Strefa Kultur Uniwersytet SWPS to projekt, którego głównym celem jest popularyzowanie wiedzy na temat ludzi, mediów, języka i kultury danego kraju. Do udziału w tym przedsięwzięciu zaprosiliśmy ekspertów z różnych dziedzin: filologów, językoznawców, kulturoznawców, medioznawców, dziennikarzy, socjologów i politologów. Więcej informacje o projekcie: kultura.swps.pl.
…
continue reading
Podcast Lepszy Klimat to rozmowy z naukowcami, badaczami i ekspertami o naprawianiu świata, lepszej żywności, ciekawych innowacjach, ale też bardziej świadomym i zrównoważonym życiu. Wspólnie z moimi gośćmi, obserwujemy i analizujemy, ale - co ważne - szukamy odpowiedzi na pytanie "jak naprawić świat" i proponujemy rozwiązania. Paulina Górska - dziennikarka, autorka, ekoedukatorka, prowadzi edukacyjne konto na IG www.instagram.com/eko.paulinagorska/ oraz blog www.paulinagorska.com.
…
continue reading

1
#132 | Dietetyczka o „lenistwie pod płaszczykiem samoakceptacji”, Ozempiku, głodówkach i kulturze diety
51:11
51:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
51:11Kultura diety jest warta krocie. Suplementy, ćwiczenia, kult redukcji masy ciała i powiązanie go z wartością człowieka. Ciągła presja. Wchodząc w fit świat można się zagubić, bo dostajemy wiele przeciwstawnych komunikatów. Czy da się funkcjonować, żyć zdrowo czy nawet chudnąć bez liczenia i ważenia? Rozmawiam z Moniką Ciesielską. Monika Ciesielska …
…
continue reading

1
#131 | Czy w Polsce musi boleć? Czym jest opioidofobia? Jakie są realia leczenia bólu w Polsce?
43:26
43:26
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
43:26Silnych analgetyków opioidowych, jak fentanyl, oksykodon czy morfina w terapii bólu stosujemy pięć razy mniej niż wynosi średnia europejska. Jesteśmy tu na poziomie Czarnogóry, Rosji, Albanii - twierdzi Polskie Towarzystwo Badania Bólu. Może to dobrze - pomyśli ktoś, kto bólu, który powoduje wycie nigdy nie doświadczył. Szacuje się, że w Polsce z p…
…
continue reading

1
#130 | To już nie obciach. Re-commerce rośnie w siłę. Czemu tak polubiliśmy rzeczy z drugiej ręki?
42:20
42:20
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
42:20Rosną ceny, ale rośnie też świadomość ekologiczna Polaków. Coraz częściej sięgamy po rzeczy z drugiej ręki - nie tylko ubrania, ale też elektronikę, meble czy sprzęt sportowy. Reverse commerce, czyli re-commerce albo re-sale, to handel wtórny wcześniej posiadanymi rzeczami. Dlaczego tak bardzo go polubiliśmy? Czym się kierujemy i co zyskujemy? Spon…
…
continue reading

1
#129 | O endometriozie, normalizacji bólu, wstydzie i wykluczeniu menstruacyjnym mówi Basia Pietruszczak z projektu Pani Miesiączka
39:48
39:48
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
39:48Czy wiesz, że na diagnozę endometriozy czeka się w Polsce średnio 10 lat? Według WHO choruje na nią na świecie ok. 10 proc. kobiet w wieku rozrodczym, w Polsce ten problem może dotyczyć nawet 3 milionów kobiet. Czy wiesz, że ubóstwo menstruacyjne wciąż dotyka w Polsce nawet 500 tysięcy kobiet i dziewcząt? Między innymi o tym rozmawiam z Basią Pietr…
…
continue reading

1
#128 | Jak pomagać, aby to było najbardziej skuteczne? Oto efektywny altruizm
42:51
42:51
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
42:51Gdzie przekierowywać swoje dobre chęci? Czy szef Amazona, który zobowiązał się do oddania większości swoich pieniędzy na cele charytatywne, robi filantrowashing czy realne dobro? Rozmawiam z Chrisem Szulcem, szefem Fundacji Efektywny Altruizm. Sponsorem odcinka jest Fundacja Efektywny Altruizm, której celem jest pomoc w zwiększaniu naszego pozytywn…
…
continue reading

1
#127 | Marta Niedźwiecka o “kołtunach” w głowie i kryzysie myślenia. Rządzi nami strach czy pycha?
55:58
55:58
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
55:58Jak to się dzieje, że zaczynamy wierzyć w teorie spiskowe? Jakie mechanizmy za tym stoją? Wyraźnie widać, że mamy kryzys zaufania do świata nauki, nie umiemy odróżniać opinii od faktów, trudno powiedzieć, kto jest dziś autorytetem. Z Martą Niedźwiecką zastanawiam się, skąd nam się to bierze i jak sobie radzić z kołtunami w głowie. Marta Niedzwiecka…
…
continue reading

1
Jak nie dać się „ponieść” fake newsom o Ameryce Łacińskiej?
1:09:03
1:09:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:09:032. kwietnia przypada Międzynarodowy Dzień Fact-Checkingu, czyli weryfikowania docierających do nas informacji. Z tej okazji, przyjrzeliśmy się fake newsom dotyczącym Ameryki Łacińskiej.Czy dezinformacja medialna na temat tej części świata to coś nowego? W jaki sposób narracja dotycząca pożarów w Amazonii w 2019 r. wpisuje się w problem szerzenia ni…
…
continue reading

1
#126 | Co czuje Magdalena Biejat, gdy dołuje w sondażach, czemu pokazała męża i którego polityka by “usunęła”?
53:00
53:00
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:00Przed nami wybory prezydenckie, pierwsza tura już 18 maja. Rozmawiam z jedną z dwóch zarejestrowanych dotąd przez PKW kandydatek - Magdaleną Biejat. Interesuje mnie m.in., jak funkcjonuje kobieta w polityce i czemu lewa strona politycznej sceny ma się dziś nie najlepiej. Magda to polityczka, działaczka społeczna, socjolożka i tłumaczka literatury h…
…
continue reading

1
#125 | Suplementy “na raka” i handel nadzieją. O współczesnych szarlatanach mówi dziennikarz śledczy Michał Janczura
1:03:44
1:03:44
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:03:44Szarlatani, fałszywe terapie i leki w sieci, nieprzebadane suplementy, coraz większa dezinformacja i skłonność wielu osób do leczenia metodami “naturalnymi”, “alternatywnymi”, “holistycznymi” - niezweryfikowanymi. M.in. o tym rozmawiam z Michałem Janczurą, dziennikarzem Wirtualnej Polski, autorem audioserialu “Szarlatan”. Już po nagraniu tego podca…
…
continue reading
Archetyp nieustraszonego skandynawskiego wojownika porusza wyobraźnię kolejnych pokoleń odbiorców kultury (zwłaszcza masowej). Epickie narracje o wikingach, osadzone w surowej nordyckiej estetyce, to wycieczka do świata przygód, ponadczasowych wartości, rebelii i nierzadko – okrucieństwa. Fascynacja tamtymi realiami nie słabnie, tym bardziej że świ…
…
continue reading

1
Czy moda może być zero waste – fast fashion a recykling?
48:54
48:54
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
48:54Marki fast fashion błyskawicznie kopiują trendy z wybiegów i dostarczają je do sklepów w rekordowym czasie, zachęcając konsumentów do częstych zakupów. Kolejna nowa kurteczka czy niepotrzebny, ale śliczny sweterek, kuszą atrakcyjnym designem i niską ceną, która z kolei jest wypadkową – tanich materiałów, niskiej jakości wykonania i intensywnej eksp…
…
continue reading

1
#124 | Jak robić biznes, zyski i dobro jednocześnie? Co to jest “godne miejsce pracy”?
45:00
45:00
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
45:00Biznes często jest postrzegany jako “zło wcielone”. Nastawiony na zysk, wykluczający, drapieżny. Na szczęście, coraz częściej się to zmienia. Nie trzeba być organizacją pozarządową, by mieć pozytywny wpływ na społeczność. O firmach impaktowych, przedsiębiorstwach społecznych i inwestowaniu w społeczny wpływ rozmawiam z Justyną Markowicz z NESsT. Ju…
…
continue reading

1
#123 | Jak na kobiety zrobiłyśmy ciekawą rozmowę, czyli na czym polegają mikroagresje?
49:06
49:06
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
49:06“Musisz podjąć męską decyzję” - słyszy dyrektorka w korporacji. “Jesteś ładniejsza, kiedy się uśmiechasz” - słyszy córka od matki. Pozornie niewinne zdania, często wypowiadane mechanicznie, bo tak zostaliśmy nauczeni, bez złych intencji. A jednak mogą męczyć, ranić i wykluczać. O mikroagresjach rozmawiam z Sandrą Frydrysiak - doktorką kulturoznawst…
…
continue reading

1
Kiedy nastanie era kobiet w muzyce latino?
45:53
45:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
45:53Kobiety kształtują dzisiejszy krajobraz muzyczny? Na to wskazywałoby zestawienie globalnej słuchalności serwisu Spotify, podsumowujące rok 2024. Kiedy jednak spojrzymy na listę tego samego serwisu w odniesieniu do Hiszpanii, okaże się, że poza kolumbijską piosenkarką Karol G, nie ma tam w czołówce żadnej kobiety.Co takie różnice mówią o sytuacji ko…
…
continue reading

1
#122 | Co pornografia robi z mózgiem? Czy jest porno lepsze i gorsze, i jak o nim rozmawiać?
58:42
58:42
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:42Przeciętny dziesięciolatek w ciągu godziny jest w stanie dziś zobaczyć więcej form seksu i nagości niż jego pradziadkowie, zebrani wszyscy razem, w ciągu całego życia. Ta niespotykana dotychczas dostępność pornografii stwarza dylematy etyczne. Ale nie tylko o nich rozmawiałam z moim gościem - prof. Mateuszem Golą. Prof. dr hab. Mateusz Gola to psyc…
…
continue reading

1
#121 | Czy pieniądze dają szczęście? Co o szczęściu mówi nauka?
1:02:09
1:02:09
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:02:09Czy pieniądze naprawdę nam “szczęścia nie dają”? Jak badania prezentują związek szczęścia i finansów? Jaki wpływ na poczucie szczęścia mają doświadczenia i relacje? O ekonomii szczęścia, która jest już przedmiotem akademickim, rozmawiam z jego wykładowcą - Piotrem Michoniem. Dr hab. Piotr Michoń, to ekonomista, który w swoich pracach łączy ekonomię…
…
continue reading

1
#120 | Psychowashing i długa lista fałszywych terapii. Jak je rozpoznać, by sobie nie zaszkodzić?
41:11
41:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
41:11Ostatnio dowiedziałam się z internetu, że jak dziecko ma katar, to ma konflikt z matką. W innym materiale pewien trener mentalny uczył, jak zarządzać walką o przetrwanie, wykorzystując deskę i gwoździe. Ale są też bardziej subtelne “terapie”, niepoparte dowodami naukowymi, które jednak trudno odróżnić od rzetelnego leczenia. O psychowashingu i pseu…
…
continue reading

1
Czy apokalipsa będzie nagła i spektakularna, jak w filmach? Czy na pewno tak będzie wyglądał koniec świata?
58:27
58:27
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:27Filmy o apokalipsie od lat przyciągają miliony widzów. Niezależnie od tego, czy jest to globalna pandemia, inwazja kosmitów, wojna nuklearna czy bunt sztucznej inteligencji – z masochistycznym dreszczem oglądamy wizje końca świata. Widowiskowe katastrofy i walka o przetrwanie dostarczają nam adrenaliny, ale w przewidywalny i bezpieczny sposób. Apok…
…
continue reading

1
#119 | Kim jest dziś szpieg? O rosyjskich wpływach w Polsce, trollach i wojnie informacyjnej mówi Anna Gielewska
1:02:14
1:02:14
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:02:14Jak i gdzie szpieguje dziś Rosja? Na ile to nas dotyczy? W styczniu ukazał się porażający raport o dezinformacji, przygotowany przez Komisję ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich, zwaną komisją Stróżyka (od nazwiska przewodniczącego). Nie odbił się, niestety, szerokim echem, więc postanowiłam pogłębić naszą wiedzę, rozmawiając z dziennikark…
…
continue reading

1
#118 | Pytam Socjolożki o gierki w korporacji. Jak je rozpoznać? Czy da się uniknąć wypalenia?
59:10
59:10
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
59:10Jakie mamy gry korporacyjne i dla kogo korporacja może być całkiem dobrym rozwiązaniem? Dlaczego w dużych firmach rzadko widać pracowników po (umownej) pięćdziesiątce i jak się mają w nich kobiety? Między innymi o tym rozmawiam z Dorotą Peretiatkowicz i Katarzyną Krzywicką-Zdunek. To socjolożki i partnerki w firmie badawczej IRCenter, na instagrami…
…
continue reading

1
#117 | Co to jest luka orgazmowa? Czemu nie rozmawiamy seksie i jak to zmienić? Odpowiada Magdalena Fritz
46:11
46:11
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
46:11Jak ważny dla naszego ciała i zrównoważonego życia jest seks? Jak wpływa na niego rozmowa między partnerami i jak do takiej rozmowy podejść? Czy możemy mieć seks, który jest “wystarczająco dobry” i jak o to zadbać? Te wątki i wiele więcej poruszam w rozmowie z Magdaleną Fritz, autorką książki “Bliżej. Życie intymne bez presji i w zgodzie ze sobą”. …
…
continue reading

1
"Sto lat samotności" w wydaniu Netflixa. Świętokradztwo czy promocja Kolumbii?
1:06:27
1:06:27
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:27W grudniu 2024 roku Netflix opublikował pierwsze 8 odcinków ekranizacji “Stu lat samotności”, powieści kolumbijskiego noblisty Gabriela Garcíi Márqueza uznawanej za czołowy przykład realizmu magicznego. Druga odsłona ekranizacji została zapowiedziana na czerwiec 2025 roku. Po obejrzeniu pierwszej serii i w oczekiwaniu na drugą poszukujemy odpowiedz…
…
continue reading

1
#116 | Filip Springer o tym, czemu dom na przedmieściach to zły pomysł i o innych grzechach architektów
57:20
57:20
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
57:20Mówimy o lataniu samolotami, fast fashion, rolnictwie i żywności. Tymczasem budownictwo odpowiada za około 38-40% światowej emisji CO2. Filip Springer tłumaczy w tym odcinku dosadnie, że projektowanie budynków i przestrzeni musi się zmienić. Architekci muszą COŚ zmienić. Co? Posłuchajcie. Filip Springer to pisarz i fotograf. Autor książek poświęcon…
…
continue reading

1
#115 | Makselon i Steciąg o tym, jak mówić o ekologii. Wegański schabowy kontra emocje i polityka
54:33
54:33
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
54:33Ekolingwistyka od lat bada zależność języka od ekosystemów i odwrotnie. Jak mówić o klimacie, żeby nas słuchano, dlaczego bioróżnorodność ginie, gdy giną lokalne języki oraz czemu kabanos i schabowy umiejscawiają nas na scenie politycznej? Między innymi o tym rozmawiam z prof. Magdaleną Steciąg i Maciejem Makselonem. Magdalena Steciąg od dwóch deka…
…
continue reading

1
#114 | Natalia Waloch o tym, jak mówić NIE oczekiwaniom innych, by powiedzieć TAK samej sobie
50:33
50:33
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
50:33“Przestańmy być cyborginiami” - apeluje w książce “Bo NIE. Zacznij odmawiać i żyć po swojemu” Natalia Waloch, z którą rozmawiam w tym odcinku m.in. o tym, jak mówić “nie” w rodzinie, w pracy, w przestrzeni publicznej. Natalia Waloch to dziennikarka i publicystka “Wysokich Obcasów”. Współtwórczyni podcastu “Herstorie Wysokich Obcasów” oraz prowadząc…
…
continue reading

1
#113 | Święta, święta i… do kosza? Jak się przygotować, żeby nie wyrzucać? Jak możemy marnować mniej?
30:51
30:51
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
30:51Z corocznego badania firmy Too Good To Go, przeprowadzonego z pracownią Opinia24, wynika, że czterech na pięciu Polaków wyrzuca świąteczne jedzenie między 23 a 30 grudnia. To aż 1,6 kg na osobę. Według danych WWF, około 40% całej wyprodukowanej na świecie żywności jest marnowane. To daje jakieś 2,5 miliarda ton każdego roku. Z Beatą Pałczyńską, PR …
…
continue reading

1
#112 | Jak psychika działa na ciało, czym jest nerw błędny i jak budować odporność na stres?
1:10:06
1:10:06
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:10:06Ból, który nie ma oczywistego źródła. Objawy zawału bez zawału. Ataki paniki. Coraz częściej zdajemy sobie sprawę z wpływu przewlekłego stresu na zdrowie naszego ciała, ale gdy badamy dolegliwości, to nie szukamy źródła w psychice, lecz w ciele. A może warto pomyśleć o tym szerzej? Między innymi o tym rozmawiam z dr. Maciejem Duczyńskim - fizjotera…
…
continue reading

1
Droga do wolności w sferze informacji, czyli o edukacji medialnej
48:03
48:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
48:03Nie jest tajemnicą, że algorytmy nowych mediów najintensywniej promują treści najbardziej „klikalne” – angażujące użytkownika, ale często niesprawdzone pod względem wiarygodności. To z kolei prowadzi nie tylko do błyskawicznego rozpowszechniania nieprawdziwych treści, ale także do zamknięcia odbiorcy w swego rodzaju bańce informacyjnej. Platformy s…
…
continue reading

1
#111 | Agnieszka i Piotr Głowaccy o szczęściu bez mięsa, wiązaniu się liną, otwartości i zaufaniu
1:00:35
1:00:35
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:00:35- To wszystko zostało zabite bez sensu - mówi mi w najnowszym odcinku “Lepszego Klimatu” Agnieszka Głowacka o stworzeniach podanych do zjedzenia jej i mężowi, jako uczestnikom telewizyjnego show “Azja Express”. Oboje z Piotrem Głowackim są wegetarianami i odmówili jedzenia mięsa w programie. Agnieszka Głowacka to aktorka teatralna i dubbingowa, abs…
…
continue reading

1
Płoną stosy, czyli historia czarownic i czarowników w Norwegii
47:14
47:14
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
47:14Podejrzewano je o paktowanie z diabłem, a co za tym idzie – sprowadzanie na lokalną społeczność śmierci, chorób czy nieurodzaju. Stosowano wobec nich najbardziej wymyślne tortury, by skłonić do zeznań i zmusić do wyznania winy. Los „czarownic” w dawnej Skandynawii nie różnił się znacznie od losu podejrzanych o czary w innych częściach Europy. W Nor…
…
continue reading

1
#110 | Małgorzata Halber mówi, czym jest hałas. W mieście, w sieci, w życiu
55:01
55:01
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
55:01“Hałas” Małgorzaty Halber ma premierę w dniu, w którym publikuję naszą rozmowę. Najnowsza książka Małgosi nie jest łatwa, gdy ją czytałam, to czułam, jakby autorka siedziała w mojej głowie. Dziś rozmawiamy o tym, czym jest hałas i dlaczego nie składa się wyłącznie z dźwięków? Czy to to samo, co chaos i dlaczego w mieście czujemy go intensywniej? A …
…
continue reading

1
Czy meksykańskie kobiety są wściekłe? O Międzynarodowym Dniu Eliminacji Przemocy wobec Kobiet.
58:51
58:51
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
58:5125 listopada obchodzimy Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet. O różnych formach przemocy wobec meksykańskich kobiet i o reakcji na tę przemoc opowiada książka „Wściekłe suki” Dahlii de la Cerdy, która ukazała się w Polsce na początku 2024 roku nakładem wydawnictwa Filtry, w przekładzie Katarzyny Okrasko. Dlaczego meksykańskie kobie…
…
continue reading

1
#109 | Dlaczego sen to nasza supermoc? Jak poprawić jakość snu i mieć więcej energii?
51:26
51:26
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
51:26“Wyśpisz się po śmierci”, bo “sen jest dla słabych”? Gościni tego odcinka - Daria Łukowska - uczy nas, że sen, to podstawa zdrowego i komfortowego życia. Tłumaczy, po co śpimy, jak długo powinniśmy spać i po co nam sny. Rozbraja też mity związane z chronotypami. Myślisz, że jesteś typem sowy? To posłuchaj. Daria Łukowska jest autorką książki “Jak s…
…
continue reading

1
#108 | Jak mieć wystarczająco dobre życie?
48:03
48:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
48:03Niewystarczający w wychowywaniu dzieci, w pracy, w relacjach z bliskimi, ale też z samymi sobą. Dlaczego tak się czujemy? Jak to jest, że oddzielamy się od własnych emocji, od innych ludzi, od przyrody? O tym, jak wrócić do siebie, czuć i przeżywać życie w przeświadczeniu, że jest wystarczająco dobre - rozmawiam z Ryszardem Kulikiem. Ryszard Kulik …
…
continue reading

1
#107 | Ile zagrożonych gatunków ptaków zabija się w Polsce i dlaczego?
38:53
38:53
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
38:53Dlaczego w Polsce wciąż można strzelać do ptaków? Czemu we Włoszech, na Cyprze, Malcie czy w Grecji wciąż się je masowo zabija? Polski rząd zapowiada wykreślenie części gatunków z listy ptaków łownych. Dlaczego nie wszystkich? Według zapowiedzi rządu, zmniejszy się lista ptaków, do których można strzelać w Polsce. Na liście dzisiaj jest 13 gatunków…
…
continue reading

1
#106 | Co powinieneś wiedzieć, zanim umrzesz?
1:04:05
1:04:05
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:05Rozmawiamy o śmierci, która jest nieuchronna, a jednak pozostaje tabu. I o procesie umierania, który trochę przeraża, a trochę nas jednak ciekawi. O własnej śmierci czy śmierci najbliższych myśleć nie chcemy, wypieramy to. Dlaczego? Czy warto to zmienić i zaplanować swój pogrzeb? I czy naprawdę nie wolno się zaśmiać na cmentarzu? Moje rozmówczynie …
…
continue reading

1
#105 | Czy nasz pies nas kocha? Co wiemy o emocjach psów i jak sobie z nimi poradzić?
1:00:32
1:00:32
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:00:32Bibi, nasza adopciaczka, jest z nami już kilka miesięcy. Dlatego ten odcinek jest dość osobisty. Dużo myślę o tym czym i kim są dla nas dziś psy. Czy możemy mówić, że to członkowie rodziny, “psynowie”, “psórki”, towarzysze życia? Jak relacje pies-człowiek zmieniały się na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat w Polsce? Przecież w kraju wciąż sp…
…
continue reading

1
Leśni Finowie – utracony język, zachowana tożsamość
48:57
48:57
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
48:57Mieszkali na odludnych leśnych terenach, co sprzyjało ich izolacji. Byli niemal samowystarczalni, jedyne czego potrzebowali do życia to: drewno, dzikie zwierzęta i leśne runo. Nic dziwnego, że przylgnęło do nich określenie – Leśni Finowie. Metsäsuomalaiset (po fińsku) to grupa osadników, którzy w XVI i XVII wieku opuścili Finlandię i przemieścili s…
…
continue reading

1
#104 | Psylocybina a alkohol - sprawdzamy badania. Maciej Lorenc opowiada o psychodelikach
1:00:34
1:00:34
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:00:34Według WHO do 2030 roku depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie. Czy psylocybina występująca w grzybach może nam pomóc w wychodzeniu z depresji? Rozmawiam o tym z socjologiem Maciejem Lorencem. To odcinek o nauce i wynikach badań, ale mówimy też m.in. o depresji. Jeśli jesteś w kryzysie psychicznym, potrzebujesz pomocy, myślisz o…
…
continue reading

1
#103 | Wielkie wypalenie, kult osiągnięć i obsesja pracy. Czemu jesteśmy tak zmęczeni i jak temu zaradzić?
40:39
40:39
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
40:39Jesteście zmęczeni? Ja jestem. Co to w ogóle znaczy, że żyjemy w społeczeństwie zmęczenia i wypalenia? Czy mamy obsesję pracy, a jeśli tak, to dlaczego? Czy rozumiemy jak ciężką pracą jest edukacja? Polska szkoła nie nadąża za postępem otaczającego nas świata, a dla dzieci to po prostu codzienna wielogodzinna praca. Same dzieci, to w sumie nie dzie…
…
continue reading

1
Folklor północy – obraz świata uchwycony w legendarzu
49:43
49:43
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
49:43Folklor północy jest nie tylko ważnym elementem tożsamości krajów skandynawskich, ale także źródłem fascynacji i inspiracji twórców z różnych kręgów kulturowych. Mity, legendy czy wierzenia ludowe uruchamiają naszą wyobraźnię, stanowiąc jednocześnie źródło prostych prawd i uniwersalnych wartości, czasem tak niedocenianych w dzisiejszym świecie.Po c…
…
continue reading

1
#102 | Ogrody zoologiczne - chodzić czy nie? Czy zoo to dobre miejsce?
1:06:38
1:06:38
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:06:38Czy zoo to biznes i “obozy dla zwierząt”, jak twierdzą niektórzy? A może miejsce edukacji i szansa na ratunek dla zagrożonych gatunków? Mamy się wstydzić, że pokazujemy słonia dziecku czy może wręcz przeciwnie? I po co nam w zoo kozy? Temat nie jest ani łatwy, ani jednoznaczny, ale podjęliśmy rękawicę wraz z Michałem Gołędowskim - kierownikiem dzia…
…
continue reading

1
Edukacja na świecie, czyli jak kultura kształtuje podejście do nauki?
1:22:39
1:22:39
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:22:39Pod koniec zeszłego roku poznaliśmy wyniki kolejnej edycji Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów PISA 2022, przeprowadzanej co trzy lata przez OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). Badanie obejmuje piętnastolatków z blisko 80 krajów świata, a jego celem jest porównanie kompetencji uczniów w trzech kluczowych d…
…
continue reading

1
#101 | Skąd biorą się powodzie w Polsce i czy będą się zdarzać częściej?
34:15
34:15
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
34:15Za nami wielka fala. Przez Polskę, Austrię, Czechy, Słowację, Rumunię, Węgry przeszły niszczycielskie powodzie. W naszym kraju stanem klęski żywiołowej objęto około 750 miejscowości. Naukowcy mówią, że to nowa normalność i że lepiej nie będzie. Z czego to wynika? Co możemy zrobić? Badacze z World Weather Attribution wskazują, że prawdopodobieństwo …
…
continue reading

1
#100 | Ciastka, chipsy i mrożona pizza - co robi nam przetworzona i ultraprzetworzona żywność?
48:19
48:19
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
48:19Czym jest żywność ultraprzetworzona? Gdzie leży granica między jedzeniem przetworzonym, nieprzetworzonym a ultraprzetworzonym? Co sprawia, że żywność ultraprzetworzona jest tak niebezpieczna i co łączy ją z… tytoniem? Oraz dlaczego po zjedzeniu całej paczki chipsów czujesz się źle, ale nadal jakby głodny? Problemem jest tzw. żywność ULTRAPRZETWORZO…
…
continue reading

1
Skandynawia od kuchni - dr Domeradzka, Wierzbicki, Mazur-Rodak, Janczy
53:08
53:08
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:08Pokaż co masz na talerzu, a powiem ci kim jesteś? Czy taka parafraza znanego powiedzenia ma sens także dziś – w dobie pudełek lunchowych i jedzenia zamawianego na wynos?Czy Skandynawowie celebrują jedzenie posiłków? Na ile różnią się pod tym względem od południa Europy? Czy ulegają modom na diety? Czym jest słynna „fika” i jaką pełni funkcję społec…
…
continue reading

1
#99 | “Praca to nie rodzina” - o kulturze zap***dolu, potrzebie nieustannego rozwoju i grach korporacyjnych z Zofią Smełką-Leszczyńską
53:57
53:57
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
53:57Zadajesz sobie czasem pytanie o sens swojej pracy? Kwestionujesz to, w jaki sposób komunikują się pracodawcy i jakich narracji używają, aby zagrzewać Cię do pracy? Masz dość słuchania, że jesteś częścią wielkiej rodziny, gdy tak naprawdę czujesz się trybikiem w maszynie, której działanie nie do końca jest Ci jasne? A może uszami wychodzi Ci już, że…
…
continue reading

1
#98 | Ta choroba może dotknąć każdego - fakty i mity o cukrzycy typu 1
47:56
47:56
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
47:56Pewnego dnia, nie wiedzieć czemu, przestaje działać nam trzustka - organ odpowiedzialny za produkcję insuliny, czyli jedynego hormonu, bez którego nie jesteśmy w stanie żyć. Ratunkiem jest nieustanne monitorowanie poziomu cukru we krwi i przyjmowanie insuliny z zewnątrz - od dnia diagnozy do końca naszego [nowego] życia - życia z cukrzycą typu 1. “…
…
continue reading

1
Powrót "Brzyduli" po 25 latach, czyli kult piękna i telenowele w Kolumbii
1:04:03
1:04:03
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:04:03W 1999 roku w kolumbijskiej telewizji wyemitowano pierwszy odcinek telenoweli „Betty, la fea” (polski tytuł: „Brzydula”). Wkrótce telenowela stała się międzynarodowym fenomenem: wyemitowano ją w ponad 180 krajach, a na kanwie historii tytułowej brzyduli stworzono 28 lokalnych wersji serialu (także w Polsce). W 2010 roku kolumbijski tasiemiec został…
…
continue reading

1
Jak “latynoskie seksbomby” zmieniają Hollywood
1:02:48
1:02:48
Na później
Na później
Listy
Polub
Polubione
1:02:48Sofía Vergara i Salma Hayek to jedne z najbardziej rozpoznawalnych hollywoodzkich aktorek, często sprowadzanych do etykietki latynoskiej seksbomby. Każda z nich na swój sposób radziła sobie z próbami zaszufladkowania, przebijając szklany sufit blokujący Latynosom i Latynoskom dostęp do najciekawszych ról i największych pieniędzy.Dlaczego to właśnie…
…
continue reading