten aan de hogere voedselprijzen en de oplopende kosten in de dienstensector. ‘Het is al zo lang het geval dat de inflatie in Nederland veel hoger ligt dan in veel andere westerse landen, dat je jezelf de vraag kunt stellen: wordt dit niet een structureel probleem?’ Hoeveel last heeft de consument van de inflatie? Als we het hebben over voedsel, dat zijn de uitgaven waarmee iedereen in Nederland dagelijks te maken heeft. Dit zijn de kosten die mensen echt voelen en merken. Nederland heeft de afgelopen jaren wel loonstijgingen doorgemaakt, maar als je de inflatie en de totale loonstijging samen bekijkt, zie je dat voor veel mensen hun loon niet in hetzelfde tempo is gestegen als de prijzen om hen heen. Dit heeft een duidelijke impact op de consument. Maar als je het vanuit een macro-economisch perspectief bekijkt, heeft dit óók effect op het hele land. Het betekent dat de concurrentiepositie van Nederland verslechtert ten opzichte van de landen om ons heen. Stel je voor dat je een winkel hebt in een drukke straat, waar je dezelfde producten verkoopt als de winkels om je heen. Als jouw prijzen elke maand sneller stijgen dan die van de andere winkels, gaat dat ten koste van jouw winkel. See omnystudio.com/listener for privacy information.…

Zapraszamy w Player FM

Odtwarzacz FM skanuje sieć w poszukiwaniu wysokiej jakości podcastów, abyś mógł się nią cieszyć już teraz. To najlepsza aplikacja do podcastów, działająca na Androidzie, iPhonie i Internecie. Zarejestruj się, aby zsynchronizować subskrypcje na różnych urządzeniach.