Ropa, zboże i demokracja

Stosunkowo Bliski Wschód

W Bagdadzie odbyła się kolejna runda negocjacji irańsko-saudyjskich, mających na celu normalizację relacji między oboma rywalizującymi państwami po zerwaniu stosunków dyplomatycznych w 2016 roku. Jednak owa rywalizacja między Teheranem a Rijadem nie zaczęła się dopiero wówczas, ciągnie się już od lat, stając się czynnikiem wpływającym na interesy rozmaitych aktorów w regionie. A w tle rozgrywają się także coraz bardziej skomplikowane stosunki Zachodu z obydwoma krajami. Dlaczego relacje między Iranem a Arabią Saudyjską są takie trudnie? Czy ta rywalizacja destabilizuje region? Czy Zachód, chcąc odejść od rosyjskich surowców naturalnych, będzie musiał wybierać między Teheranem a Rijadem? O tym rozmawiamy z Krzysztofem Płomińskim, byłym ambasadorem Polski w Arabii Saudyjskiej i Iraku. Turecki biznesmen Osman Kavala usłyszał w stambulskim sądzie wyrok dożywotniego pozbawienia wolności za finansowanie protestów w 2013 roku i udział w nieudanym zamachu stanu w 2016. Sprawa Kavali od lat jest jednak krytykowana przez organizacje międzynarodowe jako polityczna, a Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał w 2019 roku orzeczenie nakazujące uwolnienie przedsiębiorcy, stającego się symbolem opozycji przeciwko coraz bardziej autorytarnym rządom Recepa Tayyipa Erdogana. Orzeczenie zostało jednak przez Turcję zignorowane. Kim jest Osman Kavala i jaka była jego rola w protestach i zamachu stanu? Jakie są jego związki z kontrowersyjnym Ruchem Gulena? Czy Turcję czeka kolejna fala protestów, tym razem przeciwko wyrokowi nałożonemu na przedsiębiorcę? Rozmawiamy o tej sprawie z dr Karolem Wasilewskim z agencji analitycznej NEOŚwiat. Wojna w Ukrainie uderza w światowe dostawy żywności. Ukraina i Rosja to producenci znacznej część pszenicy i słonecznika, które następnie trafiały między innymi do krajów Bliskiego Wschodu. Pojawiło się więc ryzyko, że kraje takie jak Egipt, Turcja czy Liban dotknie kryzys spożywczy, a w Jemenie, pogrążonym w jednym z najgorszych kryzysów humanitarnych na świecie, sytuacja jeszcze bardziej się pogorszy. Jakie kraje najbardziej uzależnione są od dostaw ukraińskich i rosyjskich zbóż? Czy Ukraińcy będą mogli zebrać plony i obsiać pola na przyszły sezon? Co w tej sytuacji powinna zrobić Europa i szerzej Zachód? Opowiada nam Jakub Dymek, dziennikarz tygodnika Przegląd. Stosunkowo Bliski Wschód to podcast wspierany przez słuchaczy za pośrednictwem Patronite.pl. To właśnie dzięki Waszej pomocy możemy trzymać rękę na pulsie i co tydzień przyglądać się wydarzeniom na Bliskim Wschodzie. Serdecznie Wam za to dziękujemy! (00:03:00) Amb. Krzysztof Płomiński o rywalizacji saudyjsko-irańskiej (00:39:30) dr Karol Wasilewski o wyroku dożywocia dla Osmana Kavali (01:07:55) Jakub Dymek o wpływie wojny w Ukrainie na światowe dostawy żywności