Komunizm Podcasty

Tajna służby PRL handlujące złotem, walutami i przemycające działa sztuki - tak miano wspomagać finansowanie działań Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. O aferach "Zalew" i "Żelazo" mówił w Polskim Radiu 24 historyk, prof. Tomasz Panfil (IPN w Lublinie).

Prymas Polski, ksiądz kardynał Stefan Wyszyński był więziony przez komunistyczne władze PRL latach 1953-1956. Był to okres, w którym komuniści myśleli, że złamią ducha Polaków i wykorzenią z nich wiarę katolicką. Jednak - jak twierdzi w Polskim Radiu 24 publicysta Rafał Dudkiewicz - tak naprawdę właśnie ta decyzja o aresztowaniu prymasa przekreślił…

- Manifest PKWN po latach stał się kompromitującym materiałem. Największe święto PRL czczono umownie i odwoływano się do dokumentu, który dla przeciętnego Polaka był trudnodostępny - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Patryk Pleskot, główny specjalista w Oddziałowym Biurze Badań Historycznych IPN w Warszawie.…

- Polacy byli rejestrowani, były prowadzone wobec nich działania, czasami bezpośrednio i brutalnie działano wobec konkretnego obywatela - powiedział w Polskim Radiu 24 dr hab. Dawid Wincenty z IPN w Gdańsku.

PRL to okres komunistycznych represji, ograniczenia swobód, cenzury. Z restrykcjami walczono na różne sposoby, od strajków społecznych i pracowniczych po różnego rodzaju małe aktywności będące wyrazem buntu. Młodzież miała muzykę. O znaczeniu punk rocka w PRL-u mówił dr Krzysztof Karnkowski.

Choć komunistyczne Chiny i Związek Sowiecki zdawały się pozostawać w przyjaźni, w rzeczywistości między tymi mocarstwami trwała rywalizacja o wpływy w bloku komunistycznym. W Polskim Radiu 24 o działalności chińskiego wywiadu w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej mówił dr Przemysław Gasztold, historyk z Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie.…

- Pierwszym ministrem PKWN, który przybył do wyzwolonego Lublina, był Stanisław Radkiewicz, kierownik resortu bezpieczeństwa. Pierwsze instytucje nowego, komunistycznego państwa związane były z terrorem i represjami wobec społeczeństwa - mówił w Polskim Radiu 24 historyk prof. Tomasz Panfil.

- Prymas Stefan Wyszyński postawił na żywą wiarę, na spotkania z ludźmi. On nie zarządzał z Warszawy lub Gniezna poddanymi, ale był blisko ludzi. Było nawet określenie "idziemy na prymasa". Chodziło o wysłuchanie go, co i jak mówi - tłumaczył w Polskim Radiu 24 dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Tysiąclecia Piotr Dmitrowicz.…

- Jesteśmy w dobie porządkowania spraw z przeszłości, naszej historii związanej z dwoma agresorami, opresyjnymi systemami: niemieckim nazizmem i sowieckim komunizmem. Do dziś nie udało się wypracować jednolitego podejścia do prawodawstwa niemieckiego, ale i sowieckiego na ziemiach polskich - mówił w Polskim Radiu 24 Tadeusz Płużański, publicysta.…

- Jest niemal pewne, że w latach 80. ub. wieku powstało w Polsce niemal tysiąc kościołów. W krajach strefy wpływów sowieckich liczba kilku kościołów robiła różnicę, u nas było zupełnie inaczej. Jeśli mówimy o specyfice polskiego komunizmu, to trzeba to zaznaczyć. To jedna z różnic, które pozwoliły przetrwać polskiemu społeczeństwu ten czas - mówił …

- Gdy posłuchamy kazań ks. Jerzego, to nie porywają one retorycznie, ich siła tkwi w ich prostocie. Działa nie siła elokwencji czy efektowność przekazu, ale było widać, że ksiądz mówi to, co myśli. Podczas mszy za ojczyznę była oprawa plastyczna, byli aktorzy, ale były też proste w treści i formie kazania ks. Jerzego - mówił w Polskim Radiu 24 Patr…

- W Mielcu stanął największy i najwspanialszy pomnik żołnierzy wyklętych. Można tu ze wstydem przywołać Warszawę, która co prawda ma pomnik żołnierzy wyklętych. (...) Znajduje się on na warszawskim Bemowie. Jest mała uliczka żołnierzy wyklętych i malutki pomnik żołnierzy wyklętych. Zresztą to wielka zasługa nieodżałowanej śp. Olgi Johann, radnej m.…

Służba Bezpieczeństwa PRL często kojarzy się bardzo prosto - to inwigilacja opozycji demokratycznej, walka z Kościołem oraz tajni współpracownicy wewnątrz Solidarności. O zawiłościach związanych z funkcjonowaniem SB w różnych momentach historii PRL, o jej zadaniach, cechach i funkcjach, mówił w Polskim Radiu 24 historyk z IPN Grzegorz Wołk.…

- Prawdziwymi fundamentami PRL-u były terror i przemoc, bez tego nie byłoby tego ustroju - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Tomasz Panfil, historyk.

- W okresie Polski Ludowej komunistyczne władze wiele razy podejmowały, często bardzo skomplikowane, akcje dostarczania pomocy wojskowej, która trafiała do już istniejących państw komunistycznych, także do takich, które ten komunizm próbowały budować - mówił w Polskim Radiu 24 dr Przemysław Gasztold (Akademia Sztuki Wojennej).…

- Jest do pomyślenia sytuacja, że na przystanku suwerenność spotykają się idea jagiellońska i narodowa - mówił w Polskim Radiu 24 historyk prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego.

- Czteroletnie istnienie w latach 70. Komisji ds. Opracowania Problemu Odszkodowań Niemieckich świadczy o tym, że PRL nigdy nie wyrzekł się domagania się reparacji wojennych - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Tomasz Panfil, historyk.

- Myślę, że to byłby bardzo głośny, bardzo mocny, ale też bardzo jednoznaczny głos potępienia tego, co się tam dzieje. Głos pomocy, głos ratunku - mówił w Polskim Radiu 24 Piotr Dmitrowicz, dyrektor Muzeum Jana Pawła II i prymasa Wyszyńskiego, pytany o to, jak dziś reagowałby kard. Stefan Wyszyński na trwającą na Ukrainie wojnę.…

- Ta powieść jest dramatem. Dowodem tego jest fakt, że został on przypieczętowany śmiercią samobójczą, co dowodzi największej bezradności i rozpaczy. To historia człowieka, który pożegnał się kolejno ze wszystkimi złudzeniami. Nie została mu żadna racja. Tak właśnie wyglądało życie Tadeusza Borowskiego - mówił w Polskim Radiu 24 Bohdan Urbankowski,…

Emil Barchański był mocno torturowany po zatrzymaniu, ale potem - z racji wieku - został wypuszczony. Na rozprawie w maju 1982 roku zadeklarował, że może wskazać swoich oprawców, którzy go torturowali. Miał to zrobić na kolejnej rozprawie miesiąc później. Na niej się nie zjawił, bo już nie żył - mówił w Polskim Radiu 24 historyk prof. Patryk Plesko…