show episodes
 
Artwork

1
Strefa Kultur Uniwersytetu SWPS

Strefa Kultur Uniwersytetu SWPS

Unsubscribe
Unsubscribe
Miesięcznie+
 
Strefa Kultur Uniwersytet SWPS to projekt, którego głównym celem jest popularyzowanie wiedzy na temat ludzi, mediów, języka i kultury danego kraju. Do udziału w tym przedsięwzięciu zaprosiliśmy ekspertów z różnych dziedzin: filologów, językoznawców, kulturoznawców, medioznawców, dziennikarzy, socjologów i politologów. Więcej informacje o projekcie: kultura.swps.pl.
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Mieszkali na odludnych leśnych terenach, co sprzyjało ich izolacji. Byli niemal samowystarczalni, jedyne czego potrzebowali do życia to: drewno, dzikie zwierzęta i leśne runo. Nic dziwnego, że przylgnęło do nich określenie – Leśni Finowie. Metsäsuomalaiset (po fińsku) to grupa osadników, którzy w XVI i XVII wieku opuścili Finlandię i przemieścili s…
  continue reading
 
Folklor północy jest nie tylko ważnym elementem tożsamości krajów skandynawskich, ale także źródłem fascynacji i inspiracji twórców z różnych kręgów kulturowych. Mity, legendy czy wierzenia ludowe uruchamiają naszą wyobraźnię, stanowiąc jednocześnie źródło prostych prawd i uniwersalnych wartości, czasem tak niedocenianych w dzisiejszym świecie.Po c…
  continue reading
 
Pod koniec zeszłego roku poznaliśmy wyniki kolejnej edycji Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów PISA 2022, przeprowadzanej co trzy lata przez OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). Badanie obejmuje piętnastolatków z blisko 80 krajów świata, a jego celem jest porównanie kompetencji uczniów w trzech kluczowych d…
  continue reading
 
Pokaż co masz na talerzu, a powiem ci kim jesteś? Czy taka parafraza znanego powiedzenia ma sens także dziś – w dobie pudełek lunchowych i jedzenia zamawianego na wynos?Czy Skandynawowie celebrują jedzenie posiłków? Na ile różnią się pod tym względem od południa Europy? Czy ulegają modom na diety? Czym jest słynna „fika” i jaką pełni funkcję społec…
  continue reading
 
W 1999 roku w kolumbijskiej telewizji wyemitowano pierwszy odcinek telenoweli „Betty, la fea” (polski tytuł: „Brzydula”). Wkrótce telenowela stała się międzynarodowym fenomenem: wyemitowano ją w ponad 180 krajach, a na kanwie historii tytułowej brzyduli stworzono 28 lokalnych wersji serialu (także w Polsce). W 2010 roku kolumbijski tasiemiec został…
  continue reading
 
Sofía Vergara i Salma Hayek to jedne z najbardziej rozpoznawalnych hollywoodzkich aktorek, często sprowadzanych do etykietki latynoskiej seksbomby. Każda z nich na swój sposób radziła sobie z próbami zaszufladkowania, przebijając szklany sufit blokujący Latynosom i Latynoskom dostęp do najciekawszych ról i największych pieniędzy.Dlaczego to właśnie…
  continue reading
 
W Meksyku panuje jedna z najdotkliwszych susz od początku historii pomiarów. W wielu częściach kraju wody brakuje na co dzień. Kryzys dotyka szczególnie Miasta Meksyk, najbardziej zaludnionego miasta całej Hispanoameryki, w którym nieprzerwany dostęp do wody w kranie ma niewiele ponad połowa mieszkańców. W kwietniu 2024 roku okazało się, że nawet t…
  continue reading
 
Nic nie zastąpi energii i emocji towarzyszących muzyce słuchanej na żywo. Śmiało można postawić taką tezę, skoro festiwale muzyczne od dekad przyciągają tłumy. Zmieniają się uwarunkowania społeczne, mody muzyczne i wzorce kulturowe, ale samo doświadczenie zbiorowego przeżywania muzyki pozostaje ponadczasowe. Najwyraźniej, jedyne w swoim rodzaju poc…
  continue reading
 
Według prognoz w 2024 roku Hiszpania ma przyjąć rekordową liczbę turystów. Pod koniec kwietnia tego roku, tysiące mieszkańców Wysp Kanaryjskich wyszły na ulicę w protestach przeciwko masowej turystyce niszczącej ich dom. Na transparentach widniały hasła: „Turysto, szanuj naszą ziemię!”, „To nie wyspy żyją z turystyki, to turystyka żyje z wysp”. Rów…
  continue reading
 
2 czerwca 2024 roku w Meksyku odbędą się wybory na wszystkie najważniejsze stanowiska w kraju, w tym na urząd prezydenta. Po raz pierwszy w historii, według wszelkiego prawdopodobieństwa, urząd ten obejmie kobieta.Dlaczego dotąd w Meksyku nie było prezydentki, skoro w tak wielu innych krajach regionu były? Dlaczego teraz prawie na pewno wygra kobie…
  continue reading
 
Obecność wina w południowoeuropejskiej kulturze ma znacznie dłuższą tradycję niż włoska państwowość. Już Etruskowie uprawiali winne pędy, starożytni Grecy sadzili winorośle na południu Półwyspu Apenińskiego, a Rzymianie nie wyobrażali sobie uczty bez zacnego wina. I tak mijały wieki, aż do 1986 roku, kiedy to włoskim winiarstwem wstrząsnął kryzys z…
  continue reading
 
Literatura dziecięca stanowi często jeden z pierwszych elementów rozwijających wyobraźnię dziecka i kształtujących jego obraz świata. To także źródło wiedzy o relacjach dobra ze złem, o kodach kulturowych i o wartościach. Na skandynawskiej literaturze dziecięcej wychowały się w Polsce pokolenia; wystarczy wspomnieć baśnie Hansa Christiana Andersena…
  continue reading
 
W naszych podcastach w Strefie Kultur Uniwersytetu SWPS już wiele razy rozmawialiśmy o kobietach w różnych częściach świata. Dziś rozmawiamy o tym, jak wygląda ich sytuacja na rynku pracy we Włoszech, Skandynawii, krajach anglojęzycznych i hiszpańskojęzycznych.W jakich rolach i sektorach kobiety pracowały praktycznie od zawsze? Od kiedy kobiety pra…
  continue reading
 
Wycieczki górskie, seanse filmowe i opowieści kryminalne jako sposób na celebrowanie Wielkanocy? Dla Skandynawów to nic nowego, obchodzą święta inaczej niż my. Choć także dla nich to okazja do spotkań z rodziną i przyjaciółmi.A jak było kiedyś? Jakie obrzędy i przesądy przeniknęły do chrześcijańskiej Wielkanocy? Na czym polegało świętowanie wiosenn…
  continue reading
 
Szeroka publiczność kojarzy Kolumbię z Pablo Escobarem, serialem „Narcos” czy Shakirą. Popularne w naszym kraju są również powieści kolumbijskich pisarzy mężczyzn, takie jak „Sto lat samotności” Gabriela Garcíi Márqueza czy „Rosario Tijeras” Jorge Franco.Czy kolumbijskie pisarki mogą nam opowiedzieć coś więcej albo – coś nowego o tym kraju? Jak doś…
  continue reading
 
Silne rodzinne więzi to od zawsze kluczowy element włoskiej kultury i życia społecznego. Humorystyczne określenie „włoska rodzinka” wywołuje jednoznacznie skojarzenia z przyjaznym i pełnym gwaru otoczeniem. Ale to nie jedyna odsłona włoskich relacji. To jednocześnie długa historia tradycyjnego podziału ról, kultury macho i patriarchatu, który zwłas…
  continue reading
 
Norwegia uchodzi za jeden z najbardziej przyjaznych i tolerancyjnych krajów na Starym Kontynencie. Na stałe mieszka tam ponad 100 tys. Polaków, a rocznie kraj odwiedzają miliony turystów z całego świata. Wielu z nich rusza w tę podróż, mając jedynie stereotypową wiedzę wyczytaną na szybko w przewodniku. Tymczasem hasła: „fiordy i Wikingowie” to zde…
  continue reading
 
U wielu z nas hasło „kuchnia włoska” wywołuje stereotypowe skojarzenia: pizza i spaghetti. Tymczasem włoskie gotowanie to znacznie więcej – to złożona kulinarna przestrzeń, która ma swoje tajemnice i tematy tabu…Co Włochom przeszkadza w cappuccino pitym po kolacji i sypaniu parmezanu na ryby? Dlaczego we Włoszech można umieścić w ogłoszeniu zapis „…
  continue reading
 
W 2023 roku wyemitowaliśmy rozmowę pt. „Kobiety w różnych częściach świata”, która spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem odbiorców. Dlatego w 2024 roku wracamy z kolejną odsłoną rozmowy na ten temat. Okazuje się bowiem, że sytuacja kobiet w Skandynawii, Włoszech, krajach hiszpańsko- i anglojęzycznych wcale nie jest ustabilizowana, a wywalczo…
  continue reading
 
W fascynującym świecie języków skandynawskich, dialekty stanowią klucz do poznania lokalnej tożsamości, kultury i historii. Mają także znaczenie praktyczne, bo ułatwiają lub utrudniają naukę języka. Pozwalają też rozprawić się z kulturowymi stereotypami. Ile jest dialektów w Skandynawii, jak bardzo są zróżnicowane i od czego to zależy? W jaki sposó…
  continue reading
 
W ostatnich miesiącach, jeśli mowa o Argentynie, słyszymy przede wszystkim o jej nowym barwnym i kontrowersyjnym prezydencie, Javierze Mileim. Mówi się o tym, że jest anarchokapitalistą, zwolennikiem sprzedawania ludzkich organów, ale jednocześnie przeciwnikiem zalegalizowanej w Argentynie aborcji.Kto stoi za Javierem Mileim i dlaczego są to główni…
  continue reading
 
Każdy, kto interesuje się wydarzeniami politycznymi nie raz śledził pewnie jego relacje z Sejmu. Przenikliwe pytania, błyskotliwe komentarze i celne riposty to, bez dwóch zdań, jego znaki rozpoznawcze. Radomir Wit, bo o nim mowa, mógłby stać się inspiracją dla wszystkich, którym marzy się praca reportera czy komentatora życia publicznego.W rozmowie…
  continue reading
 
W ostatnich latach w Polsce pojawia się coraz więcej festiwali kina oraz platform VOD oferujących wybrane latynoamerykańskie produkcje polskiemu widzowi. Czasem jednak w natłoku propozycji mogą nam umknąć te, na które szczególnie warto zwrócić uwagę. Przy popularności produkcji takich jak „Narcos” łatwo też zbudować sobie zniekształcony obraz latyn…
  continue reading
 
W szwedzkich dziełach literackich z drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku odnajdujemy interesującą opowieść o dążeniu kobiet do równouprawnienia. Pomimo że Szwecja, podobnie jak inne kraje skandynawskie, jest teraz liderem w dziedzinie równości płci, historia ta ukazuje, jak długa i trudna była droga kobiet do uzyskania pełnych praw.…
  continue reading
 
Czy w czasach animacji 3D i globalnej dostępności bajek z dowolnej części świata, rysunkowa historyjka o uproszczonej warstwie fabularnej i umownej kresce ma szanse na zainteresowanie małych widzów? Otóż ma! Co zatem sprawia, że kultowa dla pokolenia 40+ animowana seria „Bolek i Lolek” wciąż przyciąga dzieci przed ekrany? Na czym polega ponadczasow…
  continue reading
 
„Przyjaciele” – amerykański serial komediowy emitowany przez stację NBC w latach 1994–2004, trafił na ekrany ponad stu krajów świata. Historia sześciorga przyjaciół z Manhattanu szybko zyskała status kultowej i dla wielu pozostaje taka do dziś. Mówi się nawet, że był to serial „formacyjny” dla pokolenia 35 plus, swego rodzaju „okno na świat”, bo si…
  continue reading
 
W skandynawskich opowieściach wszelkiego gatunku rozkochał się cały świat. Specyficzna, nierzadko mroczna, narracja charakterystyczna dla skandynawskich twórców ma stałe i wierne grono odbiorców. Powieści, sagi czy baśnie dla dzieci łączy też to, że chętnie odwołują się do ludowych korzeni, czerpią z legend. Kto choć raz nie słyszał np. o trollach,…
  continue reading
 
W związku z dużym zainteresowaniem, jakim cieszy się nasz podcast Bond, "Coco" i Día de Muertos. Meksykańska religijność w XXI wieku wracamy z kolejną odsłoną opowieści o meksykańskiej religijności w XXI wieku. W ostatniej dekadzie coraz częściej widujemy wizerunek Świętej Śmierci na tatuażach czy produktach popularnych marek odzieżowych. Czym jest…
  continue reading
 
Indie nie gościły jeszcze jako temat w serii Projekt Azja. Czas to zmienić, a dobrą ku temu okazją jest „focus indyjski” na nadchodzącym Festiwalu Filmów Azjatyckich Pięć Smaków. Filmy wyselekcjonowane na festiwal pokazują bardzo różne aspekty współczesnych Indii: wciąż silnie obecną stratyfikację społeczną, rytuały codziennego życia (zarówno relig…
  continue reading
 
Cultural and Creative Sectors (CSS) are a robust part of the Chinese economy. With increasing central control in the Xi Jinping era, they are subject not only to the ebbs and flows of the ultra-competitive Chinese market, but also to the ever-changing policies of the state. What is the specificity of the Chinese cultural field? What is it’s organis…
  continue reading
 
“Coco” to jeden z najbardziej znanych i lubianych filmów amerykańskiej wytwórni Pixar, który od daty swojej premiery w 2017 roku pobudza wyobraźnię widzów na całym świecie, monopolizując wizję tego, w co wierzą Meksykanie i jak obchodzą Święto Zmarłych. Z kolei w “Spectre”, 24. odsłonie przygód Jamesa Bonda, Meksyk pojawia się tylko na początku, al…
  continue reading
 
Due to three years of COVID-19 restrictions and the strengthening of XiJinping’s authoritarian rule, our grip on the latest developments in Chinese culture here inEurope has loosened. The deepening of the ideological divide between the „collective West”and the PRC has made it even more challenging to understand the changes in Chinesesociety over th…
  continue reading
 
Od kilku lat w Polsce coraz częściej słyszymy o feminatywach, czyli nazwach zawodów i funkcji z “żeńskimi końcówkami”. Widzimy stosowanie takich form jak gościni, wykładowczyni, a nawet chirurżka. Dla jednych to nowa norma, dla innych niezrozumiała i niepotrzebna “nowomowa”. Z drugiej strony, wraz z coraz większą liczbą osób nie identyfikujących si…
  continue reading
 
9 kwietnia 1940 r. Norwegia została zaatakowana przez nazistowskie Niemcy, a po 62 dniach stawiania oporu siły zbrojne Norwegii złożyły broń. Gdy legalny rząd udał się na emigrację, zawiązały się kolaboracyjne władze, na czele których stanął Vidkun Quisling, przewodniczący norweskiej partii faszystowskiej NS (Nasjonal Samling). Dziś jego nazwisko j…
  continue reading
 
Trwająca już ponad półtora roku inwazja Rosji na Ukrainę przedefiniowała nie tylko europejski, ale i światowy porządek. Wbrew intencjom agresora, wojna w Ukrainie doprowadziła do zmiany strategii militarnej wielu krajów, a w jej efekcie m.in. do rozszerzenia Traktatu Północnoatlantyckiego. 18 maja 2022 roku wniosek o przystąpienie do Sojuszu złożył…
  continue reading
 
Tysiące amerykańskich scenarzystów filmowych, serialowych i telewizyjnych rozpoczęło strajk 2 maja tego roku. Protest trwa już ponad 100 dni, tymczasem negocjacje z wytwórniami filmowymi utknęły w punkcie martwym. Tym samym strajk autorów okazał się dłuższy niż analogiczne, historyczne dla branży, protesty z końca 2007 roku, zakończone wiosną 2008 …
  continue reading
 
Galeria Uffizi, Muzeum Watykańskie, Muzeum Borghese – Włochy to bez dwóch zdań obowiązkowy punkt na mapie każdego szanującego się miłośnika sztuki. Żaden inny kraj nie może się z nimi równać pod względem ilości muzeów, galerii i zabytkowych budowli. Wystarczy wymienić trzy najpopularniejsze miejsca artystycznych pielgrzymek – Rzym, Florencję czy We…
  continue reading
 
Dawniej związane były głównie z obrzędami rytualnymi, dziś stanowią sposób autoekspresji, ozdobę ciała i bywają prawdziwymi dziełami sztuki. Tatuaże. Stały się tak popularne, że nikt chyba nie nazwie tatuowania skóry kontrowersyjną praktyką. Ale jeszcze kilka dekad temu kojarzyły się głównie z więziennym półświatkiem i były, delikatnie mówiąc, w zł…
  continue reading
 
Strategia współpracy z Chinami w wymiarze gospodarczym, politycznym i społeczno-kulturalnym. Temat szczególnie ważny dziś, w okresie post-pandemicznym, w czasie, gdy trwa wyniszczająca wojna w Ukrainie, w której Chiny pozycjonują się po stronie agresora. Jak traktować dzisiejsze Państwo Środka? To coraz silniejszy i mniej przewidywalny polityczny i…
  continue reading
 
Malownicze fiordy, Wikingowie i współczesne mroczne powieści kryminalne – to pewnie pierwsze skojarzenia jakie wywołuje Norwegia w wyobraźni wielu z nas. Jednak historyczno-geograficzno-społeczna charakterystyka Norwegii kryje w sobie wiele więcej. Dziejowa zależność Norwegów od natury buduje ducha narodowego i pozycję tego kraju także dziś. Na czy…
  continue reading
 
W 2022 roku realizowaliśmy spotkanie dr Pauliny Nalewajko i dr Mai Zawierzeniec, w którym Panie rozmawiały o kobietach w Meksyku i ich prawie do głosu w kontekście politycznym i społecznym. Wtedy również ukazała się książka Magdy Melnyk „Meksyk, moja miłość. Historia Eleny Poniatowskiej”. Elena Poniatowska to 91-letnia, najbardziej znana i ceniona …
  continue reading
 
Palcem po mapie lub kursorem po stronach internetowych – w taki sposób egzotyczną podróż marzeń może odbyć każdy. Ale tylko niektórzy przekuwają marzenia w rzeczywistość i faktycznie ruszają w świat, a jeszcze mniej liczna grupa potrafi z miłości do podróżowania uczynić zawód. Czy jednak pasja, która staje się pracą nadal pozostaje fascynująca? Czy…
  continue reading
 
Można je kochać albo nienawidzić, ale jedno jest pewne – nie da się obok niego przejść obojętnie. Indyjskie kino – przepełnione kolorem i muzyką, znane ze spektakularnych scen tańca, feerii barw i… często dość naiwnej fabuły, ma swoich entuzjastów na całym świecie. Indyjski przemysł filmowy, w skrócie – Bollywood (określenie powstałe z połączenia s…
  continue reading
 
W średniowiecznych skandynawskich sagach jest wszystko co może podobać się współczesnemu odbiorcy: wielcy władcy, bogowie, wojny, miłość, zdrada, zwycięstwa i porażki. Nic dziwnego, że te barwne epickie opowieści, oparte czasem na anonimowych przekazach, stale inspirują twórców różnych gatunków. O przemycaniu sag do popkultury, fascynacji średniowi…
  continue reading
 
Pedro Almodóvar to jeden z najbardziej znanych współczesnych reżyserów filmowych. W ostatnich latach dużo mówiło się o jego filmach "Ból i blask", "Volver" czy "Złe wychowanie". Tymczasem Almodóvar jest nie tylko twórcą filmowym, ale także autorem opowiadań. Na polski rynek wchodzi właśnie zbiór jego tekstów wydany nakładem Wydawnictwa Poznańskiego…
  continue reading
 
Szwecja i Włochy, wydawałoby się – dwie skrajności, różni je niemal wszystko, począwszy od położenia geograficznego i średniej temperatury powietrza, a skończywszy na modelach kulturowych – stylu życia, mentalności, podejściu do kwestii rodzinnych, no i oczywiście… do mody. Czy jednak ten stereotyp nadal ma rację bytu? O tym jak Włoszki stały się b…
  continue reading
 
Kraków – miejsce z duszą, wyjątkowe ze względu na swoją historię, ale także – niepowtarzalną atmosferę. Przyzna to każdy, kto choć raz odwiedził stolicę Małopolski, drugie pod względem powierzchni i liczby mieszkańców miasto w Polsce. Warto wiedzieć, że znany ze wspaniałych zabytków Kraków, to nie tylko Zamek na Wawelu, Bazylika Mariacka, czy Muzeu…
  continue reading
 
Szwecja jako państwo wielonarodowe od lat ewoluuje pod względem społecznym, ekonomicznym, ale także kulturowym. W jaki sposób zmieniła się rdzenna kultura Szwecji? Na ile i w jakiej postaci przetrwał tam narodowy folklor? Kto kultywuje jeszcze święto zabawy i tańca – Midsommar?O nurtach romantycznych i przedromantycznych w Szwecji, o emigracji wewn…
  continue reading
 
Wystarczy powiedzieć zaledwie jedno słowo: Shakira, a większość ludzi na świecie będzie wiedziało, o kogo chodzi. Przez lata ta “drobna Kolumbijka” kojarzona była przede wszystkim ze zmysłowymi ruchami bioder i kolejnymi muzycznymi hitami po angielsku i po hiszpańsku. Jednak dopiero trwająca obecnie medialna telenowela relacjonująca najdrobniejsze …
  continue reading
 
Języki skandynawskie coraz częściej określa się mianem przyszłościowych. Ich znajomość pozwala nie tylko na zrozumienie kultury krajów północy, ale stanowić może bardzo ciekawy i atrakcyjny dla pracodawców wpis w CV. Nie bez powodu Skandynawia kojarzona jest z wysokim statusem życia, poziomem wykształcenia i stopniem innowacji. Zaproszone do webina…
  continue reading
 
Loading …

Skrócona instrukcja obsługi