Radio Naukowe to podcast naukowy tworzony przez dziennikarkę Karolinę Głowacką. Tu na pierwszym planie są naukowczynie i naukowcy. Opowiadają - fenomenalnie! - o swoich dziedzinach wiedzy, aktualnych badaniach i wyzwaniach na przyszłość. Rozmawiamy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy. 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Więcej: https://radionaukowe.pl/
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#209 Dawne leki - czy kuracja rtęcią, upuszczanie krwi i teriak pomagały? | dr Danuta Raj, dr Jakub Węglorz
1:08:14
1:08:14
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:08:14
Aż do XIX wieku najpopularniejszym nurtem w medycynie była teoria humoralna oparta na wierzeniu, że cały wszechświat, w tym ludzkie ciało, składa się z czterech humorów: wody, ognia, powietrza i ziemi. Zaburzenie równowagi tych elementów prowadzi do choroby, a leczenie polega na przywróceniu równowagi poprzez dodanie brakującego elementu. Na tej sa…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
LAMU'24 #03 Dlaczego zebry mają paski? Czy ryby sikają i piją wodę?
41:19
41:19
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
41:19
🥚 Co było pierwsze/najpierw: kura czy jajko? Wojtek, 6 lat i Zuzia, 7 lat 🐔 Skąd się biorą jajka w kurze?Hela, 7 lat Odpowiada dr hab. Aneta Arct z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN 🦓 Dlaczego zebry mają paski? Olga, 7 lat Odpowiada Agata Borucka z działu edukacji warszawskiego ZOO 🦊 Dlaczego lisa nazywają, że jest taki sprytny? Helena,…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#208 Potęga autorytetu - najpewniej nie wiesz czy umiesz jej się oprzeć | prof. Tomasz Grzyb
1:13:16
1:13:16
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:13:16
Posłuszeństwo wobec autorytetu w sposób przełomowy dla psychologii zbadał w latach 60. XX Stanley Milgram. To znana historia. Milgram chciał sprawdzić podatność na autorytet (jak uważał, szczególną) w społeczeństwie niemieckim (jesteśmy po II wojnie światowej), a w USA chciał przeprowadzić badania kontrolne. Jednak skala podatności na autorytet (w …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
LAMU'24 #02 Czy po pierścieniach Saturna można jeździć na wrotkach? Czy dzieci polecą w kosmos?
26:11
26:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
26:11
Drogie Młode Umysły, w tym odcinku lecimy w kosmos! Dowiemy się, czy to niebezpieczna podróż, co warto w nią zabrać i czy w kosmosie mogą się przydać wrotki? Zapnijcie pasy, ruszamy! 🚀 1:12 Czy dzieci polecą w kosmos i zamieszkają na kosmosie? Tymek, 7 lat 4:25 Ile czasu astronauta może przeżyć w kosmosie? Janusz, 6 lat Odpowiada dr Anna Fogtman z …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#207 Ewolucja moralności - przykazania, zasady i prawa wynikają z biologii | prof. Bogusław Pawłowski
1:11:22
1:11:22
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:22
Potrafimy być altruistyczni, podzielić się z kimś tym, co mamy, wczuć się w sytuację drugiej osoby, a nawet poświęcić swój komfort czy zasoby na rzecz kogoś innego. Naukowców od dawna interesuje, czy takie zachowania mają uwarunkowanie społeczne i psychologiczne, czy może raczej głębsze, biologiczne podłoże i powstały w toku ewolucji. O moralności …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
LAMU’24 #01 Czy istnieje potwór z Loch Ness, a ośmiornice mają 9 mózgów? Odcinek o dziwach i potworach
31:55
31:55
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
31:55
Witajcie, Młode Umysły! Jest lato, jest LAMU. Zaczynamy sezon czwarty. Przysłaliście blisko 300 pytań! W tym odcinku zebrałam te o prehistorycznych, tajemniczych i oryginalnych istotach. Zapraszam! 00:53 Jakie było największe zwierzę w historii świata? Tadeusz, 5 lat 04:20 Dlaczego w Polsce było mało dinozaurów? Zosia, 4 lata 6:26 Czy T-rex mógłby …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#206 Imperium Mongolskie - podbiło Chiny, spaliło Ruś, groziło Polsce | prof. Aleksander Paroń
1:13:07
1:13:07
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:13:07
Radio Naukowe jest dostępne dla wszystkich bezpłatnie dzięki wpierającym na https://patronite.pl/radionaukowe. Patroni i Patronki - dziękuję! *** Jak na owe czasy ogromna, świetnie wyszkolona armia mongolska w XIII wieku zalała Europę przyzwyczajoną do zupełnie innego stylu prowadzenia wojen, po czym równie szybko zniknęła. Starcia te nazywano walk…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#205 Neuronauka społeczna – mózgi lubią swoich | dr hab. Agnieszka Pluta
53:40
53:40
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:40
Interakcje społeczne nie dzieją się gdzieś w przestrzeni pomiędzy nami. One dzieją się w naszych mózgach. Mechanizmy neuropoznawcze leżące u podstaw percepcji i interpretacji wskazówek społecznych bada stosunkowo młoda dziedzina, która wyewoluowała w latach 90. jako poddyscyplina psychologii poznawczej. To neuronauka społeczna. W tym odcinku rozmaw…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#204 Fale terahercowe – technologia wkracza w kolejny zakres spektrum | dr inż. Łukasz Sterczewski
50:40
50:40
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
50:40
Każdy z nas kojarzy mikrofale, wiemy też, czym jest światło widzialne i podczerwień. Na pograniczu podczerwieni i mikrofal leży tzw. region terahercowy. Fale terahercowe to strefa tajemnicza, temat na tyle mało opracowany naukowo, że jeszcze do niedawna region nazywano przerwą ("gap") technologiczną. Moim gościem w tym odcinku jest dr inż. Łukasz S…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#203 Spektrum autyzmu – umysłowości wymykające się klasyfikacji | prof. Ewa Pisula
1:04:36
1:04:36
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:36
– Termin autyzm, a teraz spektrum autyzmu, to termin parasol, pod którym kryje się bardzo wiele bardzo różnych zjawisk – opowiada prof. Ewa Pisula z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Każda osoba w spektrum autyzmu funkcjonuje nieco inaczej. Cechy autystyczne są dymensjonalne, to znaczy, że w różnym stopniu nasilają się w konkretnych …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#202 Mikroskopia bezstresowa - nowe pomysły na podglądanie życia | prof. Maciej Trusiak
50:55
50:55
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
50:55
Wyobraźcie sobie badanie komórek pod mikroskopem: macie do dyspozycji tysiące wyhodowanych komórek, ale żeby coś zobaczyć, trzeba je oczywiście odpowiednio powiększyć. Pole widoczne w odpowiednio mocnym mikroskopie mierzy zaledwie 80x80 mikrometrów, a więc mieści się w nim dosłownie kilka komórek. – Trzeba mieć dużo szczęścia, żeby trafić akurat na…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#201 Fizyka - by zrozumieć Wszechświat trzeba myśleć krytycznie | dr inż. Maciej Mulak
1:11:16
1:11:16
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:16
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Zajrzyj na https://radionaukowe.pl/ Myślenie jak fizyk jest trudne, to prawda. Oznacza ciągłe drążenie, analizowanie, odfiltrowanie wszystkiego, co nieistotne, patrzenie chłodnym okiem, bez emocji. O tym, do czego przydaje się takie myślenie…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#200 Przyczółki ludzkości. Gdzie sztuczna inteligencja nie sięgnie | prof. Włodzisław Duch
1:44:32
1:44:32
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:44:32
To był szczególny odcinek – dwusetny - zrealizowany na żywo z udziałem publiczności. Temat? Jeden z najważniejszych ostatnich lat: sztuczna inteligencja, jej mechanizmy i potencjalne skutki społeczne gwałtownego rozwoju tej technologii. Odcinek już w poniedziałek 20.05 można było śledzić na żywo na YouTube, dziś publikujemy go na pozostałych platfo…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#199 Wreszcie na swojem! - jak komuniści "oddali" chłopom ziemie | prof. Anna Wylegała
1:30:30
1:30:30
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:30:30
Reforma rolna z 1944 roku miała ogromny wymiar tożsamościowy i godnościowy dla polskiego chłopa – wskazuje prof. Anna Wylegała z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. – Ziemia miała wartość symboliczną i ustawiała ludzi w hierarchii społecznej – dodaje. Fornal, czyli dworski chłop, ziemi nie posiadał wcale, był robotnikiem zatrudnianym przez ziemia…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#198 Inteligentne miasta - mit Smart Cities a sprytna codzienność | prof. Aleksander Orłowski
1:18:33
1:18:33
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:18:33
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Zajrzyj na https://radionaukowe.pl/ – Smart city to miasto świadome istnienia technologii do tego, żeby mieszkańcom żyło się lepiej – uściśla mówi gość odcinka, prof. Aleksander Orłowski z Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdański…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#197 Aztekowie - cywilizacja, której Europejczycy nie potrafili opisać | dr Julia Madajczak
1:12:23
1:12:23
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:12:23
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Zajrzyj na https://radionaukowe.pl/ W XIII wieku przybyli na teren dzisiejszego miasta Meksyk. Założyli tam miasto Tenochtitlán, za pomocą podbojów i sojuszy utworzyli wielkie imperium. Kojarzą nam się z krwawymi ofiarami z ludzi, ale ich re…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#196 Superkomputery - kto może z nich korzystać? | Piotr Orzechowski, Monika Pacek, Bogusław Śmiech
51:41
51:41
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
51:41
Docelowa moc obliczeniowa: 13 petaflopsów. To tyle co ponad 200 000 przeciętnych laptopów. Już od roku można na nim przeprowadzać skomplikowane obliczenia i modelowanie, jest dostępny za darmo dla polskich naukowców, a jego nazwa dobrze odzwierciedla skalę i to, jak poszczególne części współpracują ze sobą. Superkomputer Kraken pracuje w Centrum In…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#195 Wierzenia słowiańskie - jak rekonstruować zatartą religię? | dr Paweł Szczepanik
1:35:00
1:35:00
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:35:00
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe Dawni Słowianie nie znali kategorii grzechu, a zaświaty w ich wizji – choć znajdowały się za wodą – były nieodległe. Zmarli często wracali, starano się nimi opiekować, nakarmić i pozwolić się ogrzać. Pusty talerz na wigilię był właśnie dla nic…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#194 Ekonomia konsumpcji - wygodny system, który prowadzi do zguby | prof. Krzysztof Zięba
1:12:38
1:12:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:12:38
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Transkrypcja na https://radionaukowe.pl Ekonomiści powszechnie mierzą sukces gospodarczy poszczególnych społeczeństw za pomocą wartości wytworzonych przez nich dóbr i usług, czyli PKB. Jest to jednak wskaźnik uproszczony, nie obejmuje całej …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#193 Ewolucja w mieście - życie wśród betonu zmienia gatunki | prof. Marta Szulkin
1:04:15
1:04:15
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:15
Transkrypcja na: https://radionaukowe.pl/podcast/ewolucja-w-miescie/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe Gołębie widać w każdym mieście. Najczęściej siedzą na gzymsach lub innych lekko wystających elementach konstrukcji. Świetnie się zaadaptowały w miastach, bo pionowe budynki p…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#192 Ile o sobie zdradzasz używając toalety? | prof. Aneta Łuczkiewicz, dr inż. Anna Remiszewska-Skwarek
1:04:14
1:04:14
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:14
Transkrypcja na: https://radionaukowe.pl/podcast/ile-o-sobie-zdradzasz-uzywajac-toalety/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe Ze ścieków można wyczytać mnóstwo informacji o dobrostanie społeczeństwa: co jemy, na jakie choroby cierpimy, czy często boli nas głowa, a nawet… czy i cz…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#191 Dawni Słowianie - historia ludu, który zdominował potężną część Europy | dr Paweł Szczepanik
1:27:11
1:27:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:27:11
Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/podcast/slowianie/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe *** U szczytu swojej potęgi Słowianie zasiedlali ponad jedną trzecią Europy. Zajmowali tereny na wschód od Łaby (Słowianie Połabscy), na wschód od Adriatyku, mieszkali na terenie Grecj…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#190 Diamenty – w elektronice są cenniejsze niż u jubilera | prof. Robert Bogdanowicz
1:01:59
1:01:59
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:01:59
👉 Wspieraj Radio Naukowe: https://patronite.pl/radionaukowe Półprzewodniki krzemowe: to na nich stoi niemal cała współczesna elektronika. Gość tego odcinka, dr hab. inż. Robert Bogdanowicz z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej, kieruje jedynym w Polsce zespołem, który pracuje nad alternatywą: diamentami. – Mon…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#189 Kwazary - ekstremalnie jasne obiekty z krańców Wszechświata | prof. Szymon Kozłowski
56:09
56:09
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
56:09
👉 Wspieraj Radio Naukowe: https://patronite.pl/radionaukowe *** Mogą być bardzo daleko od nas (od sześciuset milionów do nawet trzynastu miliardów lat świetlnych stąd) i świecą z ogromną jasnością, nawet 10 tysięcy razy większą niż cała nasza galaktyka. Wielu z fanów astronomii już wie o czym mowa. Kwazary. Rozmawiam o nich z prof. Szymonem Kozłows…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#188 Mierzenie czasu - po co nam ekstremalnie dokładne zegary? | dr Albin Czubla, dr inż. Maciej Gruszczyński
1:21:53
1:21:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:21:53
Zobacz więcej na https://radionaukowe.pl/ Buduj z nami media naukowe: https://patronite.pl/radionaukowe Sprawdź: https://e-czas.gum.gov.pl/ *** Śródmieście, Warszawa. W budynku przy Elektoralnej znajdują się cztery zegary atomowe na bazie cezu i dwa masery wodorowe. To też zegary atomowe, ale wykorzystujące wodór i stabilne wiązki mikrofalowe. Dzię…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
Najzabawniejsza debata w polskim internecie: kiedyś to były czasy, a teraz nie ma czasów?
1:00:53
1:00:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:00:53
Czy kiedyś było lepiej? Na III Urodzinach Radia Naukowego brawurowo dyskutują: Drużyna A prof. Tomasz Grzyb, Uniwersytet SWPS, Wrocław dr Anna Łosiak, Instytut Nauk Geologicznych PAN Drużyna B prof. Michał Kopczyński, Uniwersytet Warszawski dr Alicja Puścian, Instytut Biologii Doświadczalnej PAN Debata odbyła się 17 lutego 2024 r. w Centrum Nauki K…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#187 Rysie - dostojni, dyskretni i arcyskuteczni myśliwi | prof. Robert Mysłajek
53:25
53:25
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:25
Wypróbuj BookBeat z kodem RADIONAUKOWE - aplikację do słuchania audiobooków i czytania ebooków LINK: https://www.bookbeat.com/pl/radionaukowe?utm_source=spotify&utm_medium=podcast&utm_campaign=PL-radio-naukowe-action-28274&utm_content=textlink-spot-epi-description-30db&utm_term=deal3 #współpraca *** Ryś waży około 20 kilogramów, tyle co średniej wi…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#186 Japonia pod presją – samurajowie przegrywają z maszyną parową | prof. Ewa Pałasz-Rutkowska
1:05:05
1:05:05
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:05:05
Działamy dzięki https://patronite.pl/radionaukowe
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#185 Ciekawość – cnota czy grzech? | prof. Bartosz Brożek, ks. prof. Michał Heller, prof. Jerzy Stelmach
1:22:53
1:22:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:22:53
– Ciekawość to zmaganie się z podwójnym oporem: z oporem materii […] i z moim oporem wewnętrznym – mówi w Radiu Naukowym ks. prof. Michał Heller. Zrozumienie jakiegoś zjawiska niejednokrotnie wiąże się z dużym wysiłkiem intelektualnym. Jak wskazuje ks. prof. Heller, jest w tym odcień pychy: oto ja chcę zrozumieć, by udowodnić sobie, że potrafię. Wł…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#184 Nafta w Galicji - zapomniana gorączka czarnego złota | prof. Paweł Grata, dr Bartosz Pasterski
56:11
56:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
56:11
Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/ Wspieraj na https://patronite.pl/radionaukowe *** – Przyjeżdżali górnicy, inżynierowie, absolwenci Akademii Górniczej w Leoben, żeby się uczyć, jak organizować kopalnię. Ta kopalnia była bezpieczna, dobrze zorganizowana, było mało wypadków śmiertelnych. Tam była duża dyscyplina, bardzo ważna sprawa – opowiad…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#183 Energia fuzji - na jakim etapie są prace nad elektrownią termojądrową? | prof. Agata Chomiczewska
1:11:03
1:11:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:03
– Odpowiednie temperatura, gęstość, czas utrzymania. Te trzy elementy są potrzebne, żeby doszło do wydajnej reakcji fuzji jądrowej – mówi w Radiu Naukowym prof. Agata Chomiczewska. Weźmy temperaturę. Aby dokonać fuzji jądrowej, plazmę złożoną z deuteru i trytu (izotopy wodoru) trzeba rozgrzać do ok. 150 mln stopni (to 10 razy więcej niż w centrum S…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#182 Architektura PRL - czy powinniśmy się wstydzić osiedli z wielkiej płyty? | dr Błażej Ciarkowski
52:38
52:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
52:38
Powszechne skojarzenia z architekturą okresu PRL-u: szara, smutna, beznadziejna. A jednocześnie tania, dostępna, funkcjonalna. – Nie możemy sobie teraz pozwolić na luksus budowania takich mieszkań jak w PRL-u –cytuje jednego ze swoich bohaterów mój dzisiejszy gość, dr Błażej Ciarkowski, adiunkt w Katedrze Historii Architektury Uniwersytetu Łódzkieg…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#181 Polskie lasy - czy da się w nich pogodzić ekologię z ekonomią? | prof. Andrzej Bobiec
1:16:53
1:16:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:16:53
– Gdyby nie nowe leśnictwo, zorganizowane na wzór rolnictwa, to pozbawilibyśmy się wszystkich lasów – zaskakuje mój dzisiejszy gość, prof. Andrzej Bobiec z Instytutu Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska na Uniwersytecie Rzeszowskim. Rozmawiamy o polskich lasach, ich historii i tym, kto nimi zarządza. W tym stwierdzeniu jeśli jest prz…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
Radio Naukowe Q&A - Odpowiadam na Wasze pytania! | Podsumowanie 2023
1:18:19
1:18:19
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:18:19
👉 Wspieraj Radio Naukowe: https://patronite.pl/radionaukowe Przygotowaliśmy dla Was film na podsumowanie 3. roku naszej działalności. Znajdziecie tu deklarację programową Radia Naukowego, przedstawienie statystyk, rosnących zasięgów (nauka dociera coraz szerzej!), relację z realizacji planów i wydatkowania środków z Patronite. A także solidne Q&A. …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#180 Czytanie z kości - ile informacji kryją ludzkie szczątki? | dr Joanna Rogóż
1:02:05
1:02:05
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:02:05
W trakcie badań archeologicznych naukowcy często trafiają na ludzkie szczątki: całe szkielety, pojedyncze kości, zęby. Na takim stanowisku wykopaliskowym przydaje się antropolog. – Kości stanowią bardzo duży rezerwuar informacji – podkreśla dr Joanna Rogóż, antropolożka z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Rozmawiamy o odczytywaniu h…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#179 Muzyka rozrywkowa - co jest w niej interesującego? | prof. Dariusz Ziółek
40:37
40:37
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
40:37
Muzyka i nauka to nie jest połączenie, które przychodziłoby od razu do głowy. Muzyka to przecież sztuka, talent, iskra boża. Gdzie w tym wszystkim teoria naukowa? Większość zawodowych muzyków jest obeznanych z teorią muzyki, to daje szerszą perspektywę i przyspiesza pracę. – Teoria ułatwia komunikację między muzykami, to wspólny język – zauważa mój…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#178 Apokryfy - co o Jezusie mówią odrzucone ewangelie? | prof. Robert Wiśniewski
1:08:58
1:08:58
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:08:58
– Żadna z Ewangelii nie jest biografią Jezusa – mówi w Radiu Naukowym prof. Robert Wiśniewski, specjalista historii chrześcijaństwa późnej starożytności z Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. – Ewangelie są o misji, działalności Jezusa – dodaje. W tym sensie nie należy ich traktować jako kronik. Autorom teksów przyświecało przekazanie pewn…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#177 Czas - czy musi płynąć w jednym kierunku? | prof. Jerzy Lewandowski
1:22:17
1:22:17
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:22:17
– Czas to chyba największa zagadka fizyki – mówi na wstępie prof. Jerzy Lewandowski, specjalizujący się w fizyce relatywistycznej, gość tego odcinka. To dobrze, bo jest o czym rozmawiać, ale czasem było też trudno, bo na proste pytania fizyka nie ma prostych odpowiedzi. Albo wręcz nie ma ich wcale. – Teoria względności nie mówi nam wszystkiego – pr…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#176 Wojna i wojsko - nowe technologie a odwieczne zasady walki | prof. Paweł Korzeniowski
1:11:22
1:11:22
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:22
– Wojna się aż tak bardzo nie zmieniła – zauważa mój dzisiejszy gość, prof. Paweł Korzeniowski, historyk i specjalista od wojskowości z Zakładu Historii Najnowszej Uniwersytetu Rzeszowskiego. Rozmawiamy o współczesności i historii najnowszej wojen. Czym w ogóle jest armia? – To formacja państwowa, która działa w oparciu o regulacje prawne, jest ści…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#175 Historia krajobrazu - czytanie w archiwum natury | prof. Michał Słowiński, dr Tomasz Związek
1:11:24
1:11:24
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:24
Dziś w Radiu Naukowym młoda, prężnie się rozwijająca dziedzina: interdyscyplinarna historia krajobrazu. W Polsce badacze zajmują się nią od mniej więcej 10 lat, łącząc przeróżne ciekawe techniki, o których opowiadają prof. Michał Słowiński, dyrektor Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, oraz dr Tomasz Związek z tego samego inst…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#174 Atmosfera - wrażliwy system na skraju rozchwiania | prof. Szymon Malinowski
58:10
58:10
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:10
Nazwisko gościa tego odcinka jest wam pewnie znane: prof. Szymon Malinowski jest fizykiem atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego, popularyzatorem wiedzy o zmianach klimatu, współzałożycielem portalu Nauka o klimacie i bohaterem filmu dokumentalnego „Można panikować”. W rozmowie z takim specjalistą temat zmian klimatycznych pojawia się siłą rzeczy. …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
# 173 Psychika a mikrobiota - czy jelita to naprawdę drugi mózg? | prof. Aneta Brzezicka
1:11:35
1:11:35
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:11:35
– Ja tego określenia nie używam – zastrzega prof. Aneta Brzezicka, kierowniczka Centrum Badań Neuropoznawczych w Instytucie Psychologii Uniwersytetu SWPS. Badaczka ma na myśli metaforę jelit jako naszego „drugiego mózgu”, która robi furorę w internecie. Co nie znaczy, że tematu nie ma. Przeciwnie! – Zależności między mikrobiotą jelitową lub środowi…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#172 Wojna ze znachorami - jak PRL wprowadzał medycynę na wieś? | prof. Ewelina Szpak
1:14:26
1:14:26
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:14:26
Pytacie o książkę pani Profesor, jest dostępna tutaj: https://cutt.ly/8wUaIbOf – O chorobie mówiono wtedy, jak coś bolało, było widoczne i uniemożliwiało funkcjonowanie na co dzień – tak prof. Ewelina Szpak przedstawia podejście ludności wiejskiej do chorowania. Rozmawiamy o opiece medycznej na wsi w okresie PRL-u. Prof. Ewelina Szpak pracuje w Ins…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#171 Ludzie i roboty - czy maszyna może być dla nas autorytetem? | dr Konrad Maj
1:06:29
1:06:29
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:29
Działamy dzięki https://patronite.pl/radionaukowe *** – Roboty humanoidalne wcale nie są lubiane – zauważa dr Konrad Maj – Nasza interakcja z nimi jest trochę dziwna, bo balansujemy ciągle na granicy: czy to jest człowiek, czy to jest maszyna? - dodaje. Dr Maj jest psychologiem społecznym, kierownikiem Centrum Innowacji Społecznych i Technologiczny…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#170 Kuchnia staropolska - co jadali magnaci, a co chłopi? | prof. Jarosław Dumanowski
1:27:42
1:27:42
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:27:42
Pomożecie z nagrodami? Linki do głosowania: 1) https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci (Seria Beyond Curie) 2) https://slaskifestiwalnauki.pl/pop-science-2023-nominacje-i-glosowanie Dzięki! :) – Ojcowie Kościoła nie znali cukru, więc pojawiało się pytanie: czego jeszcze nie wiedzieli? – mówi w Radiu Naukowym prof. Jarosław Dumanowski, historyk k…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#169 Grawitacja - czym jest i jak działa siła, która trzyma nas na Ziemi? | prof. Tomasz Bulik
1:04:32
1:04:32
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:32
Działamy dzięki https://patronite.pl/radionaukowe *** Pani zakrzywia, Pan zakrzywia, my wszyscy zakrzywiamy. Czasoprzestrzeń. A ten efekt odbieramy jako przyciąganie się wzajemne ciał – grawitację. Tak nas nauczył Albert Einstein i póki co, nic nie wskazuje na to, żeby się mylił. Zakrzywiamy, bo mamy masę (nie mylić z ciężarem), aczkolwiek nie o ty…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#168 Genetyczny Adam - to on dał początek kluczowej mutacji? | prof. Anna Gambin, prof. Paweł Stankiewicz
1:08:12
1:08:12
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:08:12
Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/ Kanał działa dzięki: https://patronite.pl/radionaukowe *** - To mogła być zwrotnica ewolucyjna – mówi w Radiu Naukowym prof. Paweł Stankiewicz, genetyk z Baylor College of Medicine w USA. Razem z prof. Anną Gambin, bioinformatyczką z Uniwersytetu Warszawskiego zajmują się badaniem redukcji liczby chromosomów…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#167 Dawna turystyka - jak wyglądały podróże przed wiekami? | dr Joanna Orzeł
58:11
58:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:11
Działamy dzięki https://patronite.pl/radionaukowe *** „Tu byłem!” Spodziewalibyście się, że rodzaju zwyczaj (którego dziś nie pochwalamy) jest bardzo stary? Takie napisy na piramidach starożytnego Egiptu ryli pierwsi zwiedzający. Bo dla nich – choć sami byli ze starożytności – piramidy też już były stare. O początkach podróżowania dla przyjemności …
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#166 Teoria umysłu – kiedy uczymy się czytać w myślach? | prof. Marta Białecka
1:06:56
1:06:56
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:56
Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/ Działamy dzięki https://patronite.pl/radionaukowe *** – Zachowaniem nie kieruje rzeczywistość, tylko to, jak my tę rzeczywistość postrzegamy – tak w skrócie opisuje podstawę ludzkiego działania prof. Marta Białecka z Katedry Psychologii Poznawczej i Porównawczej w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Mikołaja…
…
continue reading
![Artwork](/static/images/128pixel.png)
1
#165 Medycyna oparta na dowodach - czy jest dla niej skuteczna alternatywa? | Jakub Zawiła-Niedźwiecki
1:20:56
1:20:56
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:20:56
Medycyna często występuje z przymiotnikami: konwencjonalna lub akademicka, alternatywna, holistyczna i komplementarna. Nietrudno się pogubić. Czy te różne podejścia są sobie równe? – Prawda nie leży pośrodku, tylko leży tam, gdzie leży – tak krótko podsumowuje rozterki Jakub Zawiła- Niedźwiecki z Centrum Bioetyki i Bioprawa Uniwersytetu Warszawskie…
…
continue reading