Rudolf publiczne
[search 0]
Więcej
Download the App!
show episodes
 
Artwork
 
Od ponad 250 lat technologie kształtują nasz świat. To podcast dla chcących zrozumieć erę innowacji, od maszyny parowej, przez najnowsze zdobycze sztucznej inteligencji aż po próbę odkrycia tego, co czeka nas w przyszłości. Nazywam się Bartosz Paszcza, pracuję z danymi i algorytmami, a po godzinach pasjonuje mnie historia i przyszłość techniki. Wcześniej tworzyłem podcast ScepTech. Autorką loga jest najwspanialsza Aleksandra Paszcza.
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Westerplatte jest związane z początkiem II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku bronili się tam Polacy. Czy jednak wiecie, gdzie leży Westerplatte? Wisła to najdłuższa rzeka w Polsce. Kiedyś wpadała ona do morza właśnie w Gdańsku. Były jednak powodzie i dzisiaj Wisła wpada do morza na wschód od Gdańska. To stare koryto rzeki nazwano właśnie Martw…
  continue reading
 
Na wojnie ludzie stosują różne rodzaje broni, np. pistolety, karabiny, armaty, czołgi czy tzw. broń białą jak szable, miecze, bagnety. Żołnierze używają tej broni podczas wojny. Jest jednak broń, która zabija także po wojnie. Tą bronią są miny. Dlaczego tak się dzieje? Karabinu używa żołnierz. Gdy wojna się kończy żołnierze o tym wiedzą i przestają…
  continue reading
 
Dziś będziemy mówić o chorobie, której kiedyś bali się wszyscy. Dzisiaj wielu ludzi nawet nie zna nazwy tej choroby. Dlaczego? Dlatego, że ludzie ją pokonali. Tą chorobą był tyfus. Tym który pokonał tą zarazę był Rudolf Weigl. Zanim jednak powiemy o nim coś więcej przypomnijmy jak straszna to była choroba. W 1492 roku Hiszpanie zdobyli Granadę. Kat…
  continue reading
 
Deklaracja z Bletchley to początek procesu działania w kwestii sztucznej inteligencji w skali globalnej - z koordynacją na najwyższym poziomie. Co zaproponowali w kwestii regulacji AI przedstawiciele 28 państw? Kto na regulacji ma szansę zyskać, a kto stracić? Odcinek numer 5: Jak radio zmieniło wojnę? Główne źródła: Wywiad z prof. Mądrym w TokFM; …
  continue reading
 
Islam to druga największa religia na świecie. 30% ludzi wyznaje religie chrześcijańskie, a 25% islam. 30% to oznacza, że mniej więcej co trzeci człowiek na świecie jest chrześcijaninem. Z kolei 25% znaczy, że co czwarty człowiek wyznaje islam. Jak nazywa się wyznawców tej religii? Wyznawcy chrześcijaństwa to chrześcijanie. To proste, ale wyznawcy i…
  continue reading
 
Zwęglone przy erupcji Wezuwiusza bezcenne zwoje do tej pory były dla nas nie do odczytania. Ale kombinacja precyzyjnej tomografii komputerowej i sztucznej inteligencji pozwala je "cyfrowo rozwinąć" - a następnie spod węgla odczytać niewidoczne gołym okiem znaki. Zdjęcie zwoju: @optimoprincipi na X, strona wyzwania scrollprize.org, artykuł w Nature …
  continue reading
 
Każdy sukces ojców ma wielu - ale jest jeden człowiek, który położył kamień węgielny pod stworzenie innowacyjnego serca Ameryki. Nie był ani genialnym naukowcem, ani przedsiębiorcą. Fred Terman był za to świetnym organizatorem i łącznikiem ludzi. Główne źrodło: "Fred Terman at Stanford. Building a Discipline, a University, and Silicon Valley" Stewa…
  continue reading
 
2.09 kolejną rocznicę urodzin obchodził Rudolf Weigl - wybitny naukowiec, wynalazca pierwszej szczepionki na tyfus, który uratował setki tysięcy istnień, a w czasie wojny dał schronienie setkom polskich inteligentów i żołnierzy Armii Krajowej. Dlaczego najpierw Niemcy, a potem polscy komuniści blokowali jego kandydaturę do Nagrody Nobla? Główne źró…
  continue reading
 
LK-99 pokazał siłę nauki, chociaż prawdopodobnie nie będzie spodziewanym przełomem. To jednak nie znaczy, że nadprzewodnik działający w temperaturze pokojowej i przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym w końcu się nie pojawi. A kiedy? Odpowiedz w ankiecie na Spotify ;) Główne źródła: "Lk-99 isn't a superconductor" Nature, "Hopes fade for (...) LK-99…
  continue reading
 
Jak wyglądał amerykański program atomowy "od środka"? Tego dowiemy się od Polaka, który przez lata pracował w Los Alamos i walnie przyczynił się do zbudowania bomby termojądrowej na początku lat '50. Ważniejsze źródła: Stanisław Ulam "Przygody Matematyka" Muzyka: Make Love by HoliznaCC0
  continue reading
 
Łukasiewicz był kimś w rodzaju XIX wiecznego product managera: tworzył nie tylko wynalazki, ale i rynek pozwalający je komercjalizować. Dlaczego dziś pamiętany jest mniej niż jego amerykański konkurent? Ważniejsze źródła: A.Krajewski "Ropa. Krew Cywilizacji", W.Bonusiak "Łukasiewicz: szejk z Galicji", portal https://naukatolubie.pl/ Muzyka: Make Lo…
  continue reading
 
Christopher Nolan myli się, mówiąc, że Oppenheimer był najważniejszym człowiekiem w historii. Ważniejszy wkład - w powstanie bomby jądrowej, ale i stworzenie powojennego naukowo-technologicznego prymatu Ameryki w świecie miał zapomniany dziś Vannevar Bush. Odcinek #05 - Jak radio zmieniło wojnę? https://open.spotify.com/episode/6WufTwZqkPRE7v0SPqvU…
  continue reading
 
Historia Intela jest kluczowa do zrozumienia historii Doliny Krzemowej. Założona przez pionierów elektroniki, która zainspirowała model finansowania nowych przedsiębiorstw w formie venture capital, zdefiniowała antyhierarchiczny charakter startupów, ale i postawiła na biznesową bezwzględność. Spotify i inne: https://podcasters.spotify.com/pod/show/…
  continue reading
 
Ograniczenie liczby Twittów do tysiąca na dzień na użytkownika wydaje się być bez sensu w dobie walki o każdą minutę uwagi użytkownika. Pozornie - tym razem to nie szaleństwo Elona Muska, a element rosnącego konfliktu między twórcami treści, platformami takimi jak Reddit i Twitter, a firmami tworzącymi algorytmy sztucznej inteligencji w rodzaju Ope…
  continue reading
 
Na Ukrainie toczy się niewidzialna wojna herzów, toczona na falach elektromagnetycznych. Od stu lat fale radiowe stają się coraz ważniejsze na polu bitwy. Czy zdecydują o wyniku ukraińskiej kontrofensywy? YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCD4TtufApaAkx52uQVWdo1g Spotify i inne: https://podcasters.spotify.com/pod/show/paszcza-o-technologiach…
  continue reading
 
Po raz pierwszy na naszej ziemii będą toczyć się prace nad najnowocześniejszymi na świecie procesorami. Czy inwestycja ośmokrotnie droższa niż budowa portu w Gdyni za czasów II RP spowoduje, że w Polsce zbudujemy półprzewodnikowy przemysł? EDIT: usunąłem fragment o clean roomach w Gdańsku. Przepraszam za pomyłkę!Spotify: https://open.spotify.com/sh…
  continue reading
 
Okulary Oculus Quest sprzedają się o połowę gorzej niż rok temu, połowa z nich po pół roku od zakupu ląduje w szafach, a zapowiadaną rewolucję wywołuje raczej ChatGPT niż metawers... Więc po co Apple właśnie teraz ogłosił swoje okulary Apple Vision Pro? Dlaczego Apple i Meta liczą na powstanie metawersu? Substack: ⁠⁠⁠⁠paszczaotechnologiach.substack…
  continue reading
 
Władimir Putin jako agent KGB w Dreźnie wcale nie miał aż tak nudnej pracy tłumacza, jak twierdzi jego oficjalna biografia. Po inwazji na Ukrainę zajmujący się obchodzeniem technologicznych sankcji Dyrektoriat T znów pracuje pełną parą. Czy tym razem pomoże uratować rosyjską gospodarkę? Substack: ⁠⁠⁠paszczaotechnologiach.substack.com⁠⁠⁠ Najważniejs…
  continue reading
 
Szef OpenAI, twórcy ChatGPT wzbudził ogromne zainteresowanie, kiedy stanął przed Kongresem i domagał się regulacji. To samo powtarzał podczas europejskiego tournee również w Warszawie. Dlaczego Sam Altman prosił senatorów o regulacje? Chodzi o wykoszenie startupowej konkurencji czy odróżnienie się od Zuckerbergów tego świata, którzy przez lata chci…
  continue reading
 
6 maja 2023 roku zostanie koronowany Karol III Windsor na króla. Należy on do dynastii Windsor, ale co to jest dynastia? Dynastia to jest jakby nazwisko królów, ale jakie dynastie panowały w Anglii? W Anglii panowali władcy z takich rodzin jak Tudor czy Stuart. Teraz panuje rodzina Windsor. Dlatego o nowym królu mówi się, że to Karol III Windsor. P…
  continue reading
 
Łucja, Zuzia i Tadeusz mieszkają w Warszawie. Postanowiliśmy więc razem omówić historię tego miasta. Będziemy mówić o tym skąd się wzięło to miasto i dlaczego stało się takie ważne. Zanim jednak przejdziemy do historii tego miasta to poznajmy legendę dotyczącą jego powstania. Jedna z legend mówi o rybaku, który miał na imię Wars i syrence, która mi…
  continue reading
 
Dzisiejszy odcinek poświęcimy pani, która była żoną dwóch polskich królów. Przyjechała do Polski z Francji, a była najbogatszą kobietą w tamtych czasach. Wprowadziła też w Polsce dużo zmian. Zacznijmy jednak od władców Polski. Zwykle dzieli się ich na trzy grupy. W Polsce rządzili najpierw Piastowie. Oznaczało to, że rządzili królowie z dynastii, c…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o szyfrach, kodach i tajnych językach. Będziemy też oczywiście mówić także o łamaniu takich szyfrów. Jak pewnie się domyślacie z tytułu tego odcinka, najwięcej czasu poświęcimy Enigmie. Zacznijmy jednak od tego co to jest szyfrowanie? Od najdawniejszych czasów ludzie wysyłali do siebie wiadomości w postaci listów. Jednak po d…
  continue reading
 
Dzisiaj kolejny odcinek o zapamiętywaniu. Poprzednie odcinki poświęcone temu tematowi to odcinek 50 oraz odcinki 100 i 101. Zapamiętywanie dat to jedna z najnudniejszych rzeczy w nauce historii. Sam tego bardzo nie lubiłem. Można sobie jednak pomóc. W odcinku 50 mówiłem o tworzeniu słów z cyfr roku. Dzisiaj inna technika, zamiany cyfry na przedmiot…
  continue reading
 
Dziś będziemy mówić o Joannie Żubr i Księstwie Warszawskim. Najpierw jednak chciałbym zapytać czy wiecie jak długo trwały zabory? Jak długo nie było Polski na mapie Europy? To prawda Polska była pod zaborami przez 123 lata. Jednak był wtedy, był podczas zaborów okres, kiedy przynajmniej część Polski była wolna i niepodległa. Jak się nazywał kraj, k…
  continue reading
 
Odcinek o historii Ukrainy. Oczywiście nie da się 1000 lat historii omówić dokładnie w 15 minut. Tak więc jest to skrótowa historia dla dzieci. Jest tutaj dużo skrótów myślowych i uproszczeń. Prawdopodobnie wiecie, że 24 lutego 2022 roku Rosja napadła na Ukrainę. Prezydent Rosji Władimir Władimirowicz Putin twierdzi, że Ukraina powinna należeć do R…
  continue reading
 
Będziemy mówić o żołnierzach, którzy są nazywani wyklętymi bądź niezłomnymi. Co oznacza ta nazwa? Wyklęci to coś w rodzaju przeklęci. Komuniści chcieli aby ludzie o nich zapomnieli albo myśleli same złe rzeczy. Było ich naprawdę wielu tak więc w tej audycji skupimy się głównie na Zygmuncie Szendzielarzu, który był znany pod pseudonimem: “Łupaszko”.…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy kontynuować historię ubrania. Zaczęliśmy w odcinku 112. Dzisiaj będziemy mówić o kilku częściach ubrania, z których dwa były niebezpieczne dla życia i zdrowia, a jedno było zabronione dla kobiet. Czy wiecie jaki rodzaj garderoby czyli jaki rodzaj ubrania w przeszłości doprowadził do śmierci wielu ludzi? Albo czy wiecie jakich ubrań…
  continue reading
 
Będziemy dzisiaj mówić o odkryciu witamin. Także o tym dlaczego ich potrzebujemy i przed jakimi chorobami nas chronią. Będziemy mówić o tym, że trzeba jeść witaminy, ale pamiętajcie ani ja, ani żadne z dzieci nie jesteśmy lekarzami. Tak więc, gdybyście chcieli brać jakieś witaminy najlepiej zapytajcie o to lekarza. Będziemy też mówić o chorobach, a…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o historii ubrania. Zanim jednak zaczniemy mała uwaga. Dorośli, którzy słuchają tego podcastu czasami narzekają, że niektóre informacje podajemy zbyt uproszczone. Ja odpowiadam wtedy, że to przecież audycja dla dzieci. Dorośli lubią dużo szczegółów, które dla dzieci są po prostu nudne. Czemu jednak teraz o tym wspominam? Hist…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o kalendarzach. O tym jakich kalendarzy używano w przeszłości i o tym kalendarzu, który jest używany do dzisiaj. Najpierw jednak zacznijmy od tego jakie są dwa rodzaje kalendarzy? Kalendarze dzielimy na słoneczne i księżycowe. Kalendarze słoneczne to np. kalendarz Majów czy Azteków, ale także kalendarz juliański oraz gregoria…
  continue reading
 
Kołobrzeg jest jedną z najstarszych miejscowości we współczesnej Polsce. Gród istniał już prawdopodobnie w VIII wieku, ale skąd się wzięła nazwa Kołobrzeg? Dzisiejsza nazwa jest krótsza, kiedyś Kołobrzeg miał dłuższą nazwę. Niemiecki kronikarz Thietmar napisał o tym jak Mieszko I zdobył Kołobrzeg. W swojej kronice używał on nazwy “Sól koło brzegu”.…
  continue reading
 
My dzisiaj będziemy mówić o Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Zwyczajowo jest nazywany “Starymi Powązkami” lub po prostu “Powązkami”. Lepiej jednak używać nazwy “Stare Powązki” aby odróżnić go od Wojskowych Powązek. Te dwa cmentarze leżą niedaleko od siebie i gdy ludzie mówią “Powązki” to czasem nie wiadomo o który cmentarz im chodzi. Dlaczego wa…
  continue reading
 
Dzisiaj nauczymy się jak rozpoznawać w jakim stylu budowano w przeszłości. Trudno jest rozpoznać style w jakich budowano, bo ludzie budowali w różnych stylach. Jedni kopiowali od drugich. Czasami mieszali kilka stylów. Będziemy dziś mówić o stylu romańskim, gotyckim oraz renesansie. Gdzie możecie znaleźć przykłady budynków w różnych stylach? Na ban…
  continue reading
 
11 listopada to dzień, w którym przypada rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. Ludzie mówią wtedy głównie o marszałku Piłsudskim. Ale czy wiecie, że był w tamtych czasach inny marszałek i też miał udział w odzyskaniu przez Polskę niepodległości? Jak on się nazywał? Marszałek Edward Śmigły-Rydz był jednym z najważniejszych pomocników Piłs…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o wrześniu 1939 roku czyli o wojnie obronnej. Jest to ważny moment nie tylko w historii Polski, ale także innych krajów, bo 1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa. Dlaczego do tego doszło? Dlaczego Polska przegrała? Czyja to wina? O tym właśnie dzisiaj porozmawiamy. Mówiliśmy już o tym w odcinku 29, ale teraz p…
  continue reading
 
Ignacy Domeyko urodził się w 1802 roku czyli 7 lat po ostatnim rozbiorze Polski. Gdy umarł jego ojciec wychowaniem młodego Ignacego zajął się jego stryj, który też miał na imię Ignacy. Stryj to brat ojca. Stryj Ignacy studiował geologię i od małego uczył swojego bratanka. Ignacy Domeyko już jako dziecko interesował się skałami oraz ich powstawaniem…
  continue reading
 
Ojciec Fryderyka Chopina miał na imię Mikołaj. Był Francuzem i urodził się w Lotaryngii. Mieszkał na wsi niedaleko posiadłości konfederata barskiego Polaka Michała Jana Paca. Jego zarządcą też był Polak - Adam Weydlich. Po śmierci Paca zarządca Adam Weydlich wrócił do Polski i zabrał ze sobą 16-letniego Mikołaja Chopina. W ten sposób Mikołaj znalaz…
  continue reading
 
W poprzednim odcinku mówiliśmy o pierwszej szczepionce. Doktor Jenner odkrył, że jak się ludzi zaszczepi ospą krowią czyli krowianką to nie chorują potem na ospę prawdziwą. Ale jak uodpornić ludzi na inne choroby? Tych odkryć dokonało dwóch naukowców, którzy się bardzo nie lubili. Louis Pasteur był Francuzem, a Robert Koch był Niemcem. W latach 187…
  continue reading
 
Dzisiaj cofniemy trochę do przeszłości i porozmawiamy o tym jak ludzie walczyli z chorobami w dawnych czasach. W dawnych czasach ludzie nie wiedzieli, że wiele chorób powodują bakterie i wirusy. Nie wiedzieli o tym, bo te małe żyjątka są zbyt małe aby je zobaczyć bez mikroskopu. Co więc myśleli wtedy ludzie o chorobach? Ludzie często myśleli, że ch…
  continue reading
 
W tym odcinku ponownie będziemy się uczyć ważnych dat z polskiej historii. Daty wybrali i nagrali słuchacze podkastu. To był naprawdę dobry rok dla Polski ten 1791. Polska była słaba po pierwszym rozbiorze, ale Konstytucja 3 maja miała to zmienić. Miano zwiększyć armię, aby Polska mogła się bronić. Ustalono stałe podatki, aby Polska była bogata. Zl…
  continue reading
 
Witam was w jubileuszowym setnym odcinku podkastu “Historia wg Dzieci”. Ja nazywam się Piotr Borowski. Pracuję jako programista codziennie od 9 do 17. Ale w czasie wolnym uczę młodych historii Polski. Pierwszy podkast z serii “Historia wg Dzieci” nagrałem w styczniu 2018 roku. W chwili gdy nagrywam ten setny odcinek jest maj 2021, czyli tworzę tą a…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o polskim królu, który jest najbardziej znany z wygranych bitew. Prawdopodobnie nawet gdyby nie został królem byłby sławny. Jak się nazywał? Jan III Sobieski był królem żołnierzem. Podobnie jak Stefan Batory dużo czasu spędził na wojnach. Szczególnie na wojnie z Turcją. Ale co wiemy o jego narodzinach? Urodził się w Olesku w …
  continue reading
 
Będziemy dzisiaj mówić o historii Coventry. Tak więc będzie dzisiaj sporo o historii Anglii, a także języka angielskiego. Nie martwcie się jednak, będzie też także sporo o Polakach. Były okresy, kiedy Polacy zniszczyli Coventry, a były takie, kiedy odbudowywali to miasto. Historia Anglii jest dłuższa od historii Polski gdzieś o 1000 lat. Uczniowie …
  continue reading
 
Dzisiejszy odcinek poświęcimy Kopernikowi, a pomagać mi będzie Hania i Mikołaj. Toruń był miastem niemieckim, ale w 1454 wybuchło tam powstanie antykrzyżackie. W Toruniu był wtedy zamek krzyżacki. Jednak Torunianie go zburzyli i wypędzili krzyżaków. Poprosili też króla Polski Kazimierza Jagiellończyka o to aby przyjął ich do Polski. Kazimierz IV Ja…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy mówić o marszałku Józefie Piłsudskim, a pomagać mi będą Józio, lat 7.5 oraz Tadzik lat 5. Na to kim stał się Józef Piłsudski mieli duży wpływ jego rodzice, a szczególnie matka. Ojciec Józefa, który też miał na imię Józef brał udział w powstaniu styczniowym. Wybuchło ono w styczniu 1863 roku i trwało aż do października 1864. Właśnie…
  continue reading
 
Dzisiaj będziemy omawiać postać arcybiskupa Jakuba Świnki. Tak jak poprzednio to nagranie będzie oparte o lekcję online, którą mieliśmy 26 stycznia 2021 roku. W tej audycji wykorzystałem nagrania z tamtej lekcji. Co wiecie o Jakubie Śwince? A jak myślicie dlaczego nazywał się Świnka? Jak się przyjrzycie obrazowi, który dołączę do notatek, to rzeczy…
  continue reading
 
Loading …

Skrócona instrukcja obsługi